Had jij al gehoord van bioterreur? Waarschijnlijk niet. Dat nieuwe type van terrorisme sluimert nochtans in onze maatschappij, en volgens Bill Gates moeten we ons daarop voorbereiden. Hij waarschuwt dat in de toekomst, biologische wapens tot 30 miljoen slachtoffers zouden kunnen maken in minder dan een jaar tijd. En die epidemie zou al binnen vijftien jaar kunnen losbarsten. 

Op de VN Veiligheidsraad, die gisteren samenkwam in München, zaten de belangrijkste diplomatieke koppen bij elkaar, en Bill Gates. Volgens hem is de huidige globale gezondheidstoestand abominabel. Die kunnen we linken aan de huidige veiligheidsthema’s. En daar hangt een risico aan vast dat “er een bioterreuraanslag voorkomt in de komende tien tot vijftien jaar.”

De voormalige Microsoft-baas neemt een voorbeeld aan Ebola, die het oosten van Afrika plaagt sinds 2014, tot eind 2015. Ook de Spaanse griep, in de vroege twintigste eeuw, veroorzaakte meer slachtoffers dan de Eerste Wereldoorlog. Maar hij denkt ook dat de technologie terroristen een stapje vooruithelpt. “De volgende epidemie zou kunnen voortkomen uit het computerscherm van een terrorist”, zegt hij daarover. “Met de technologie die momenteel bestaat kunnen ze DNA manipuleren en bijvoorbeeld een griepvirus maken dat zich snel verspreidt en dodelijk is.”

30 miljoen doden in minder dan een jaar tijd

Bill Gates schat dat zo’n globale catastrofe “waarschijnlijk” is. “Volgens wetenschappers zou zo’n virus, of het nu uit de natuur komt of gemaakt wordt door een terrorist, en dat zich aan toptempo kan vermenigvuldigen, zo’n dertig miljoen doden veroorzaken in minder dan een jaar tijd.”

En in het geval van een epidemie zitten oorlogszones en instabiele regio’s in een risicogebied. Daar is het veel moeilijker om de volledige bevolking in één keer te behandelen. Daarbij is dat vaak de plaats waar zo’n virus zich voor het eerst kan verspreiden “zoals we gezien hebben met Ebola in Sierra Leone en Liberia en met cholera in Congo en de Hoorn van Afrika.

Sneller vaccins ontwikkelen

Omdat zo’n epidemie sowieso een verrassing zou zijn, roept Gates op om de komende jaren sterk te investeren in onderzoek. Zo bereiden we ons voor “op dezelfde manier als we ons zouden klaarmaken voor een nucleaire aanval.” Volgens hem is “de totale kost om je klaar te houden voor een epidemie, wereldwijd, zo’n 3,4 miljard dollar per jaar.” Met andere woorden: zoen 3,2 miljard euro. Maar de totale kost voor een ‘verrassingsaanval’ zonder voorbereiding zou al snel oplopen naar zo’n 54 miljard euro. En dan spreken we nog niet over het aantal mensenlevens.

Maar er is ook goed nieuws: dankzij de vooruitgang op vlak van biotechnologie kunnen nieuwe vaccins en medicatie nu al helpen met de bestrijding en preventies van epidemieën. Maar da’s niet voldoende. Daarom nodigt hij de Verenigde Staten uit om snel te investeren in onderzoek naar betere technologieën. Die kunnen dan vaccins in enkele maanden, niet jaren ontwikkelen, want da’s momenteel hoe lang het duurt.