Je denkt dat die lieve groenten en dat schattige fruit alleen maar goeds voor je in petto hebben? Ha! Fout gedacht. Mensen met een allergie wisten al dat aardbeien of noten niet zo onschuldig zijn als ze eruit zien. Naar deze voeding kijk je nooit meer op dezelfde manier. 

1. Kersen: cyanide

Ok, niet de kers zelf maar wel de pitten. Ze bevatten cyanide en twee kapotte kersenpitten volstaan voor de dood. Hetzelfde geldt voor pruimen, abrikozen, nectarines en perziken – al heb je iets minder kans om die pitten ‘per ongeluk’ in te slikken.

Symptomen van een milde vergiftiging zijn hoofdpijn, duizeligheid, verwarring, kortademigheid en braken. 

2. Appels en peren: cyanide

Ook appel -en perenpitten bevatten cyanide, maar in een veel kleinere dosis. Ze inslikken kan geen kwaad, enkel wie erop kauwt en een hoge dosis van deze gekauwde pitten ook doorslikt, kan doodgaan. Wees gerust: iemand van 70 kilo moet 100 gram pitten eten voor die geveld wordt.

3. Rabarber: oxaalzuur

De takken zijn eetbaar, maar de bladeren niet. Ze bevatten oxaalzuur, een stof die voorkomt in bleekwater en antiroestmiddelen. Het eten van de bladeren geeft een branderig gevoel in de mond en keel en leidt tot misselijkheid, braken, stuipen en zelfs de dood. Het goede nieuws is dat je er veel van moet eten voor de symptomen optreden: een vrouw van 60 kilo moet er al 4,5 kilo van eten voor de vergiftigingsverschijnselen optreden. 

Nog planten die oxaalzuur bevatten: peterselie, spinazie, chocolade, noten, bessen en bieten. De dosis ervan is duidelijk ver verwijderd van de lethale dosis.

4. Sterfruit (voor nierpatiënten): caramboxine

Sterfruit of carambola moet worden vermeden door nierpatiënten omwille van de stof caramboxine. Het leidt tot symptomen variërend van de hik, misselijkheid, verwarring en in sommige gevallen de dood. De vrucht bevat ook oxaalzuur, maar die is niet verantwoordelijk voor de symptomen.

Voor wie statines neemt, medicatie die gebruikt wordt bij hart- en vaatziekten, kan de vrucht de effecten van de medicatie versterken. Net als druiven, overigens. 

5. Aardappelen: solanine

Groene aardappelen of aardappelen met scheuten bevatten solanine, een natuurlijke pesticide die giftig is voor mensen. Symptomen zijn braken, diarree en soms ook hartfalen. Ook hier geldt dat je er veel van moet eten voor je werkelijk vergiftigd raakt: minstens een halve kilo compleet groene, ongeschilde aardappelen in een keer namelijk. Groene aardappelen vermijd je door ze op een donkere, droge plaats te bewaren. Solaninevergifitiging kan je het best vermijden door aardappelen te schillen, te koken in plaats van te bakken of te frituren en het kookvocht weg te gooien.

Ook rauwe aardappelen worden best vermeden: je gaat er niet van dood, maar door de onverteerde zetmeel kan je wel zware buikkrampen en diarree krijgen.

De bessen van de aardappelplant zijn ook echt een no-no, en ook de groene delen van een paprika en tomaat worden beter vermeden. 

6. Rijst: arsenicum

Bepaalde rijstsoorten, vooral die uit Texas, bevatten arsenicum, wat inwerkt op het spijsverteringsstelsel. Een regelmatige blootstelling aan kleine hoeveelheden kan iets veroorzaken dat op een maag- en darmontsteking lijkt (braken en buikpijn), hartziekten en zelfs blaaskanker. Grote hoeveelheden verwoesten het spijsverteringsstelsel met de dood tot gevolg. Bruine rijst bevat de grootste hoeveelheden, instantrijst de kleinste. Jezelf dood eten aan rijst is (gelukkig) zowat onmogelijk: tenzij je 360 kilo in één keer binnenkrijgt, is er geen reden tot paniek. 

7. Maniok: cyanide

Maniok of cassave bevat ongekookt ook cyanide: hoe bitterder de soort, hoe meer cyanide hij bevat. Je kan alle soorten daarom best koken voor consumptie. 

8. Paranoten (of brazil nuts): radium

Deze noten zijn radioactief: ze bevatten duizend keer meer radium dan om het even welke andere voedselsoort. Gelukkig is de dosis dan nog altijd te laag om schade toe te brengen, en lager dan de dosis straling waaraan we dagelijks worden blootgesteld.

Paranoten bevatten ook seleen, een gezonde stof die in hoge dosissen tot seleenvergiftiging kan leiden. Volwassenen hebben dagelijks maar zo’n 50 microgram nodig. Zes tot acht noten eten betekent dat je tien keer zoveel binnenkrijgt (544 microgram). Regelmatig meer dan 400 microgram seleen opnemen, zou schadelijk zijn, maar hoe regelmatig, dat is niet bekend. Seleen komt ook voor in andere voedingsstoffen, zoals vis, vlees, zuivel en graanproducten.

9. Tomaten: tomateïne

Net als bij de rabarber is het vooral de plant (de stengel en de bladeren) die giftig is. Ze meekoken in tomatengerechten kan wel wonderen doen voor de smaak, maar je moet ze altijd verwijderen voor het eten. Ook onrijpe tomaten zijn licht giftig omdat ze ook tomateïne bevatten, een glycoalkaloïde die voorkomt bij alle planten van de nachtschadefamilie.

10. Amandelen: cyanide

Daar is de cyanide weer: vooral bittere amandelen bevatten nogal wat van het goedje en moeten verwerkt worden (geroosterd bvb) voor ze geschikt zijn voor consumptie. In sommige landen is de verkoop van bittere amandelen verboden. Afhankelijk van de grootte van de noot en het gewicht van de persoon die ze eet volstaan 8 tot 32 bittere amandelen om de dodelijke dosis cyanide binnen te krijgen. Wij consumeren echter vooral zoete amandelen. 

11. Rode bonen: fytohemagglutinine

Het belangrijkste ingrediënt van chili con/sin carne is supergiftig als ze niet eerst geweekt en 10 tot 30 minuten gekookt worden. Slow cooking vergroot de giftigheid van de bonen evenwel. Rauwe rode bonen kunnen extreme misselijkheid, braken, diarree en buikkrampen veroorzaken met dank aan de stof fytohemagglutinine, een natuurlijk insecticide in de plant. 

12. Lima beans: cynide

Limabonen, ook bekend als boterbonen  maar niet te verwarren met ‘onze’ boterbonen, namelijk witte prinsessenbonen) zijn giftig wanneer ze ongekookt zijn. Ook deze bevatten cyanide. In de States is het cyanidegehalte wettelijk geregeld, maar niet zo in ontwikkelingslanden. Eet ze dus nooit rauw en gooi het kookwater weg. 

13. Nootmuskaat: myristicine

Vanaf 5 gram nootmuskaat treden symptomen op: duizeligheid, misselijkheid, buikpijn, braken en zelfs bewustzijnstoornissen. Bovenmatig gebruik kan bovendien ook hallucinaties veroorzaken, en van de stof myristicine, een hallucinogeen, is bekend dat het gevaarlijk is in hoge dossisen. Nootmuskaat kan gebruikt worden als recreatieve drug maar omwille van de lengte van het effect (24 tot 48 uur) en de vele neveneffecten (paniekaanvallen, hartkloppingen, constipatie en plasproblemen) is het nooit populair geworden. 

14. Fugu: tetrodotoxine

Eet niet zomaar fugu of kogelvis! Sinds de aflevering van The Simpsons weten we allemaal dat de vis extreem giftig kan zijn, indien niet op de juiste manier klaargemaakt. De vis bevat tetrodotoxine, een gif dat 1.200 keer sterker is dan cyanide (dat al genoeg in deze lijst voorkomt). Het gif in één vis kan 30 volwassenen vellen. Wie het eet, zoekt best naar een chef met een certificaat – en zijn visakaart, want er hangt ook een stevig prijskaartje aan vast. Toch blijft het niet zonder risico: tussen 2000 en 2009 werden 338 gevallen van fuguvergiftiging geteld in Japan, waarvan 23 met dodelijke afloop. 

15. Vlier: blauwzuurglycoside

Vlierbessen (en – jenever) zijn niet het probleem (toch niet rijp en/of gekookt), wel de plant. De bloemen zijn nog eetbaar, maar met wortels en andere plantendelen (stelen, bladeren en takken) moet voorzichtig worden omgesprongen. Ze kunnen ernstige maagklachten veroorzaken door de cyanideopwekkende glucosides. Zij doen het cyanideniveau in het lichaam toenemen en zorgen voor een dodelijke opbouw ervan in het lichaam. 

16. Wonderbonen: ricine

De bonen (eigenlijk zaden) waarvan wonderolie (castor oil) wordt gemaakt zijn extreem dodelijk: één volstaat om een kind te doden, vier voor een volwassene, al beweren sommige bronnen dat de ‘boon’ kapot moet zijn voor het gif kan vrijkomen. Eenden zijn sterker bestand tegen het gif: zij kunnen er tot 80 eten, terwijl een os al na zes geveld is.

Wonderbonen bevatten de stof ricine, wat de cellen doet afsterven. Het effect is het eerst merkbaar op het spijsverteringsstelsel, met uitdroging door zware braak- en diarreeaanvallen en orgaanfalen tot gevolg, maar het valt alle cellen aan. De dood wordt veroorzaakt door algemeen orgaanfalen en volgt meestal tussen 36 en 72 uur.

De stof is het dodelijkst door inhaleren (na enkele uren krijg je ademhalingsproblemen en vullen de longen zich met vloeistof) en injectie, bij orale inname duurt het langer. Het is zo krachtig dat het beschouwd wordt als een belangrijk chemisch wapen. 

De mensen die de bonen oogsten moeten strikte veiligheidsvoorschriften volgen om dodelijke ongevallen te voorkomen, al zijn ze daarmee niet volledig beschermd: ze lijden vaak aan vreselijke neveneffecten waaronder buikkrampen, braken, diarree, bloed in de urine, aanvallen en delirium. 

17. Paddenstoelen: alfa-amanitine

Het lijkt een no brainer, maar elk jaar sterven ook in ontwikkelde landen mensen aan paddenstoelenvergiftiging. De reden daarvoor is dat de eetbare en giftige soorten moeilijk uit elkaar te houden zijn. De groene knolamaniet is verantwoordelijk voor de overgrote meerderheid van de paddenstoelvergiftigingen en werkt in de op lever via de mycotoxine alfa-amanitine. Vijftien procent overlijdt binnen de tien dagen, de anderen herstellen nooit meer volledig. De reden voor de vergiftiging is wellicht dat de paddenstoel iets wegheeft van de gewone champignon, met uitzondering van een groenige kleur, en er daardoor mee verwisseld wordt.  Bronnen: Listverse, Mother Nature Network, 9GAG en Bon Appetit