Er is een nieuwe documentaire ‘Cold Case Hammarskjöld’ op komst over een racistische groep die in Zuid-Afrika aids probeerde te verspreiden in de jaren 80 en 90. De leider van de groep zou met apocalyptische, racistische denkbeelden rondgelopen hebben, maar wordt nu, jaren na de feiten, ontmanteld.

De claims worden gedaan door ene Alexander Jones. Hij heeft er een documentaire over gemaakt die dit weekend in première gaat op het Sundance filmfestival. Dat meldt de Britse krant The Guardian. Jones was zelf jarenlang actief binnen het klandestiene South African Institute for Maritime Research (SAIMR). Hij werkte zogezegd als rechercheur om pogingen tot staatsgreep en andere vormen van geweld in Afrika tegen te gaan. Maar in feite ging het om een soort paramilitaire groep die zwarten wou uitmoorden in zuidelijk Afrika.

In Cold Case Hammarskjöld wordt het verhaal verteld van de moord op een jonge medewerker van de SAIMR in 1990. Volgens zijn familie werd die omgebracht omdat hij actief de aids-epidemie wou tegengaan in Zuid-Afrika en Mozambique.

Apocalyptisch wereldbeeld

Er wordt ook beweerd dat de toenmalige leider van de groep, ene Keith Maxwell, er apocalyptische ideeën op nahield als het op aids en HIV aankwam. Maxwell schreef dat hij hoopte dat een plaag de zwarte bevolkingen zou uitroeien en conservatieve, religieuze waarden zou terugbrengen.

“Het zou goed kunnen dat er in Zuid-Afrika tegen het jaar 2000 een blanke meerderheid is, zelfs als één man één stem krijgt”, schreef Maxwell nog. “Er zal geen plaats meer zijn voor abortus, drugsmisbruik en andere uitspattingen van de jaren 60, 70 en 80 in de post-aidswereld.”

Fake dokter

Maxwell was niet medisch geschoold, maar hij was wel manager van verschillende ziekenhuizen in de arme, zwarte wijken van het Johannesburg van de Apartheid. Hij gaf zich wel uit als dokter.

Dat gaf hem groen licht om gruwelijke experimenten uit te voeren. “In een systeem als apartheid is het gemakkelijk om aan ‘proefkonijnen’ te komen”, legt Jones uit. “Zwarte mensen hadden geen rechten, maar ze hadden wel medische verzorging nodig. Dan deed iemand zich voor als blanke filonatroop en biedt hij hen medische verzorging aan. Hij was eigenlijk een wolf in schaapskleren.”

Hij gaf zijn patiënten de vreemdste behandelingen. Zo stak hij hen in buizen, waarmee hij in hun lichaam keek. Hij gaf ook “valse injecties”. Dat zegt Ibrahim Karolia, een vrouw die vlakbij werkte.

“HIV inzetten op zwarte bevolking”

Maxwell ging echter nog veel verder. Hij dacht dat het HIV-virus geïsoleerd kon worden en dan ingezet kon worden op zwarte Afrikanen. Of hij ook het geld had om zulke visies uit te voeren, is verre van zeker. Jones beweert echter dat dat wel het geval was. Het zou de bedoeling van Maxwell geweest zijn om aids te verspreiden via medische aandoeningen.

Vermoord omdat ze wou praten

Dagmar Feil, een meisje dat bij de groep zat, ging niet akkoord met het wereldbeeld en de acties van Maxwell. In 1990 werd ze vermoord vlakbij haar huis in Johannesburg. Haar familie is er zeker van dat haar dood iets met haar werk te maken had. Zo getuigt haar broer in de film dat Feil voor haar moord vertelde dat er al drie of vier teamleden vermoord waren en dat ze ook vreesde voor haar eigen leven.

Jones zegt dat hij Dagmar Feil goed kende. Volgens hem is ze om het leven gekomen na een trip naar Mozambique. Daar was een basis gevestigd waar de groep medische experimenten deed. “Ze was aangenomen om research te doen om medisch vlak”, zegt Jones. “Ze werd een belangrijk lid van de groep. Er werd gezegd dat ze met de informatie naar buiten zou gaan.”