‘In Gesprek Met’… Sammy Mahdi, deel drie: Het politieke antwoord op het terrorisme.

‘In Gesprek Met’ is een nieuwe topic van de facebookpagina “Belgian Military Interests”. De admins van deze pagina gaan in gesprek met verschillende personen over militair gerelateerde onderwerpen. Voor het tweede gesprek hebben wij gekozen voor een gesprek met Sammy Mahdi, gekend van zijn uitspraak “Militairen, verlaat mijn straat”.

Sammy Mahdi is voorzitter van Jong CD&V. Hij is opgegroeid in Brussel (Molenbeek en Watermaal-Bosvoorde) en woont nu in Vilvoorde. Zijn vader heeft de Iraakse nationaliteit en zijn moeder is een Vlaamse. Bij de militairen heeft hij het verkorven door zijn woordkeuzes in zijn column ‘Militairen, verlaat mijn straat’ maar bij CD&V staat hij gekend als redelijk rechts. Wij gaven hem de kans om zijn uitspraken te verduidelijken. Tevens gaan we het hebben over migratie, integratie, terrorisme en de reactie van de politiek. Als locatie hebben een café uitgekozen niet toevallig naast een gevoelig punt waar er collega’s van ons patrouilles lopen. In het derde deel hebben we het over het politieke antwoord in de strijd tegen terrorisme.

We hebben het nog niet echt gehad over de politiek. De oppositie die oppositie voert: de ene keer tegen strengere maatregelen en de andere hebben ze kritiek op strenge maatregelen die nog niet voldoende zijn. Partijen vinden hun individueel partijprogramma precies belangrijker dan samen te werken en te zorgen voor de overleving van onze maatschappij waarin die partijen zich juist ontplooien. U bent lid van de CD&V, ook leden van de CD&V doen soms uitspraken waarvan we denken… wtf? Wij vinden dat de politiek meer moet samenwerken omdat we een gemeenschappelijke vijand hebben.

Volledig mee eens. Politieke spelletjes mogen op andere thema’s uitgespeeld worden, maar dat op het thema veiligheid doen is onverantwoord. Ook al moeten politieke partijen zich onderscheiden om te scoren bij de volgende verkiezingen, ik ben ervan overtuigd dat de beste strategie blijft dat we niet te hysterisch mogen worden en weloverwogen keuzes moeten gaan. Keuzes die vertrekken van de sterkte van onze samenleving. Kijk naar de luchthaven van Istanboel. Na één dag volledig terug operationeel. Ons signaal naar de gemeenschappelijke vijand moet blijven:‘ wat jullie ook proberen te doen, jullie krijgen ons niet klein”. En ondertussen moeten we blijven werken aan een geïntegreerde veiligheidsaanpak. Onder meer door de samenwerking tussen ordediensten te versterken, door een efficiënte informatie-uitwisseling, door een ondersteuning van de lokale politiecellen en door een kordate aanpak van grote maar ook de kleine criminaliteit in wijken waar sommige gastjes denken dat ze de boel voor de rest mogen verzieken. Alleen verkoopt het eerste deel van mijn verhaal blijkbaar minder en durven politieke partijen zich niet genoeg rationeel te gedragen in een emotioneel veiligheidsdebat. Het is heel moeilijk om dat verhaal te brengen. Ik probeer dat ook altijd te doen, niet altijd op de meest succesvolle manier dat geef ik grif toe, maar ik blijf overtuigd van de rationele aanpak en ga er ook vanuit dat mensen dat ook wel begrijpen indien je het kadert. Sommige van de recepten die we vandaag gebruiken, zijn eigenlijk de recepten waar IS om smeekt dat we ze gebruiken. Namelijk onze samenleving uit elkaar spelen en proberen terreur zo zichtbaar mogelijk op straat te krijgen. Ik weet dat het in dit klimaat moeilijk is om mensen daarvan te overtuigen, maar dat betekent niet dat ik mijn verhaal zal veranderen. Ook bij andere partijen zijn er voldoende mensen die mijn mening delen, maar het ontbreekt ons in de politiek over de partijgrenzen heen aan leiderschap. Durven ingaan tegen het buikgevoel van de vox populi, in het belang van onze samenleving.

Maar dit moet wel stoppen. Terroristen denken op lange termijn, wij denken per 5 jaar. Kijk naar Defensie, elke 5 jaar wordt Defensie herbekeken en elke 5 jaar varen wij een andere koers. Er wordt soms gezegd: Onder Flahaut waren we een hulporganisatie, onder De Crem een leger, onder de huidige minister zijn we een National Guard.

Politiek en lange termijn, het is niet altijd een geslaagd huwelijk. Dat geldt voor elk departement. Ja het klopt dat wij op langere termijn moeten plannen, willen we Defensie echt moderniseren en militairen duidelijkheid geven over hun toekomstperspectieven en opdrachten.. De huidige regering probeert dit nu ook met het hervormingsplan Defensie, al blijf ik wantrouwig over de invulling van Defensie. Ik hoop niet dat ons leger evolueert naar een National Guard. Het zou een groot deel van het werk van De Crem op Defensie teniet doen.

De politiek moet stoppen met terrorisme te behandelen op partijniveau. Het is een maatschappelijk probleem, behandel het dan ook zo. Soms heeft de SPA goede initiatieven, soms de NVA, is het zo moeilijk om elkaar daarin te steunen?

Dat is wat mij het meest frustreert, de “politisering “ van het veiligheidsbeleid. Als er één ding is waar we geen politieke spelletjes over mogen voeren dan is het toch over onze veiligheid? Zeker vandaag de dag. Dat we die spelletjes spelen op andere departementen tot daar aan toe. Maar niet over de veiligheid van onze mensen. En dan een aantal dossiers gaan symboliseren, daar gaat mijn haar van rechtstaan.

U bent voorzitter van Jong CD&V kan u dan spreken voor de Jong CD&V partijlijn op dit vlak?

Ja, ik heb vijf werkgroepen opgericht waarmee we de standpunten van onze partij voor de verkiezingen van 2019 willen beïnvloeden; Eén daarvan is de werkgroep Defensie-Veiligheid. Maar als voorzitter van JONGCD&V heb ik wil de vrijheid om mij uit te spreken en af te wijken van het standpunt van de partij. Als jongeren is het ook gewoon onze rol om de partij daarin te blijven uitdagen.

Het is belachelijk met wat onze politiek zich soms bezighoudt terwijl er nog steeds geen eenduidige oplossing is voor ons veiligheidsprobleem: we zijn aan het verliezen zeggen al onze contacten.

Als we zo verder blijven doen, dreigen we de strijd niet snel te winnen. Kijk naar de imam van Catalonië hier in Diegem/Vilvoorde terechtkomt en door de lokale moslimgemeenschap zelf buiten gesmeten wordt. Een goede zaak, maar het is toch frappant dat zo iemand hier onze jongeren kan komen beïnvloeden zonder dat we daar weet van hebben. Het zou eigenlijk niet mogen afhangen van de mensen die daar wonen. Één van mijn strijdpunten is de erkenning van moskeeën in de strijd tegen radicalisering: Het is heel stoer om aan de eigen bevolking te zeggen dat we geen moskeeën erkennen. Maar in de realiteit heb je gewoon niet-erkende moskeeën waaronder “garageboxmoskeëen” waar we 0 controle op hebben. Erken moskeeën en zie dat je Imams hier opleidt zodat geïmporteerde imams uit landen zoals Saoedi-Arabië, Turkije of Marokko hier geen ruimte krijgen. Die stoerdoenerij over het niet erkennen van moskeeën terwijl iedereen goed genoeg beseft wat de consequenties zijn, daar heb ik problemen mee.

Saoedi-Arabië, daar haalt u een gevoelig onderwerp aan. Ondanks iedereen erkent dat Saoedi-Arabië een probleem is in de verspreiding van het extremisme, zijn wij enorm economisch afhankelijk van dat land. België heeft een heel grote oliegebaseerde industrie en wij importeren (cijfers 2015) 27% van onze olie uit Saoedi-Arabië. Daar stopt dan al de discussie. Veel van uw collega’s in de politiek stellen dat Saoedi-Arabië een probleem is, maar ze doen geen voorstellen om onze energieonafhankelijkheid te bewerkstelligen. Hoe belachelijk is het niet dat wij Rusland economische sancties opleggen maar wel meer dan 31% (2015) van onze olie invoeren uit Rusland? Wat als zij ons sancties opleggen? Dan is het direct gedaan met onze economie.

Dat is wat de Amerikanen nu aan het doen zijn, met oa hun schaliegas. Zij worden zo minder afhankelijk van het Midden-Oosten. We moeten meer durven inzetten op alternatieve energiebronnen zodat we niet meer afhankelijk zijn van regimes zoals bvb Saoedi-Arabië. De financiering van IS, wapentransfers, etc gebeurt ook door Saoedi-Arabië. Onrechtstreeks financieren we daarmee één van de belangrijkste financierders van wereldwijd terreur. De enige oplossing, is zorgen voor een bevoorradingszekerheid bestaande uit groene energie van bij ons. Dat is geen utopie, maar een kwestie van de juiste prioriteiten te stellen.

En wat met de Europese politiek? Het is toch soms frustrerend hoe de politiek op Europees vlak reageert op de huidige dreigingen?

Europa is op geopolitiek niveau het lachertje van de wereld. Iedereen is allesbehalve bang voor Europa. Andere grootmachten weten heel goed dat ze ons tegen elkaar kunnen uitspelen. Dat doen de Chinezen bvb op economisch vlak bij ons, naar aanleiding van het uitbreken van de financiële crisis. Zolang we niet samenwerken met andere Europese landen en onze eigen belangen overstijgen, komen we nergens en dreigen we onze positie op het wereldtoneel helemaal kwijt te spelen.

Verschillende mensen opperen regelmatig dat een muur rond Europa een goede zaak zou zijn.

Uit ieder geopolitiek conflict blijkt dat een muur bouwen nog nooit voor een oplossing heeft gezorgd. Er bestaan muren overal in de wereld en geen enkele muur heeft tot op de dag van vandaag geresulteerd in een betere wereld. Ik denk dat de oplossing ligt in een juist evenwicht. Ik zag het debat tussen Theo Francken en 11.11.11, en zag twee mannen die naast elkaar spraken en allebei een beetje gelijk hadden. Het is inderdaad zo dat je moeilijk kunt zeggen dat je niet samenwerkt met kwalijke regimes als dat de enige gesprekspartner is. Je kan de vluchtelingen niet allemaal naar hier overbrengen maar op één of andere manier moet je daar wel ook aan ontwikkeling doen van het land zelf. Mee helpen met ondersteuning om ervoor te zorgen dat er daar stabiliteit is. Want voor pushbacks zorgen naar landen waar er nog meer chaos heerst, is niet enkel onmenselijk. Het zal daar zorgen voor een broeihaard waar wij ook niet mee gediend. De recepten liggen overal maar het is durven luisteren naar elkaar dat ook nodig is. En toen ik naar het debat op Terzake dacht ik: ‘Kunnen jullie nu niet allebei toegeven dat jullie allebei een punt hebben? Dan geraken we er misschien.’

Ligt het probleem niet in het feit dat 11.11.11 en andere ngo’s handelen uit ideologie. Is die ideologie wel getoetst aan de werkelijkheid? Wij zijn benieuwd hoe een gesprek tussen een lid van dergelijke NGO’s met een extremist in Irak, Syrië, Afghanistan zou uitdraaien. Beseffen die wel wat het gevaar is van hun ideologie en waarom wij niet open kunnen zijn voor de rest van de wereld? Ik wil niets liever dan dat het leger niet nodig is. Ik wou dat mijn job niet bestond. Maar ik ben realistisch genoeg om te beseffen dat dat niet gaat. Er zijn mensen die ons kapot willen, letterlijk, en dan moeten wij zorgen dat wij de beste veiligheidsdiensten hebben om te zorgen dat zij daar niet in slagen.

Ja, ik heb ook niet liever dan dat de wereld geen leger nodig heeft. Maar in geopolitieke discussies moet de realiteit en pragmatiek de ideologie overstijgen. Ik heb mijn meningsverschillen met 11.11.11. De militaire aanwezigheid en interventies in Syrië en Irak bijvoorbeeld. De inzet van onze mannen daar is wat mij betreft van een overgrote meerwaarde. Met sommige mensen kan je niet spreken, sommige mensen conflicten kan je alleen maar oplossen via de militaire weg.

Wij hebben het geluk hier geboren te zijn, iets dat iedere Belg ook eens moet leren beseffen. Een Belg maakt hem veel te druk over zaken die er niet toe doen. Maar we kunnen niet al die mensen redden. Het aanzuigeffect klinkt logisch. Die mensensmokkelaars overtuigen hun slachtoffers met het feit dat ze toch worden opgehaald. Hun eigen schepen bewijzen het ook: 3 jaar geleden waren ze nog deftig uitgerust. Nu zijn het al opblaasbootjes, want ze werden toch gered. Daar denken die NGO’s precies niet aan. Wij hadden met Defensie nooit mogen tussenkomen. Het is enorm erg dat die mensen mogelijk verdrinken, maar als er geen plan is buiten het mogelijk in stand houden van die smokkelroutes, dan zijn wij mede verantwoordelijk. Als die reddingen niet gebeuren, kunnen die mensensmokkelaars ook dat argument niet meer gebruiken. Men had misschien meer energie kunnen steken in het duidelijk maken aan de vluchtelingen voor ze vertrekken wat de risico’s zijn. Push Backs lijken ons ook geen oplossing want dan proberen ze het gewoon opnieuw. Als je toch niets te verliezen hebt, waarom niet?

Theo Franken is goed bezig. Veel mensen beseffen het misschien niet, maar hij keurt ook enorm veel asielaanvragen goed. Hij geeft opvang aan echte oorlogsvluchtelingen, maar hij zorgt er ook voor dat economische vluchtelingen (die profiteren van het systeem) niet welkom zijn en dat criminele illegalen het land worden uitgezet.

Door de klimaatsverandering gaat migratie één van de grootste problemen worden in de komende 50 jaar. Wat gaan wij doen? Met de 750 miljoen Europeanen meer dan een miljard vluchtelingen opvangen? Dat gaat niet. Wij hebben geluk dat we hier geboren zijn.

Klopt, maar we hebben daar wel een gedeelde verantwoordelijkheid in. Klimaatopwarming is voor een deel ook onze verantwoordelijkheid. Onze manier van leven heeft een impact op de situatie in gebieden waar de klimaatopwarming mensenlevens kost en voor klimaatvluchtelingen zorgt.

De werking van NGO’s ter plaatse zou men beter ook eens herzien. Onze eigen militaire bronnen zeggen zelf dat de middelen die de meeste NGO’s in de onveilige landen verdelen, terecht komen in het misdaadmilieu. Dus die NGO’s versterken de onveiligheid in plaats dat ze bijdragen tot de oplossing.

Men zou de lokale gemeenschap best rechtstreeks ondersteunen en zelf ook Vlaamse investeringen in ontwikkelingslanden vergemakkelijken. Onderwijs in het bouwen van bruggen in plaats van zelf bruggen te bouwen. We moeten mensen empoweren indien we willen dat ontwikkelingslanden vooruitgang boeken. Daarin heb je verschillende modellen.

Om het karikaturaal te stellen: De Amerikanen komen en gaan nadien met de rijkdom lopen. De Chinezen kijken niet naar de manier waarop een land de mensenrechten respecteert en sluiten louter economische deals. Op korte termijn bedenkelijk, maar op lange termijn kan een economische ontwikkeling misschien wel zorgen voor sociale en mensenrechtelijke vooruitgang.

Wij doen het omgekeerd. Wij dwingen eerst af dat ze alles doen volgens onze regels en nadien investeren we. Uiteindelijk is dit wat we nu doen bij de armere landen in Europa, wij geven die landen miljarden voor ontwikkeling. En in return vragen we dat ze meer doen voor oa. hun sociale situatie, waardoor die verbetert, waardoor hun lonen stijgen en dan komen ze niet meer naar België om hier het werk te doen als goedkope arbeidskrachten. Dit systeem kan men ook toepassen in de ontwikkelingslanden. Geef die mensen iets dat ze zichzelf kunnen ontwikkelen.

We zijn ook niet altijd consequent in onze verontwaardiging. Khaddafi was een schurk die snel weg moest, maar een paar jaar geleden kwam hij wel gezellig op de koffie bij alle Europese leiders.

Maar waar ik mij ook zorgen over maak is cyberwarfare. Mensen zien het niet gebeuren, maar wij worden dagelijks aangevallen. En als je kijkt op welke manier onze samenleving aan het robotiseren is dan gaat dat een alsmaar grotere impact hebben op ons veiligheidsbeleid. Ik weet niet goed of we ons daar wel voldoenden op voorbereiden We hebben binnenkort zelfrijdende vliegtuigen . Maar evengoed iemand met een zelf gefabriceerde app die een vliegtuig tegen een gebouw kan laten storten. Dat is ook de reden waarom het een van onze hoofdstukken is binnen de werkgroep Veiligheid bij JONGCD&V. En niet enkel op Belgisch niveau maar ook op Europees niveau. Denk maar aan de digitalisering van de informatie-uitwisseling. Iemand die geseind staat in Spanje, mag in België niet door de mazen van het net glippen. Dat vergt moed van lidstaten, die vandaag maar al te graag alle informatie voor zichzelf houden. Schengen zorgt niet voor problemen, het gebrek aan samenwerking tussen de veiligheidsdiensten wel.

Vindt u het kunnen hoe men nu met Syriëstrijders omgaat. Enkele jaren cel en dat is het dan. Die mensen hebben een enorm groot psychologische voorsprong tov onze veiligheidsdiensten. Het is niet normaal dat die vrij rondlopen.

Iedere Syriëstrijder moet intensief opgevolgd blijven worden, ook jaren nadat hij zijn celstraf heeft uitgezeten. De celstraf voor terroristen mag zeker wat hoger liggen, maar het is vooral de opvolging in de gevangenis zelf die belangrijk is. Heel wat jongeren radicaliseren in gevangenissen zelf. Vandaar dat het goed is dat minister Geens inzet op islamconsulenten in gevangenissen. Ook bij de opvolging kan ons digitale tijdperk voor oplossingen zorgen. Op Vlaams niveau heeft Vandeurzen nu ook de mogelijkheid voorzien om minderjarige delinquenten via een app op te volgen. Ik denk dat we over voldoende digitale middelen beschikken om iedere Syriëstrijder op te volgen.

Zouden we niet beter stoppen met terroristen te behandelen volgens onze manier van denken. Ze hebben ervoor gekozen om onze maatschappij de rug toe te draaien. Dan ze dan de gevolgen dragen van hun keuze.

Op dat vlak deel ik de mening van Montasser Alde’emeh die zegt dat de tweede golf die naar Syrië is vertrokken, niet hoeft terug te keren. Die eerste golf die naar daar is gegaan, een deel ervan is gegaan met goede bedoelingen (verzet tegen Assad) en het is moeilijk om daarin te weten wie wel en wie niet, maar de golf die erna is gevolg die wist wat er aan het gebeuren was en op dat vlak kan je er wel duidelijk in stellen: je weet hoe het er aan toe gaat. Ronselaars mogen u nog de grootste blaasjes wijsmaken, iedereen heeft een tv, heeft een app, heeft internet en weet heel goed wat er daar speelt. Als je dan nog beslist om daar iemand zijn keel over te snijden, dan heb je hier niets te zoeken.

Het probleem is ook dat vele van die Syriëstrijders Belg zijn.

Maar dan denk ik wel, en dat is het tegenovergestelde van wat N-VA zegt, dat wanneer een Belg iets verkeerd doet het ook aan ons is om daar de correcte straf voor te voorzien. N-VA is heel tevreden met iedere crimineel die we buiten de landsgrenzen duwen Als er iemand iets verkeerd doet en het is een Belg, welke immigratieachtergrond hij ook heeft, dan sluit je hem op en zorg je ervoor dat hij hier aangepakt wordt. Je mag toch niet tevreden zijn met het feit dat we iemand het land uitzetten? Sommigen worden in het buitenland niet eens berecht. Ze worden daar enkel gestraft als ze hier veroordeeld zijn, en er een overeenkomst is met het land van herkomst. Dat is onze verantwoordelijkheid en dan moet ons justitiebeleid ook degelijk genoeg zijn om de juiste aanpak te voorzien. En inderdaad, dan is dat niet een kwestie van 3 of 4 jaar in een gevangenis gaan radicaliseren om er als nog grotere zot uit te komen, daar ben ik het volledig mee eens.

Maar is het probleem dan niet dat wij betalen voor hun straf, de gevangenis en/of opvolgingsperiode. Dat is iets wat veel Belgen niet wensen. Onze gevangenis is ook soms beter dan hun leven in hun thuisland. Het feit dat ze dan terug worden gestuurd is een straf. Wat doen we met de terroristen van 2de generatie, Belgen? Wat doen we met die die wel hier hun straf uitzitten? Belkacem bijvoorbeeld. De oorzaak van het Belgisch terrorisme probleem en die heeft nu nog een grote mond.

We betalen voor de straf van iedere crimineel. Migratieachtergrond of niet. Terrorist, moordenaar of verkrachter. Zo werkt het justitieel apparaat. We moeten vooral zien de rest van het crimineel netwerk te ontmantelen. Het uitschakelen van Bin Laden heeft Al Qaeda niet gestopt. Het opsluiten van Belkacem houdt de radicalisering van onze jongeren niet tegen. En ja, dat kost ons allemaal geld. Maar dat geld is het toch waard?

Hoe kan het dat iemand zoals Belkacem geen levenslang krijgt. Door zijn organisatie, planning en overredingskracht heeft hij enorm veel doden veroorzaakt. Meer dan gelijk wie. De mensen die hij heeft omgepraat verkrachten, vermoorden kinderen, snijden mensen hun hoofd af en hij komt er vanaf met 12 jaar cel?

Op dat vlak dat ik het goed vind (en ik zeg dat niet als CD&V-er), dat Koen Geens ervoor gezorgd heeft dat mensen die haat prediken veel gemakkelijker gestraft kunnen worden. Belkacem had al veel vroeger aan banden worden gelegd. Iemand die jarenlang filmpjes verspreidt vol haat en aanzet tot geweld, had al veel vroeger van zijn vrijheid ontnomen moeten worden.

Maar die straf is nog altijd niets?

Dat is iets anders. Iemand als Belkacem blijft een ziekte voor de samenleving. Maar indien er nieuwe Belkacems opstaan, zullen ze veel sneller aangepakt kunnen worden. Belkacem kon in Youtubefilmpjes van alle onzin zitten vertellen en haat zitten verspreiden en een dag later kon hij gaan shoppen op de Meir. Dat mogen we niet toelaten. Mensen zoals Belkacem hebben rechtstreeks en onrechtstreeks gezorgd voor terroristische aanslagen.

Onder het motto van ‘Vrijheid van meningsuiting”.

Ja. En dan heb je in het meest extreme geval het Verenigd Koninkrijk. Waar mensen flyers van extremistische groeperingen zitten rond te delen op straat waarin duidelijk aangezet wordt tot haat en soms zelfs terreur.

Moeten we daarom terrorisme geen ander statuut geven? Dat zou buiten de normale rechtspraak van onze samenleving moeten vallen. Anders valt dat niet te stoppen. Dat is ook het verschil met andere extremistische groeperingen. Terroristen onderbouwen hun ideologie met daden, zelfs al is het idee in essentie hetzelfde. We kunnen vergelijken met extreem rechts bijvoorbeeld. Hoeveel aanslagen hebben neonazi’s al gepleegd? In welke wijken zorgen zij voor overlast? Waar brengen zij hun ideeën ten uitvoer? En begrijp ons niet verkeerd, het is even verwerpelijk als het moslimextremisme, maar ze doen het niet. En daarmee kan onze maatschappij omgaan. Maar die terroristen brengen hun ideeën in uitvoer. En ons justitie model is hier niet op voorzien. Wat hebben we gehad tot nu toe? Het CCC ? Het RAF? Die terroristen wilden zichzelf niet opofferen voor hun zaak. Een zelfmoordterrorist wilt sterven voor zijn zaak.

De vraag is dan natuurlijk wel, hoe definieer je terreur of terrorisme. En dat is niet altijd even makkelijk. Neem het voorbeeld van in Amerika. Die ene die met zijn auto inrijdt op de betogers in Charlestown. Is dat een terroristische aanslag of niet?

Dat is een aanslag. Er bestaat meerdere definities van terreur, maar het komt hierop neer: Terroristen wensen met geweld een staatstructuur en/of maatschappij omver te werpen. De acties moeten gecoördineerd zijn en in functie van een bepaald doel. De aanslagen in Barcelona: terreur. De aanslag van de Somaliër op de militairen: een aanslag, ondanks dat de militairen wel deel uitmaken van de staatstructuur was er geen enkel opzet of verband met een terreurgroepering die een bepaald doel wou bereiken, er was ook geen coördinatie. Het is niet omdat iemand “Allah Ahkbar” roept dat hij direct lid is van IS en hun plannen ten uitvoer brengt. Elke terroristische aanslag is een aanslag, maar niet elke aanslag is een terroristische.

Ja maar die mannen in Amerika die rondlopen met hun zware wapens en stellen dat ze zelf voor ordehandhaving zullen zorgen en op straat paraderen. Die stellen ook dat ze het heft in eigen handen nemen en zo zorgen ze toch ook voor een afbrokkeling van de staatsstructuur.

Klopt, maar ze vallen de staat niet aan. Van zodra ze aanslagen plegen op de staatsstructuur om hun eigen regels op te dringen, dan zijn ze een terroristische groepering. Uiteindelijk zijn de moslimextremisten het extreem rechts van die strekking, en ze voeren het uit. De aanslagen in Zaventem is terrorisme, er zat een volledige coördinatie achter en ze hadden als doel ons maatschappij/staatsstructuur te veranderen. En het is hun ook gelukt: meer dan 2 miljard Euro economisch verlies, ontplooiing van de veiligheidsdiensten, mensen durfden niet meer buiten komen, etc etc

Maar dat weet je nooit op het moment zelf. In het geval van die Somaliër moet je dus eerst gaan uitpluizen wat zijn achtergrond is. Ondertussen staan de kranten al gevuld met beladen woorden als terreur.

Ja maar voor hetzelfde geld is het een psychologische wacko en is het toeval dat hij moslim is.

De bevolking moet niet weten wat er gebeurt. De strijd moet plaatsvinden achter de schermen. Alles wat in de media komt tegenwoordig… we doen dit… we doen dat…. De bevolking moet dat allemaal niet weten…Omdat terroristen ook deel uitmaken van die bevolking. Omdat een deel van de bevolking niet kan omgaan met de realiteit. De cijfers bewijzen dit ook. De grootste economische kost na Zaventem was niet door de aanslag zelf, maar door het gedrag van de mensen na de aanslag. En zo geven ze de terroristen hun zin. Iedereen die dan niet buitenkomt omdat hij/zij bang is helpt de terroristen winnen.

Ja, alleen is dat wel bijzonder moeilijk. De samenleving is extreem geïnformeerd. Vaak ook verkeerd geïnformeerd. Maar je kan moeilijk dingen verzwijgen. Al blijft het de belangrijkste taak van de politiek om alles te kaderen en de bevolking duidelijk te maken dat de veiligheid gegarandeerd wordt.

Er vallen veel meer doden door het verkeer, dan door terroristische aanslagen. De Somaliër heeft uiteindelijk zijn actie niet kunnen uitvoeren en toch werd er dagen over gesproken. Kijk eens naar de reacties bij een ongeval met vluchtmisdrijf waarbij het slachtoffer overlijdt.

Dat weet ik, maar dat kan je politiek bijna niet maken. Dat is het minimaliseren van de situatie. En de terroristische dreiging blijft een onrustwekkend gegeven dat we niet mogen doodnuanceren met cijfers.

De media doet tegenwoordig nog amper aan controle van hun berichtgeving door oa. de publicatiedrang. Als er een aanslag gebeurt zou de media 24uur beter niets uitbrengen. Dan weten ze tenminste na 24uur al de feiten. Maar ze moeten wel eerlijk zijn: als het een Marokkaan is, dan is het een Marokkaan. Is het zo erg om de feiten te vermelden? Zo maakt men de bevolking argwanend, door halve verhalen te verspreiden. De nationaliteiten of de migratieachtergrond weg laten in de berichtgeving is de dag van vandaag dom. De mensen zoeken het toch op op sociale media en dan is het alsof de media het in de doofpot wil steken.

Maar die informatie 24uur niet geven is onmogelijk., We zijn allemaal journalist. Ik heb mijn gsm, via twitter, facebook, etc kan ik alle informatie direct opzoeken en delen met iedereen. Denk aan het moment van de aanslag in het centraal station. De informatie die toen de ronde deed via sociale media heeft voor heel wat onrust gezorgd. Eerst was er een bommengordel, dat was er geen bommengordel. Eerst was er één iemand omgekomen, dan was er niemand dood. Door de smartphone zijn we allemaal geëvolueerd tot bijzonder slechte journalisten.

Dan is er maar één andere oplossing. Communiceer direct vanuit de overheid, en als je nog iets niet weet, zegt het dan ook. Ipv te speculeren.

Communiceer vanuit de overheid vooral op een goed gecoördineerde manier. Laat mensen weten wat ze op het moment zelf moeten weten, namelijk of het veilig is en de situatie onder controle is. De rest is werk van het parket. Dus niet zoals in het geval van Antwerpen. Waar er eerst gevraagd wordt door het federaal parket om niet te communiceren, maar dat Bart De Wever dat toch doet. En met de verkeerde informatie, die mensen net ongerust maakt.

De aanslagen in Zaventem hebben ons amper iets gekost in vergelijking met de kosten door de manier hoe men erop gereageerd heeft. De economische schade bedraagt ongeveer 2,4 miljard, alle andere kosten waaronder nieuwe veiligheidsmaatregelen, beschermingsmaatregelen, etc nog eens hetzelfde bedrag. 2,4 miljard is bijna het volledig jaarlijks Defensiebudget (!).

En vooral in vergelijking met alle andere landen waar er een aanslag is geweest, zijn wij het land waar er het slechtst op een aanslag is gereageerd. Dat heeft een gigantische economische kost teweeggebracht in heel het land. Frankrijk heeft verschillende terreuraanslagen gekend, maar toch bleven veel toeristen naar Frankrijk trekken. Ik ken zelf mensen die een citytrip naar Brussel hebben afgezegd om naar Parijs te trekken in die periode. Van die stemmingmakerij en het gebrek aan leiderschap in ons land hebben we heel zwaar afgezien.

Wat vindt u van de werking bij Buitenlandse Zaken, die als er een aanslag is in het buitenland direct een negatief reisadvies geeft, is dat een goede werkmethode? Volgens ons hebben die dringend een anti-terreurexpert nodig. Kijk naar de aanslag in Tunesië. Die ene terrorist heeft ervoor gezorgd dat Tunesië dankzij de negatieve reisadviesen miljarden aan toeristische inkomsten is verloren. Maar die lokale bevolking hun bestaan hangt er wel vanaf. Wat als dan IS komt met de vraag: “Als je dit doet voor ons krijg je x Euro per maand. En dat is niet door de aanslag, dat is door de manier hoe wij erop reageren. En landen zoals Tunesië zijn Westers ingesteld, wij moeten vermijden dat daar terroristische groeperingen gedijen. En dat doen we niet door de manier hoe we er nu mee omgaan.

Quote uit het artikel van de Standaard: “De aanslagen in het land (het strand van Sousse en het Bardomuseum in Tunis) hebben het land economisch enorm getroffen. De inkomsten uit toerisme (de sector was goed voor 7 procent van het bbp) liepen zwaar terug. Chahed maande Michel tijdens een gesprek tot drie keer toe aan om het negatief reisadvies te schrappen. Meteen blijven de 160.000 Belgen die jaarlijks de Tunesische stranden bezochten weg.”

Dit zegt toch genoeg? Wie zorgt er dan echt voor de gevolgen van een terroristische aanslag? Wie speelt er de terroristen in de kaart?

Inderdaad, met ook daar de terroristen als grote overwinnaars. Het land wordt afgestraft terwijl ze net heel veel moeite doen in de strijd tegen terreur, door oa. samenwerkingsverbanden met België. Ook daar is de oorzaak de profilering via symboolpolitiek. We willen zogezegd een daadkrachtig signaal geven, zien iets gebeuren en springen daar meteen op.. Het is natuurlijk heel vaak contra-intuïtief om het reisadvies niet aan te passen, maar de politiek moet het verstand en niet het buikgevoel van de mensen aanspreken.

Wij snappen niet dat iedereen in hokjes denkt op politiek vlak. Iedereen verdedigt zijn partijprogramma en voert oppositie, waardoor er geen daadkrachtig optreden tegen terrorisme mogelijk is.

Ik stel vast dat het heel vaak afhangt van individuele personen. Kijk naar Bart Somers. Hij doet niet mee aan heel het “doe normaal”-verhaal van voorzitter Rutten. Als liberaal heeft hij Mechelen op een juiste manier aangepakt. In het begin heeft hij heel wat blauw op straat gezet en een zero tolerance beleid op poten gezet. Maar zonder groepen tegen elkaar uit te spelen, zonder te stigmatiseren en er vanuit te blijven gaan dat weer alleen samen geraken. Ik heb in ieder geval geen moeite om me positief uit te spreken over iemand als Somers, ook al is hij van een andere partij.

Kijk naar Gent, daar vragen ze geen verstekring van militairen. Ons is verteld dat burgemeester Termont zijn visie is: Als we al op niveau 3 militairen gaan inzetten, wat doen we dan op niveau 4? En hij heeft gelijk. Hoe meer je uw zichtbare werking verandert als overheid na een aanslag, hoe meer je hun in de kaarten speelt. Want dat is wat ze willen, onze manier van leven veranderen. Tweestrijd zaaien. Het leger is ingezet na Verviers? Waarom? De politie heeft dat schitterend werk geleverd. En wat was onze boodschap? Jullie aanslagen moeten niet lukken en alsnog veranderen wij onze levenswijze? Geef de politie het respect. En laat alles voortlopen zoals het liep, de oorlog moet achter de schermen gevoerd worden.

In de politiek heerst paniekvoetbal. Als we niet goed weten op welke manier we moeten reageren, dan gaan we meteen voor de grote kanonnen. Hopla, we zetten militairen op straat. Zo laten we zien dat we zwaar ingrijpen. De mening van terrorisme-experts doet er niet toe. Alleen die van de communicatieverantwoordelijke en de spindokter van de partij.

Wat kent de politiek van anti-terrorisme? Die kennis zit bij Defensie, de inlichtingendiensten, sommige onderdelen van de politie en enkele denktanks/universiteiten/etc. Wie durft er nu ooit nog het dreigingsniveau verlagen? We schieten meestal pas wakker na een aanslag, daarmee wil ik zeggen dat we hem niet altijd zien aankomen, stel dat iemand het verlaagt en dan gebeurt er alsnog een aanslag… Wie is dan de kop van jut… De politiek verwijst altijd naar OCAD, maar hoe objectief kan die dienst zijn? Zolang er een mens beslist over het dreigingsniveau speelt emotie toch ook een rol? Dus beter op 3 laten staan, geen risico’s.

Hetzelfde geld voor de militairen op straat. Of we dat nu goed of slecht vinden… niemand die het aandurft om ze van straat te halen. Want als we ze van straat halen en er gebeurt een aanslag, dan zit de carrière van de verantwoordelijke er helemaal op. Onafhankelijk of die militairen de aanslag hadden kunnen voorkomen. Wat voor mij frustrerend is, is dat de kennis die er is bij Defensie, dat die niet tot bij de burger geraakt, omdat een militair er niet over kan en mag spreken. En dat is frustrerend voor mij en voor de politiek omdat dat verhaal nooit even sterk gebracht kan worden als wanneer een militair dat zou doen. Want een militair spreekt uit ervaring.

Maar uiteindelijk zou je wel kunnen komen tot een consensus: Dat militairen mogen adviseren. Defensie gaat nu snel achteruit door de inzet OVG: vooral de kennis en het personeelsbestand.

Graag! En het is problematisch, als ik hoor dat de nieuwe generatie militairen er van uit gaat dat wat ze nu doen op straat dat, dat hun werk is. Als ze daar vanuit beginnen gaan, dan staat het voortbestaan van Defensie op het spel.

Onze LCC heeft zelf geopperd dat Defensie er nu vanuit gaat gaan dat we tot 2020 OVG gaan uitvoeren, waardoor er veel trainingen (trainingen op onze kerntaak) geschrapt gaan worden. Er zitten eenheden in de problemen omdat de politiek maar per maand beslist over een verlenging en men kan niet meer vooruit plannen. Nu weet men wel waar men staat. Defensie had dit wel al veel langer moeten inzien. Wij (BMI) zeggen dit al sinds het begin, dat dit geen opdracht wordt die direct afgeschaft gaat worden. Toch had Defensie zelf ook geen planning op lange termijn en lieten ze maar betijen. Soms moet men ook in de eigen boezem durven kijken.

Maar het ongenoegen over OVG bij de militairen zelf mag niet wegebben na verloop van tijd. Als dat gebeurt, wordt het ook voor politici te gemakkelijk om militairen te blijven mis/ge-bruiken.

Klopt, de militairen die nu stoppen en voornamelijk overgaan naar de politie, zijn de militairen met ervaring en veel kennis. We hebben 10 jaar in Afghanistan gezeten en Defensie omgevormd in functie van die nieuwe dreiging (terrorisme). Andere tactieken, andere voertuigen, etc. En nu mogen we die kennis niet gebruiken in ons eigen land. Frustraties alom, men stopt ermee en onze kennis stroomt nu door naar de burgerij.

Bedankt voor het gesprek.

(c) Belgian Military Interestslees ook:
  1. ‘In Gesprek Met’ … Sammy Mahdi, deel twee: “Het onbestaand integratiebeleid“
  2. ‘In Gesprek Met’ … Sammy Mahdi, deel één: “Zet militairen op een nuttige manier in.”
  3. In Gesprek Met’ … Rudi Vranckx: “We zijn in oorlog”
Belga / VRT