In de stad Antwerpen is de veelbesproken Operatie Nachtwacht van start gegaan. Op initiatief van burgemeester Bart De Wever (N-VA) en korpschef Serge Muyters wordt het drugsgerelateerd geweld aangepakt in ‘gevoelige wijken’. Het gaat om de straten van Deurne, Borgerhout en Antwerpen-Noord. Daar vonden de jongste jaren heel wat beschietingen en granaataanslagen plaats. Elke dag zullen in die wijken minstens 50 politiemensen actief zijn. De Wever spreekt van “de grootste veiligheidsoperatie in Antwerpen sinds 20 jaar”. Vanuit enkele Antwerpse middenveldorganisaties komt er echter kritiek op het initiatief.
In de komende periode zullen dagelijks minstens vijftig agenten ingezet worden in de “gevoelige” Antwerpse wijken. Vrijdagavond ging de actie voor het eerst van start. De patrouilles kregen een briefing en trokken daarna vanaf 23 uur in combi’s, op motors en in anonieme wagens naar de straten van Deurne, Borgerhout en Antwerpen-Noord.
Wie zich daar ’s nachts op straat bevindt, kan tegengehouden en gecontroleerd worden door de politie. Meer nog: straten kunnen er zelfs afgesloten worden. Ook de BearCat, een gepantserd militair voertuig van de politie, staat paraat.
Geen einddatum in zicht
Voorlopig is er nog geen specifieke einddatum in zicht. De Wever wil op die manier “maximaal zijn verantwoordelijkheid nemen”. Het gerechtelijk onderzoek naar de geweldincidenten in het drugsmilieu wordt namelijk gevoerd door de federale gerechtelijke politie en niet de lokale politie. De hele zaak overstijgt dus het niveau van stad Antwerpen.
Kritiek uit middenveld
Enkele middenveldorganisaties hebben kritiek op de operatie. Zo laat het Antwerps Platform Sociale MiddenveldOrganisaties (APSMO) aan de Mediahuis-kranten weten dat Operatie Nachtwacht het drugsgeweld in Antwerpen mogelijk enkel zal verschuiven of zelfs verder zal doen heropflakkeren.
APSMO vertegenwoordigt meer dan 50 sociale organisaties, waaronder J100, smart on drugs, Uit de Marge en KifKif. De koepelorganisatie stelt dat er andere benaderingen mogelijk zijn met meer kans op succes. APSMO stelt dat daarbij bewoners en middenveldorganisaties betrokken moeten worden. Volgens de organisatie is dat momenteel niet het geval bij Operatie Nachtwacht.
“We zien een aantal concrete pistes en voorstellen waarover we graag verder in dialoog gaan met de burgemeester”, stelt APSMO. “We pleiten voor meer gemeenschapsgerichte politie, die de wijken goed kent en dichtbij burgers staat. Het gaat over het werken aan een constructieve relatie tussen eerstelijnswerkers en politieagenten, zodat ieder zijn rol en opdracht kan uitvoeren.”
“Etnisch profileren”
Daarnaast beweren de organisaties dat er in Antwerpen sprake is van toenemend etnisch profileren door de politie.
“Jongeren geven aan angst te hebben om geviseerd te worden”, klinkt het. “De opvolging van Covid-19-maatregelen in de wijken leidde tot een groeiend spanningsveld tussen politie en jongeren. Jongeren denken het mikpunt te worden van systematische controles in plaats van degenen waar het binnen deze operatie om draait.”