Vandaag is de Statiegeldalliantie gelanceerd: 21 maatschappelijke organisaties uit Vlaanderen en Nederland hebben de krachten gebundeld om de regeringen in beide landen ertoe te bewegen statiegeld op alle PET-flessen en blikjes in te voeren. Twee op drie Belgen zouden er geen probleem mee hebben om 10 cent statiegeld neer te leggen per blikje of PET-fles. Maar de industrie en de handelaars zijn er tegen.

Door verdere invoering van statiegeldsysteem hoopt de Statiegeldalliantie zwerfafval, dierenleed en opruimkosten te verminderen. In Vlaanderen doet onder meer Test-Aankoop mee en de KVLV, de grootste vrouwenvereniging van Vlaanderen. Ook de afvalintercommunale Limburg.net, actief in 46 gemeenten, steunt het plan.

In het plan van de alliantie zou een klein bedrag betaald worden wanneer je drank uit blik of plastic koopt. Je zou dat bedrag dan terugkrijgen als je de lege verpakking inlevert. Het systeem bestaat al voor veel glazen flessen.

Twee op drie voor

Test-Aankoop deed een enquête naar de bereidheid van de consument om zo’n statiegeld te betalen voor blik en PET. Twee op de drie Belgen zijn er volgens de organisatie voorstander van. Negen op de tien van de Vlaamse bevraagden tonen zich bereid de blikjes en plastic flesjes naar de winkel terug te brengen om het statiegeld te recupereren. 82% vindt dat zwerfvuil een groot probleem is in zijn omgeving.

De geënquêteerden zeggen dat ze 10 cent per blik of fles als “een correct bedrag” zien. Dat zou de zaak winstgevend maken, want Statiegeldalliantie rekende uit dat de kostprijs van een statiegeldsysteem op 5 cent per blik of fles komt. De openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (Ovam) opperde eerder nog dat 25 eurocent per PET-fles.

De Statiegeldalliantie gaat ervan uit dat met statiegeld het aandeel van eenmalige drankverpakkingen in het zwerfvuil met maar liefst 90% zou dalen. Blikjes en PET-flessen zijn goed voor 40% van het zwerfvuil momenteel.

Schauvliege

De Vlaamse minister van Omgeving, Joke Schauvliege (CD&V), staat niet weigerachtig tegenover statiegeld, maar gaf de industrie tot 2018 de tijd om te bewijzen dat het probleem ook anders aangepakt kan worden. De campagne van de Alliantie wil druk zetten op de politici om al in 2018, een verkiezingsjaar, met statiegeld te beginnen.

Maar de verpakkingsindustrie en de handelaars zijn tegen statiegeld. Ze krijgen de steun van Fost Plus, de organisatie die instaat voor de inzameling van het huishoudelijke verpakkingsafval.

Met de blauwe afvalzak hebben we een goed, betaalbaar en performant systeem om pmd-afval (behalve blikjes en petflessen ook drankkartons) aan huis op te halen, redeneren die. Het zou volgens de tegenstanders van statiegeld “niet verstandig zijn dat op de helling te zetten met een parallel statiegeldsysteem”.