Nog twee weken te gaan, maar het ziet ernaar uit dat 2014 de weinig bewonderenswaardige titel van warmste jaar ooit zal krijgen. Nooit eerder sinds het begin van de metingen lag de gemiddelde temperatuur op onze planeet zo hoog. Wetenschappers vermoeden zelfs dat dit het warmste jaar in de voorbije 4.000 jaar was. De volgende grafieken leggen uit waarom.

Maand na maand zijn dit jaar records gesneuveld. Enkel november was iets minder overtuigend, al was het nog steeds de op zes na warmste novembermaand ooit gemeten. Maar van een inzinking was geen sprake, zodat het bijna onvermijdelijk lijkt dat 2014 de vorige recordhouders 2010, 2005 en 1998 in de schaduw zal zetten. Enkel als december echt opvallend koud zou worden, kan er nog iets veranderen, maar dan zou deze maand al heel erg uit de toon moeten vallen.

Deze week maakte het NOAA een rapport bekend waarin duidelijk te zien is hoe abnormaal 2014 is en hoe 14 van de 15 warmste jaren allemaal na 2000 genoteerd zijn.

De trend is duidelijk: dit is global warming.

Het is duidelijk te zien hoe de opwarmende trend zich in de tweede helft van de twintigste eeuw heeft ontwikkeld. En 2014 steekt er alweer bovenuit als het warmste jaar ooit gemeten. De oorzaak hiervoor moeten we in de oceanen zoeken. De watertemperatuur brak opnieuw records gedurende de voorbije maanden en wat erger is: wetenschappers zien dit jaar dat zowat iedere oceaan of zee overal te wereld met het fenomeen te maken krijgt. Normaal is El Niño daar in de Stille Oceaan voor verantwoordelijk, maar dit was een jaar zonder dat verschijnsel.

Kortom, El Niño-jaren krijgen een natuurlijk duwtje in de rug om warmer te zijn, maar 2014 heeft dit helemaal op zichzelf klaargespeeld. Al stellen wetenschappers wel dat de recordtemperaturen niet overal aan de door de mens veroorzaakte global warming moet worden toegeschreven. In het noorden van de Stille Oceaan zouden klimaatcycli een grote rol spelen. Maar dat er een opwarmende trend is, valt duidelijk te op te maken uit wat de oceanen ons vertellen.

2014 zet een flinke eindspurt in met een warm najaar.

Maar één jaar is minder belangrijk dan deze trend.

Genoeg over 2014, want één recordjaar is op zich niet zo belangrijk. Het weer verandert ook iedere dag, pas wanneer een trend zich over een lange termijn afspeelt, spreken we over een klimatologisch verschijnsel. En dat is precies wat deze tabel van de Britse weerkundige dienst toont. Door verschillende jaren te bundelen zie je duidelijk hoe de voorbije decennia veel warmer waren dan halfweg de vorige eeuw. Sterker nog, sinds 2000 zien we alleen maar recordjaren verschijnen. Dat is dus wat wetenschappers met de opwarming van de planeet bedoelen.

Bekijk het zo: wie nu 14 jaar is, heeft nog geen enkel jaar meegemaakt dat qua temperatuur niet bij de allerhoogste ooit gemeten hoort. En voor wie wat ouder is, zijn de statistieken al even indrukwekkend. Al 356 maanden op rij zit de temperatuur boven het gemiddelde van de twintigste eeuw. Of anders uitgedrukt: iedereen die 30 jaar of jonger is heeft nog nooit een volkomen normale maand meegemaakt.