We betalen met z’n allen veel te veel voor telecom. De verklaring is niet moeilijk: er is te weinig concurrentie in de markt. Telenet en Proximus domineren en zetten de prijs hoog, uitdager Orange gaat als derde speler ook niet agressief op prijs. Vicepremier Alexander De Croo (Open Vld) wil dat een nieuwe, vierde telecomspeler de markt komt openbreken. Bij de veiling van de licenties voor 4G en 5G komt er plek voor zo’n nieuwkomer.

Al een paar jaar is inflatie een serieus probleem in België: alles wordt (te snel) duurder aan een tempo dat hoger ligt dan de rest van de EU. Een van de redenen is dat we met z’n allen steeds meer betalen voor telefonie en internet. We zijn het duurste land van heel Europa voor mobiele data. In België krijg je voor 10 euro gemiddeld 0,3 gigabyte en maximaal 1 gigabyte. In Frankrijk of Duitsland zit je voor 10 euro gemiddeld tussen de 1 à 2 gigabyte.

Tegelijk presenteert Telenet cijfers om van te duizelen: op een omzet van 2,53 miljard euro in 2017, maakten ze een winst (de ‘adjusted ebitda‘) van 1,21 miljard euro. Een enorm lucratieve markt om in te zitten dus, die telecom in België. En wie betaalt de prijs? Juist, de consument.

De kans is er, nu 4G en 5G geveild worden

De reden is heel simpel: veel spelers zitten er ook niet in de markt. Naast Telenet heb je Proximus als andere dominante operator. Orange is de derde die een mobiel netwerk heeft, maar zij raken er niet echt door, en spelen zeker niet de rol van prijsbreker. Er moet dus iets gebeuren, of anders blijven de Belgen zich blauw betalen, en stroomt de winst voor een groot deel naar het Amerikaanse bedrijf Liberty Global, de moeder van Telenet.

Het antwoord zit hem in de nieuwe licenties voor 4G en 5G, de snelle mobiele netwerken die er aan komen. Daarvoor lanceert de overheid binnenkort een veiling, nu vrijdag staat het dossier op de ministerraad. De veiling zelf loopt in het voorjaar van 2019. Dat laat minister van Telecom Alexander De Croo (Open Vld) weten in Het Laatste Nieuws.

De Croo wil een specifiek deel van de licenties gaan afschermen voor een nieuwkomer in de markt. De drie bestaande spelers kunnen daar dan niet op bieden. De bedoeling is heel simpel: een prijsbreker in de markt zetten. De Croo kijkt naar de Franse markt, waar het duurde tot zo’n vierde speler de markt openbrak.

De lobby is sterk

Veel opties heeft de regering niet. De licenties voor mobiele data gelden voor liefst 20 jaar. Het duurt dus tot 2039 voor er weer kan ingegrepen worden op die telecommarkt. Plus, die markt gaat ook traag, net omdat er zo weinig concurrentie is: 4G is nog altijd niet helemaal deftig uitgerold. Voor het 5G netwerk straks wil De Croo daarom ook ‘concurrentie’ op de markt: dan staan de grote jongens Proximus en Telenet scherper om toch maar snel een nieuw netwerk uit te rollen. 5G is straks nodig om de mobiele data voor onder meer zelfrijdende wagens vlot te laten lopen.

De kans dat er nieuwkomers zullen proberen, is vrij groot: de winstcijfers van Telenet en Proximus zijn genoeg reden om het toch maar in de markt te gaan wagen. Vraag is of dat genoeg is: de twee grote koppelen er een sterk kabelnetwerk aan, zodat ze op verschillende manieren bij de consument binnen komen. Vraag is dus of de overheid niet nog meer moet doen om het duopolie aan banden te leggen. Evident is dat natuurlijk niet: de lobbymachines van beide bedrijven zijn bijzonder sterk. Ook dat is natuurlijk typisch voor een monopolist: de politiek stevig onder druk zetten om ondertussen de melkkoe veilig te houden.

De Croo is daarover alvast duidelijk: “De nieuwe mobiele operator krijgt ook toegang tot het kabelnet én het glasvezelnetwerk.” Het toont aan dat de regering het meent: als je geen tv en internet kan aanbieden, blijft het een bijzonder moeilijke markt. Want het openstellen is één zaak, dat is vandaag ook al verplicht. De vraag is natuurlijk aan welke prijs. Orange moet via Telenet gaan, en die laatste rekenen veel te stevig door, waardoor ze Orange lekker duur maken. Ook dat wil De Croo oplossen. “De telecomwaakhond wil een nieuw prijsmodel opstellen en krijgt daarin de steun van Europa. Die prijs zal dalen.”

Naast bestaande Europese telecombedrijven zouden er wel eens een pak nieuwkomers zich in die markt kunnen wagen. Onder meer mediabedrijven zijn steeds vaker naar telecom aan het kijken: in het verleden toonde De Persgroep al interesse in die markt.