De Europese Unie, de VS en Iran hebben hun onderhandelaars naar Wenen gestuurd, om te proberen de vastgelopen nucleaire onderhandelingen nieuwe leven in blazen. 

De onderhandelaars komen op donderdag bijeen in het luxe Hotel Palais Coburg in Wenen om te zien of de omstreden nucleaire deal met Iran uit 2015 nog te redden valt. Er zullen diplomaten aanwezig zijn van de VS, Iran, China, Rusland, Duitsland, Groot-Brittannië, Frankrijk en van de EU, die als bemiddelaar optreedt omdat Iran weigert rechtstreeks met de VS te praten.

Enrique Mora, de hoge EU-functionaris die de onderhandelingen coördineert, bevestigde de hervatting op Twitter. 

Bronnen die bekend zijn met de situatie bagatelliseerden echter de verwachtingen en waarschuwden dat het nog veel te vroeg is om te zeggen of de besprekingen succesvol zullen zijn. Er zijn namelijk nog een aantal cruciale onopgeloste meningsverschillen tussen Iran en de VS die moeten worden bijgelegd, en het is onduidelijk of Teheran van standpunt is veranderd sinds een vorige onderhandelingsronde in maart in duigen viel.

Bescheiden verwachtingen

“Onze verwachtingen zijn bescheiden”, zei Robert Malley, de speciale gezant van de VS voor Iran. “Maar we zijn bereid om, op basis van het meest recente voorstel van de EU, een oprechte inspanning te leveren om te zien of we tot een akkoord kunnen komen”. 

Ondertussen is Iran doorgegaan met het verbeteren van zijn nucleaire programma. Maandag kondigde Behrouz Kamalvandi, de woordvoerder van de Iraanse Organisatie voor Atoomenergie, aan dat Iran “honderden” nieuwe en geavanceerde centrifuges zal activeren die eerder waren geïnstalleerd op de Iraanse ondergrondse nucleaire site in Natanz.

Iran wil daarnaast dat de VS garandeert dat het zich niet opnieuw terugtrekt uit het akkoord, zoals het deed in 2018 onder president Donald Trump.

Deal uit 2015 herstellen

Het doel van de bijeenkomst in Wenen is om het akkoord uit 2015 te herstellen, waarbij Iran ermee instemde om zijn nucleaire ambities te beperken in ruil voor de verzwakking van internationale sancties.

De voormalige Amerikaanse president Donald Trump was echter een fanatiek tegenstander van de deal en noemde het de “slechtste deal die de Verenigde Staten ooit gesloten hebben”. Het regime in Teheran zou volgens de Amerikaan namelijk niet te vertrouwen zijn, waardoor het land zich in 2018 terugtrok uit de overeenkomst. 

Als reactie hierop begon Iran vanaf 2019 af te wijken van de afspraken in de nucleaire deal, door onder andere uranium te verrijken tot hogere concentraties, maar nog steeds niet hoog genoeg voor nucleaire wapens.

Biden wil nieuwe deal

De Amerikaanse president Joe Biden vertelde vorige maand dat hij vastbesloten is om een nieuwe nucleaire deal met Iran te sluiten. “Het enige wat erger is dan het Iran dat nu bestaat, is een Iran met kernwapens”, zei de president tijdens zijn eerste bezoek aan Israël als president.

Onderwijl stelt Richard Moore, het hoofd van de Britse geheime inlichtingendienst MI6, dat hij niet verwacht dat Iran snel een nieuwe nucleaire deal zal tekenen. 

“Ik ben er niet van overtuigd dat we er zullen komen. De opperste leider van het land wil geen deal sluiten”, vertelde de Brit op het Aspen Security Forum in Colorado. “Over het akkoord wordt momenteel onderhandeld tussen de Europese mogendheden, de Amerikaanse regering en de Iraanse. Ik denk alleen niet dat de Iraniërs daadwerkelijk een deal willen sluiten, omdat ze dankzij het rekken van de besprekingen extra tijd kunnen winnen voor hun kernprogramma”.

(z)