Antwerpen krijgt ‘Bourgondische’ coalitie: De Wever (N-VA) gaat met sp.a en Open Vld in zee

Een zogenaamde ‘Bourgondische’ coalitie, naar de vlag van het oude Bourgondië: geel met rood en blauw. Dat wordt de nieuwe constellatie in Antwerpen, waar Bart De Wever (N-VA) gaat onderhandelen met socialisten en liberalen om een definitief bestuursakkoord te maken. Met sp.a en N-VA alleen is er een meerderheid, maar de liberalen schuiven mee aan. 

De gesprekken in Antwerpen gaan een nieuwe fase in. Formateur Bart De Wever (N-VA) gaat aan tafel met sp.a en Open Vld. Meer dan waarschijnlijk wordt dat de nieuwe coalitie. Op de formele vraag, via mail, of beiden bereid waren in zee te gaan en een volgende fase van de onderhandelingen aan te vatten, kwam een positief antwoord. De Wever had systematisch de kring kleiner gemaakt, de afgelopen dagen. Een lek aan de pers over de tekst van De Wever en de groene reactie, werkte als katalysator.

Mentaal mikte De Wever altijd op 30 zetels in de Antwerpse gemeenteraad, die in totaal 55 zitjes telt. Met N-VA (23 zetels), sp.a (6 zetels) en Open Vld (2 zetels) komt hij daar ruim aan. In principe hebben Vlaams-nationalisten en socialisten samen een meerderheid, maar die is erg nipt. Vandaar dat Open Vld, dat mathematisch niet nodig is, toch mee aanschuift en één schepenpost krijgt. De sp.a zal twee schepenen leveren, en de N-VA heeft er zes.

De groenen, die door De Wever het hof gemaakt werden, haken af. Ze wonnen wel de verkiezingen, maar stonden maandag, na een lek over de onderhandelingen, met één been al buiten de gesprekken. De discretie van de onderhandelingen werd geschonden, ook al had De Wever angstvallig vermeden om ook maar enige tekst te verspreiden. Maar uiteindelijk kreeg groene kopman Wouter Van Besien toch inzage in de nota en belandde zijn lezing van de tekst uiteindelijk via een lek in de krant. Daarmee was meteen elke vorm van vertrouwen tussen N-VA en Groen weg.

De groene partijtop nationaal kan nu opgelucht ademhalen: zij stonden allerminst te springen voor machtsdeelname. “Geen coalitie met de N-VA”, spraken Van Besien en ook Groen-voorzitter Meyrem Almaci meermaals hun veto uit. Dat deden ze voor de verkiezingen, maar uiteindelijk veranderde die positie niet. Dat Van Besien niet glansrijk de verkiezingen won, maar eerder onder de verwachtingen bleef, maakte dat z’n rol intern ook niet zo krachtig was: zelfs als hij met N-VA in zee had willen gaan, was het maar de vraag of hij dat erdoor zou kunnen duwen.

“Na alle gelegde contacten stelde ik vast dat de bereidheid om op deze oproep in te gaan en oprecht in onderhandelingen te treden het grootst is bij N-VA, sp.a en Open Vld. Sp.a stelt zich kritisch op maar is bereid om de onderhandelingen een eerlijke kans te geven. Ik heb eveneens een wederzijds vertrouwen gemerkt tijdens onze gesprekken. Dat was ook bij Open Vld het geval. Groen heeft daarentegen de voorbije weken geen enkele ambitie tot bestuursverantwoordelijkheid getoond en heeft dit ook ten overvloede bekend gemaakt”, zo reageert De Wever zelf in een persbericht.

epa

Liever niet met CD&V

Dat CD&V overboord valt, hoeft niet te verwonderen. De verderzetting van de Zweedse coalitie in Antwerpen was moeilijk. Al vrij snel na de verkiezingen werd die analyse gemaakt: Open Vld met twee zeteltjes en CD&V met drie zitjes leverden samen net één zetel op overschot op. Dat was net iets te krap, het maakt dat elk van de raadsleden van Open Vld of CD&V de boel had kunnen verlammen.

Bovendien had CD&V duidelijk laten verstaan dat ze zich ‘fundamenteel anders’ wilden opstellen in een vernieuwde coalitie met N-VA. De analyse bij de christendemocraten was daar dat de huidige schepenen zich veel te ‘soft’ hebben opgesteld ten opzicht van De Wever, en veel te meegaand zijn geweest. Een nieuwe deelname aan het bestuur had dan met een ‘assertieve CD&V’ moeten gebeuren.

Maar de knoop zat hem meteen in de personeelsselectie. Met een Kris Peeters (CD&V) als schepen in het stadsbestuur, was de machthebber duidelijk geweest bij CD&V, en een krappe coalitie misschien nog net werkbaar. Maar Peeters had al eerder gepast voor een schepenpost waarbij hij onder De Wever als burgemeester zou moeten functioneren. Daardoor viel CD&V terug op Nahima Lanjri en uittredend schepen Caroline Bastiaens, aangevuld met de opvolger van Peeters, Sam Voeten. Zeker met Lanjri aan het roer, oogstte een dergelijke opstelling weinig enthousiasme bij N-VA.

epa

De logica van sp.a

Een veel logischere partner was dan de sp.a. Want hoe dan ook wil het nieuwe stadsbestuur inzetten op ‘leefbaarheid’. Met de 5 miljard investeringen rond Oosterweel wordt Antwerpen één grote werf. Maar die fondsen moeten ook ingezet om Antwerpen dus ‘leefbaarder’ te maken. Dan is een progressievere coalitiepartner wel mooi meegenomen. En de sp.a zat gewrongen tussen Groen en PVDA in oppositie: ook tactisch was het voor de socialisten een mooie kans om uit de oppositie te klimmen.

Vermoedelijk stappen zowel Jinnih Beels (sp.a) als Tom Meeuws (sp.a) in het college, wat betekent dat de sp.a toch twee sterkhouders krijgt. Dat uitgerekend De Wever er de socialisten bij neemt, moet wringen. De sp.a en vooral de PS zijn al jaren de erfvijand van de N-VA. Maar De Wever had wel altijd gezegd dat hij de stad niet onbestuurbaar wilde maken, en dan houdt het in dat je moeilijke coalities ook moet maken. Met pijn in het hart, maar liever dat dan opnieuw in een kibbelkabinet met CD&V te gaan zitten, is de redening.

vtm
Meer
Lees meer...