Alles gaat snel in China, en dat geldt ook voor de wijnindustrie. China is nu een van de grootste wijnproducenten ter wereld. In het afgelopen decennium is er zelfs zo’n 120.000 hectare wijngaarden aangeplant en zijn er meer dan 200 wijnmakerijen bijgekomen. Als gevolg hiervan is China in de top 10 van ’s werelds grootste wijnproducerende landen terechtgekomen. Het land overtreft al veel klassieke wijnregio’s (qua productie). Hoog tijd dus om Chinese wijn van dichterbij te bekijken om de wijnsoorten, de regio’s en het unieke terroir te leren kennen.

Wijncultuur is relatief nieuw in China, maar de Chinezen werden in korte tijd ’s werelds vijfde grootste wijnconsumenten ter wereld. Wat nog intrigerender is, is de ontwikkeling van China’s eigen wijnindustrie. De Euraziatische wijnstok kwam voor het eerst naar China tijdens de Han-dynastie, ongeveer 2.200 jaar geleden. Toch is het pas sinds de jaren tachtig dat China zich wijdt aan moderne wijnbereiding.

China is een uitgestrekte regio, met verschillende wijnbouwgebieden en klimaten. Shandong, in de buurt van de kust heeft tijdens het groeiseizoen veel regen en moessons, wat een grote invloed heeft op de wijnkwaliteit. Verder landinwaarts vind je de wijnstreek van Ningxia, van waar de beste Chinese wijnen komen momenteel. Het ligt aan de voet van het Helan-gebergte in de Gobi-woestijn.

Cabernet = koning

Cabernet Sauvignon, Cabernet Gernischt (ook bekend als Carménère), Merlot en Marselan zijn de belangrijkste druiven in de Chinese wijnproductie. Maar in China is Cabernet wel degelijk koning. In de vroege stadia van de Chinese wijnboom was de invloed van Bordeaux principieel. Rasselectie, wijnbereidingstechnieken en zelfs wijnmakerijen spiegelden zich aan het beroemde Franse wijngebied. Lang voor Cabernet Sauvignon was er echter een andere druif die de voorkeur had: Cabernet Gernischt.

Cabernet Gernischt arriveerde in de 19e eeuw in China. De naam vertaalt zich losjes van het Duits naar “gemengde Cabernet”. (De bekende druivengeneticus, José Vouillamoz, ontdekte dat Cabernet Gernischt in feite Carménère is.) De druif wordt vaak gemengd met Cabernet Sauvignon. Misschien verklaart dit waarom Chinese binnenlandse wijnen vaak de smaak van paprika (pyrazine) hebben – een veelvoorkomend kenmerk van de Cabernet-familie, met name Carménère.

Een andere eigenaardigheid in de Chinese wijnproductie is Marselan, een rode druif die oorspronkelijk uit Zuid-Frankrijk komt. Voor het eerst gekweekt in 1961 door professor Paul Truel, is het een kruising tussen Cabernet Sauvignon en Grenache. Marselan vertoont een goede resistentie tegen meeldauw. De druif presteert dus goed in vochtige gebieden (zoals Shandong). Deze wijnen zijn medium-bodied en Cabernet-achtig.

In tegenstelling tot andere wijnregio’s spelen overheidssteun en -planning een sleutelrol bij het maken van wijn in China. Grote merken als Great Wall en Changyu overspoelen de markt. Ze bieden betaalbare wijn, maar geven helaas geen positief beeld van het Chinese wijnbereidingspotentieel. Gelukkig hebben we kleinere producenten zien opduiken; met name uit Ningxia, Xinjiang en Yunnan. Deze wijnmakerijen maken terroir-gedreven wijnen en lopen voorop met experimenten.

Er zijn 12 grote wijnregio’s in China, met vijf regio’s die bekend staan ​​om zowel kwaliteit als productie.

Provincie Shandong – Yantai, Penglai en Qingdao

Shandong was het grootste wijngebied van China en produceerde meer dan 40% van de wijn van het land. Hier startte in 1982 de eerste moderne wijnmakerij van China, Changyu. Shandong verdient zijn plaats bovenaan de lijst van Chinese wijnregio’s vanwege zijn lange geschiedenis van wijnmaken, en de cijfers van de wijnverkoop, zowel qua volume als qua waarde, zijn het hoogst. De wijnen die in Shandong worden geproduceerd, komen voornamelijk van het schiereiland Shandong, waar Yantai de beroemdste regio is. De meeste wijngaarden vind je in Penglai (een stad op provinciaal niveau en een administratieve onderafdeling van de stad Yantai op prefectuurniveau). Naast Yantai zijn er een paar wijnmakerijen in Qingdao, dat aan de andere kant van het schiereiland Shandong ligt.

Yantai en Penglai liggen op dezelfde breedtegraad als Bordeaux, dus het is gemakkelijk om de overeenkomsten tussen de twee wijnbouwgebieden te zien. In Yantai bootsen verschillende grote wijnhuizen dezelfde architectuurstijl na als Bordeaux, met weelderige, Frans geïnspireerde kastelen.

In 2018 onthulde de beroemde Franse producent, Château Lafite Rothschild, z’n eerste Chinese merk, Domaine de Long Dai, gevestigd in Penglai. De Bordeaux-producent begon in 2008 te investeren in de Qiu Shan-vallei en plantte 30 hectare Cabernet Sauvignon, Marselan en Cabernet Franc op op graniet gebaseerde bodems.

Het klimaat in Shandong is duidelijk maritiem. De nabijheid van de zee, met moessons en hoge jaarlijkse regenval, zorgt voor uitdagingen en moeilijkheden bij de wijnbouw. Er is een hoge ziektedruk tijdens het groeiseizoen (vergelijkbaar met Bordeaux). De belangrijkste druivensoorten zijn Cabernet Gernisht, Merlot en Cabernet Sauvignon.

Ningxia – Uitlopers van de oostelijke Helan-gebergte

Ningxia is de thuisbasis van de meest geprezen wijnen in China. De regio is gespecialiseerd in Bordeaux-variëteiten, waaronder Cabernet Sauvignon, Merlot en Cabernet Gernicht (Carménère). Het werd beroemd nadat een gehypte “Bordeaux vs. Ningxia” blinde proefwedstrijd de regio vier van de top vijf wijnplaatsingen gaf.

De regio herbergt ongeveer 38.000 hectare aan wijngaarden, waarmee het de op een na grootste wijnregio van China is. De meeste van de meer dan 200 wijnmakerijen die hier te vinden zijn, hebben hun wijngaarden op de lage uitlopers van Helan Mountain.

In 2013 heeft Ningxia zijn eigen classificatie vastgesteld, die is gemodelleerd naar de classificatie van Bordeaux uit 1855. Ze wordt elke twee jaar herzien, en de topwijnhuizen zijn onderverdeeld in “rangen”. Momenteel staan ​​35 wijnmakerijen vermeld op het regionale classificatiesysteem.

Het unieke aan Ningxia is het relatieve isolement en de klimaatextremen. De regio ligt aan de oostelijke rand van de Gobi-woestijn, waar arbeiders elk jaar wijngaarden letterlijk begraven om de winter te overleven. Bovendien ligt Ningxia op een extreem hoge hoogte (voor wijnbouw), met wijngaarden op 1.200 meter hoogte. Hierdoor neemt de zonnestraling toe en produceren druiven meer anthocyanine (de rode kleur in wijn).

Hebei – Hualai en Changli

Hebei omringt de Chinese hoofdstad Peking. Het is de derde grootste wijnproducerende regio in China, met 13.000 hectare wijnstokken. Het is de thuisbasis van een van de grootste binnenlandse producenten: Great Wall. Wijn is zelfs de belangrijkste industrie in Hebei, met een markt van 10 miljard yuan of bijna anderhalf miljard euro.

Hebei heeft verschillende terroirs, van overstromingsvlaktes tot bergketens, maar er zijn twee verschillende wijnregio’s: Huailai en Changli.

Huailai-wijnstreek

Huailai ligt ten noordwesten van Peking, in de heuvels. De beste wijngaarden bevinden zich op grotere hoogten, tot wel 1.000 meter hoog, waar gedurende het hele wijnseizoen een droog klimaat heerst. Met wijngaarden op slechts twee uur rijden van de hoofdstad van China (en 21,5 miljoen mensen), is Hauilai een lokale toeristische bestemming.

Changli-wijnstreek

Changli ligt vlakbij de Bohai Zee, waar hoge luchtvochtigheid en ziektes zoals meeldauw hand in hand gaan. De winter is koud en droog met ijskoude wind uit Siberië. Omdat het zo koud is, worden wijnstokken ook hier met de hand begraven om de winter te overleven.

Xinjiang – Oeigoerse Autonome Regio Xinjiang

Xinjiang is een beetje een dilemma. Naar verluidt produceert het maar liefst 100.000 ton druiven per jaar op slechts 6.470 hectare. Deze afgelegen regio in het noordwesten van China grenst aan Kazachstan, Tadzjikistan en Afghanistan. De regio heeft zeer ruige omstandigheden met weinig regenval en hoge temperatuurverschuivingen tussen dag en nacht. Hierdoor hebben de hier geproduceerde druiven een hoog suikergehalte en een lage zuurgraad, wat zorgt voor zoete en ietwat platte wijnen.

Bovendien is het transport van en naar de regio erg moeilijk. De meeste wijnen worden dus in bulk verscheept naar grote wijnbedrijven om ze te blenden. Tegen alle verwachtingen in toont de regio nog steeds potentieel vanwege zijn agrarische geschiedenis met rozijnenproductie.

Binnen dit gebied zijn er twee regio’s met geografische aanduidingen van belang: Turpan en Hoxud. Wijnen die hier worden geplant, zijn Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc en Chardonnay.

Yunnan

Normaal gesproken lijkt een gebied langs de tropen een zeer onwaarschijnlijke plaats om kwaliteitswijn te maken. Maar met de grote hoogte van het Shangri-La-gebergte (2.600 meter), is het mogelijk om hier kwaliteitswijndruiven te verbouwen. Moët Hennessy heeft onlangs in de regio geïnvesteerd door 200 hectare Cabernet-variëteiten aan te planten, bedoeld om te worden beheerd door meer dan 120 Tibetaanse boeren.

Andere regio’s

Shanxi – Dit is een plateaugebied vlakbij Peking. Hoewel de productie nog vrij klein is, tonen de op klei gebaseerde Löss Plateau-bodems in de regio potentieel voor Chenin Blanc-, Merlot- en Cabernet-variëteiten.

Liaoning – Ligt in het uiterste noordoosten van China en staat bekend om de ijswijnen van de Frans-Amerikaanse hybride: Vidal.

Heilongjiang – Deze regio, gelegen langs de grens met Rusland, staat bekend om zijn ijswijnen.

Tianjin – Een historisch gebied net buiten Peking, Tianjin staat bekend om de zoete wijnen van Muscat de Hambourg.

Jilin – Jilin is meer bekend om de skiresorts dan om de wijn en heeft een intrigerende wijnsoort in een koud klimaat, genaamd Amur (Vitis amurensis).

Gansu – Ten oosten van Ningxi, moeilijk te bereiken. Gansu ligt tussen Qinghai, Binnen-Mongolië en de Huangtu Plateaus en grenst aan Mongolië in het noorden. De Gele Rivier loopt door het zuidelijk deel van de provincie. De primaire druiven in Gansu zijn Pinot Noir, Cabernet Sauvignon, Merlot, Cabernet Franc, Chardonnay en Riesling. In Gansu wordt ook wat ijswijn geproduceerd. Over het algemeen presteren laatrijpe druivenrassen het beste, wat een uitdaging is gezien het koele klimaat.

Henan – Zeer klein, wordt uitgedaagd door hete en vochtige klimaatomstandigheden.

(kg)