Op het Filippijnse eiland Luzon zijn resten van een oermens gevonden. Die is heel speciaal, want sommige anatomische kenmerken komen overeen met die van de ‘homo-soorten’, maar andere helemaal niet. De homo luzonensis (de resten werden op Luzon gevonden) zou wel eens het hele verhaal van de menselijke evolutie in de war kunnen brengen.
In een laag van de grot Callao, op het Filippijnse eiland Luzon, zijn resten van drie oermensen gevonden. De laag waar de ontdekking gedaan werd, is tussen 50.000 en 67.000 jaar oud, dus moet de mensachtige die onderzoekers vonden ook ongeveer zo oud zijn, en dat zorgt voor verwarring. De huidige evolutiegeschiedenis van de mensheid gaat er namelijk van uit dat die uit één oersoort ontstaan is. En die was op dat moment nog helemaal niet in Azië.
Weinig botten, veel informatie
De onderzoekers hebben geen volledig skelet opgegraven. Ze vonden enkel zeven tanden, een paar botjes uit de handen en voeten en eentje uit de dij van de mensachtige. Die zouden van twee volwassenen en één kind geweest zijn en geven heel veel informatie over het voorkomen en de manier waarop de soort leefde. En net die informatie stuurt het hele evolutieverhaal in de war: de homo sapiens was niet de enige mensachtige op aarde.
Die overheersende evolutietheorie is namelijk erg lineair: de volledige mensheid is ontstaan uit één oersoort, de homo erectus. Die was de eerste soort die uit Afrika vertrok om zich over de hele wereld te verspreiden. 1,5 miljoen jaar geleden deed die dat en hij verspreidde zich in Afrika, trok naar Spanje, China en Indonesië. Ongeveer een miljoen jaar later vertrokken onze voorvaderen pas uit Afrika om zich in Europa te verspreiden. Maar nu blijkt dus dat dat helemaal niet zo was.
Mix van bekende en unieke kenmerken
De botten en tanden die de onderzoekers vonden zorgen voor verwarring: ze lijken op die van andere soorten oermensen, maar niet allemaal op dezelfde soorten. De tanden van de homo luzonesis zijn heel klein. Dat wijst erop dat die tot de ‘homo-soorten’ behoort en waarschijnlijk kleiner was dan 1 meter 20. Dat is zelfs nog kleiner dan de homo floresiensis, en die wordt al ‘de hobbit’ genoemd (al bleek later dat het misschien wel eens geen mensen zouden kunnen zijn).
De voetbeentjes die de onderzoekers vonden, lijken dan veel meer op die van de australopithecus. Wat opvallend is? De beentjes uit de tenen van de soort zijn enorm gebogen, omdat ze goed moesten kunnen klimmen. De rest van de botjes lijkt dan wel weer op die van iets recentere menssoorten. De homo luzonensis is dus een mix van bekende soorten met oude en nieuwere anatomische kenmerken, maar heeft ook unieke stukken.
Veel vragen
Veel onderzoekers van uitgestorven mensachtigen zullen zich dus veel vragen stellen over de homo luzonesis. Is die gerelateerd aan de ‘hobbit’? Want die leefde ook in Azië rond die periode. Zijn er genoeg overeenkomsten om van een ‘homo-soort’ te spreken? Is het een volledig nieuwe mensachtige? Veel van die vragen zullen waarschijnlijk beantwoord worden als wetenschappers te weten komen hoe die mensachtigen precies op het eiland Luzon terechtgekomen zijn, een eiland dat nooit met het vasteland verbonden geweest is.
Wetenschappers hebben twee theorieën. Ofwel heeft een groep mensachtigen bewust de zee overgestoken, op een soort vlot, ofwel is het per ongeluk gebeurd. Het kan bijvoorbeeld zijn dat een natuurfenomeen, zoals een tsunami, een tamelijk grote groep ‘mensen’ op het eiland heeft doen aanspoelen. Wetenschappers verkiezen de tweede theorie, omdat de homo erectus niet slim genoeg was om bewust de zee over te steken.
Europeanen al meer dan 10.000 jaar aan de wiet? Er is wetenschappelijk bewijs!
Verder zoeken
De onderzoekers willen graag nog meer beenderen vinden en blijven verder graven. Het is redelijk onwaarschijnlijk dat ze nog bruikbaar dna zullen vinden, omdat de Filippijnen een erg warm en vochtig klimaat kennen. De kans is wat groter dat de wetenschappers proteïnen uit de beenderen halen. Dat kan aantonen hoe de homo luzonesis precies aan de andere mensachtigen gerelateerd is.