Rusland en Oekraïne hebben elk meer dan 200 krijgsgevangenen geruild in de grootste gevangenenruil sinds het begin van de oorlog. Het was meteen ook de eerste ruil in vijf maanden tijd, een deal die als doorbraak mag worden beschouwd.

In het nieuws: Rusland en Oekraïne ruilen gevangenen in grootste deal sinds de Russische invasie.

• Rusland liet 230 Oekraïense krijgsgevangenen vrij: 213 soldaten en sergeanten, 11 legerofficieren en 6 burgers.
• In ruil daarvoor liet Oekraïne dan weer 248 Russische militaire personeelsleden vrij.
• Oekraïens president Volodymyr Zelensky klonk opgelucht in een boodschap op sociale media: “We zijn erin geslaagd om meer dan 200 van onze mensen te bevrijden uit Russisch gevangenschap. Strijders en – zeer belangrijk – burgers.”
• Sinds de Russische invasie in Oekraïne vonden er geregeld gevangenenruilen plaats. Echter duurde het nu vijf maanden voor een nieuwe deal beklonken kon worden. Oekraïne beschuldigde Rusland er in de tussentijd van dat het de krijgsgevangenen als politiek drukkingsmiddel gebruikte.
• “Er zat een lange pauze tussen de uitwisselingen”, erkende ook Zelensky, “maar er zat geen pauze in de onderhandelingen over de uitwisselingen.”
• Hij voegde eraan toe dat Oekraïne “elke mogelijkheid zal grijpen en elk onderhandelingsformat zal proberen” om krijgsgevangenen vrij te krijgen.
• Andriy Yermak, stafchef van de Oekraïense president, sprak op Telegram van een “moeilijke uitwisseling na een lange pauze”.

Ingezoomd: Wie zijn de Oekraïense krijgsgevangenen?

• Yermak heeft het over vrijgelaten soldaten die de stad Marioepol verdedigden, alsook soldaten die vochten in de Azovstal-staalfabriek toen die belegerd werd door de Russen.
• Ook krijgsgevangenen die door de Russen waren vastgezet tijdens de inname van de kerncentrale van Tsjernobyl zijn geruild.
• Onder de geruilde soldaten bevinden zich ook zeven mensen die Snake Island verdedigden. Dit eiland in de Zwarte Zee werd een symbool van de taaiheid en weerstand van Oekraïne nadat het leger er in februari 2022 in slaagde om een Russische aanval af te weren.

De VAE speelden rol als bemiddelaar

Uitgezoomd: De gevangenenruil kwam tot stand dankzij de Verenigde Arabische Emiraten (VAE).

• Volgens het Russische ministerie van Defensie waren het de Verenigde Arabische Emiraten die de gevangenenruil mee onderhandelden. Het ministerie bedankte de VAE voor de “humanitaire interventie”.
  • Het is gebruikelijk dat een derde land optreedt als neutrale bemiddelaar. In eerdere deals speelden Turkije, het Verenigd Koninkrijk en Saudi-Arabië een rol.
• De VAE bevestigden op hun beurt hun rol in “een van de grootste gevangenenruilen sinds het begin van de oorlog”. Het ministerie van Buitenlandse Zaken pleit voor “het vinden van een vreedzame oplossing voor het conflict in Oekraïne” en “diplomatie, dialoog en het verminderen van escalatie”.
• Echte, blijvende oplossingen in deze oorlog lijken evenwel veraf. Tegelijk is het hoopvol dat er een dialoog kan zijn tussen beide zijden, en dat deze dialoog ook voor resultaat zorgt.