Boris Johnson deelde zondagavond mee dat hij niet opnieuw zal meedingen naar het partijleiderschap van de Britse Conservatieve Partij, en wordt daarmee alvast niet de volgende Britse premier. Wie is wel nog in de running?
Johnson stapt uit de race: ligt de weg naar het Britse premierschap open voor Rishi Sunak?
Waarom is dit belangrijk?
Het Britse politieke systeem verloopt anders dan het Belgische: bij de verkiezingen in 2019 werd de Conservatieve Partij de grootste, en die mag tot de volgende verkiezingen in 2024 regeren. Ook na het ontslag van een regering volgen geen nieuwe verkiezingen: binnen de regerende partij vinden verkiezingen plaats om een nieuwe partijleider aan te duiden. Die wordt dan meteen de nieuwe premier.Het Verenigd Koninkrijk verkeert in een crisis. Op 6 september nam het land afscheid van Boris Johnson als regerend premier, en werd Liz Truss het nieuwe regeringshoofd. Twee dagen later overleed koningin Elizabeth, en kende het land tien dagen van nationale rouw. Ruim een maand later volgde, vorige donderdag, het opstappen van Liz Truss als premier.
En zo mag het Verenigd Koninkrijk opnieuw op zoek naar een nieuwe premier. Boris Johnson wordt het alvast niet:
- Johnson was vorige week nog op vakantie in de Caraïben, en vertrok vrijdag terug richting het thuisland. Daarmee gingen geruchten op dat hij zich voorbereidde op het premierschap. Hij kreeg binnen de Conservatieve Partij heel wat steunberichten, en enkele belangrijke ‘Tories’ steunden hem, mocht hij terug het hoogste ambt ambiëren.
- Zondagavond werd dat echter uitgesloten: “het is niet het juiste moment”, gaf Johnson zelf aan. Wel had hij voldoende steun: 102 parlementsleden stonden achter hem als nieuwe premier, en BoJo gaf aan dat hij daardoor wel aangetrokken was om het opnieuw te gaan doen. Toch was hij van mening dat “je een verenigde partij nodig hebt in het parlement om te kunnen regeren.”
Wie nu?
BoJo out dus, maar wie wordt het dan wel? Er schieten nu nog twee kandidaten over in de rat race:
- Rishi Sunak, minister van Financiën onder Boris Johnson. Hij was al kandidaat om Johnson op te volgen, maar moest nipt de duimen leggen tegen Liz Truss.
- Penny Mordaunt. Zij vervulde eerder verschillende rollen binnen de regering, waaronder ministerschap van Defensie en minister van Internationale Ontwikkeling, en was sinds de start van de regering-Truss fractieleider voor de Conservatieven in het Lagerhuis.
Het lijkt echter een uitgemaakte zaak te worden, waarbij Rishi Sunak zo goed als zeker de volgende partijleider en premier wordt:
- Hij heeft de steun van bijna 150 parlementsleden, meer dan voldoende dus. Mordaunt krijgt momenteel slechts 24 parlementsleden overtuigd dat zij de geknipte persoon voor de job is. Werk aan de winkel dus als ze de volgende premier wil worden.
- Sunak krijgt ook de steun van heel wat belangrijke Conservatieven. Onder meer Suella Braverman en Steve Baker (staatssecretaris voor Noord-Ierland) staan achter zijn kandidatuur. Na het afhaken van Johnson sprak ook Nadhim Zahawi, Sunaks opvolger toen die opstapte als minister van Financiën, zijn steun uit voor Sunak.