De sociaal-democratische partijleider Magdalena Andersson lijkt op weg om de eerste vrouwelijke premier van Zweden te worden. De huidige regering en de linkse partij hebben een overeenkomst bereikt waardoor de voormalige communisten haar zullen steunen bij een stemming in het parlement.

Het akkoord met de linkse partij werd eind dinsdag gesloten. De voorwaarde die daar tegenover staat, is het plan om de pensioenen te verhogen van de gepensioneerden met het allerlaagste uitkeringsniveau. Dat staat in de verklaringen op de website. Het akkoord schetst ook hoe de minderheidsregering van de sociaal-democratische leider zal samenwerken met de linkse partijen. Momenteel is hun invloed beperkt door een akkoord met centrumrechtse partijen dat werd gesloten door Anderssons voorganger, Stefan Lofven.

“Ik ben blij dat we hebben afgesproken om vanaf nu samen te werken, ook na de volgende verkiezingen”, zei Nooshi Dadgostar, leider van de linkse partij, in een interview met de publieke omroep SVT. “Als er steun van de linkse partijen nodig is om een nieuwe regering te vormen, zullen er onderhandelingen en besprekingen moeten plaatsvinden om tot een brede overeenkomst te komen.”

Het akkoord baant de weg naar het premierschap voor de 54-jarige Andersson. Zij zou de eerste vrouwelijke premier van Zweden worden, 100 jaar nadat vrouwen in het Scandinavische land volledig stemrecht kregen. De verkiezingen vinden wel pas plaats over minder dan 10 maanden, en eerst zal Andersson een onzekere stemming in het parlement over de begroting moeten overleven op woensdagmiddag.

Toekomstige uitdagingen

Mocht Andersson, die sinds 2014 minister van Financiën is, premier worden, dan zal ze te maken krijgen met een gefragmenteerde wetgevende macht. Net zoals in veel andere landen, is ook de Zweedse politiek de afgelopen tien jaar opgeschud door de opkomst van de extreemrechtse Zweden-Democraten.

Haar regering heeft slechts een derde van de zetels in handen. Aangezien haar uitgavenvoorstel voor volgend jaar zal worden afgewogen tegen een wetsvoorstel van de oppositie, zal het kabinet actieve steun van zowel links als een centrumrechtse partij nodig hebben om te zegevieren.

Het akkoord met links kan het voor de ooit dominante sociaal-democraten moeilijker maken om op langere termijn een stabiele regering te vormen. Er zal waarschijnlijk veel onderhandeld moeten worden over akkoorden met centrum-rechtse partijen met een vrije-marktagenda en met de voormalige communisten. Een uitdaging.

“Deze zittingsperiode heeft laten zien dat een premier alleen een hele termijn kan worden getolereerd als alle partijen het eens zijn over het beleid van de regering”, zei Andersson tegen SVT. “Dat is een les die we meenemen.” (mah)