GRB 160625B is niet meer. In amper een minuut tijd verdween de ster. Ze stond op meer dan 10 miljard lichtjaren van onze planeet. Maar de explosie was zo helder dat iemand met een verrekijker hem vanaf aarde had kunnen zien, als hij toevallig de juiste richting op keek. 

Dat zegt wat over de kracht van zo’n event, want 10 miljard lichtjaar, moest je het uitdrukken in kilometer, dat is een hallucinante 94.607.304.725.808.000.000.000 km.

De explosie duurde maar een minuutje, maar er kwam meer energie bij vrij dan onze zon in zijn hele leven – ongeveer 10 miljard jaar – zal produceren.

Speciaal

GRB 160625B is bijzonder omdat nooit eerder wetenschappers het sterven van een ster zo nauwkeurig konden volgen. Omdat van tevoren niet valt te voorspellen wanneer sterren aan hun einde komen, is het vaak een kwestie van geluk en snel handelen voor astronomen als zo’n geval zich voordoet.

In dit geval kondigde de ster echter zijn einde aan met een kleine uitbarsting vooraf, die werd opgepikt door de Fermi-ruimtetelescoop.

Door die vooraankondiging op 25 juni vorig jaar konden op aarde snel telescopen in Mexico en op de Canarische Eilanden op de ster worden gericht. Daardoor kon bijna het complete proces, een gammastraaluitbarsting, worden gevolgd.

GRB 160625B was weliswaar vijftig keer groter dan onze zon, maar dat je op zo’n 10 miljard lichtjaar afstand van de aarde de explosie kon zien met een verrekijker, doet je toch duizelen over de krachten die werkbaar zijn in ons heelal.

GRB

In het geval van GRB 160625B ging het om een gammaflits of gamma-ray burst (GRB). Dat is een heftige uitbarsting van hoogenergetische gammastraling. Tijdens de flits is de energie-uitstoot honderden malen meer dan de straling die afkomstig is van een supernova-uitbarsting. Volgens astronomen zijn GRB’s na een big bang zelf de krachtigste events in ons heelal.

Tot omstreeks 2003 waren de flitsen een mysterie in de astronomie – meer dan honderd theorieën waren ter verklaring bedacht. Hoewel veel details nog ter discussie staan, zijn onderzoekers het de laatste jaren grotendeels eens geworden over een aantal dingen.

Zoals: lange gammaflitsen (langer dan 2 seconden) komen door de ineenstorting van een zware ster (hypernova-explosies). En ze resulteren in de geboorte van een zwart gat.

Volgens de wetenschappers levert de waarneming veel nieuwe informatie op over wat er precies gebeurt als een ster aan zijn einde komt. Zo weten ze ook meer over het begin van zwarte gaten, die gevormd kunnen worden na zo’n explosie.