F-35 wordt de opvolger van de F-16: totaal kostenplaatje van 15 miljard euro

door Matthias Rombaut
gepubliceerd op donderdag 25 oktober 2018 om 12:04 •
4 min lezen

Het is nu ook officieel: de regering kiest voor de F-35 van de Amerikaanse producent Lockheed Martin als opvolger voor de F-16’s. België zal 34 van die toestellen gaan aankopen. Kostenplaatje: meer dan drie miljard euro. De totale kosten, met onderhoud en verbruik bij, zouden zelfs oplopen tot 15 miljard. Het dossier moet het laatste grote wapenfeit zijn van minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA), die zijn post afstaat om burgemeester van Hasselt te worden.

De kogel is dus door de kerk: ons land heeft eindelijk een besluit genomen in het dossier rond de F-16’s. In de selectieprocedure waren er nog twee kandidaten overgebleven: de F-35 van het Amerikaanse Lockheed Martin en de Typhoon van het Europese consortium Eurofighter. Maar nu heeft de regering dus ook officieel gemaakt wat er in de wandelgangen al lang te horen was: de F-35 zal de opvolger worden van de F-16.

Moeilijk dossier

“Het aanbod van de Amerikanen was het beste op alle zeven evaluatiecriteria”, stelt minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA). “Nederland, Italië, Denemarken, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk werken vandaag de dag ook al met de F-35. Bovendien konden we dankzij de gekozen procedure 600 miljoen euro onder de aanvankelijke raming blijven.” Een bedrag dat volgens premier Charles Michel dan weer geïnvesteerd kan worden in Europese defensie.

Maar die kostprijs bedraagt wel nog zo’n slordige drie miljard euro. De totale kost, de zogenaamde lifecycle cost, met de aankoop en meer dan twintig jaar gebruik en onderhoud erbij zou zelfs op 15 miljard gaan komen.

Minister van Defensie Steven Vandeput kondigde na de verkiezingen al snel aan dat hij z’n post van minister zal verlaten en richting Hasselt trekt om er de burgemeesterssjerp aan te meten. Maar Vandeput moest en zou het moeilijke dossier van de F-16’s er nog door krijgen voor hij afzwaaide. Vandeput kan nu met een gerust hart z’n ministerpost doorgeven. Aan wie die eer toekomt, is nog niet geweten, al klinkt de naam van huidig staatssecretaris van Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) steeds luider.

Vervalste mails

De beslissing had wel heel wat voeten in de aarde. De oppositie beet zich vast in het dossier, met sp.a op kop. De socialisten zijn en blijven er van overtuigd dat het dossier gemanipuleerd werd door de top van de luchtmacht. Sp.a-voorzitter John Crombez eiste verschillende keren het ontslag van minister van Defensie Vandeput. De laatste keer ontplofte die in het gezicht van de sp.a-voorzitter: Crombez baseerde zich op vervalste mails om z’n eis kracht bij te zetten.

Maar de F-35 kwam dus duidelijk als de beste, en ook goedkoopste, optie uit de evaluatie. En, zo geeft vicepremier Kris Peeters (CD&V) nog aan, een deel van de kosten van die F-35 zullen ook terugvloeien naar ons land. “Dertig procent van de componenten van de F-35 zijn van Europese oorsprong. In totaal levert de keuze voor de F-35 ons 3,7 miljard euro aan economische compensaties op.”

Moeilijk dossier

Vervalste mails

Bij de aankondiging van de beslissing kwamen ook een aantal demonstranten opdagen. Die werden door de politie opgepakt: