Het nieuwe coronavirus heeft in Brazilië nu al aan meer dan 5.000 mensen het leven gekost en het einde van de epidemie is er nog lang niet in zicht. Toch blijft de Braziliaanse president Jair Bolsonaro de ziekte minimaliseren. Op een vraag van een journalist over het recordaantal van 474 doden op één dag reageerde hij simpelweg met “E daí? (En dan?)”.

De extreemrechtse Jair Bolsonaro is al van bij zijn aantreden als president van Brazilië begin 2019 omstreden. Al snel kreeg hij de bijnaam ‘De tropische Trump’, maar Bolsonaro slaagt er vaak in om zijn bevriende ambtgenoot te overtreffen. Zo is hij openlijk homofoob, seksistisch, ontkent hij de klimaatopwarming en toonde hij zich al meermaals een voorstander van de dictatuur.

Lang bleef hij in eigen land echter naast veel tegenstanders ook veel voorstanders hebben. Maar sinds het nieuwe coronavirus ook in het Zuid-Amerikaanse land toesloeg, lijkt Bolsonaro helemaal te ontsporen.

Tegen lockdown

Al van bij het begin deed hij de epidemie af als iets klein en ongevaarlijk. Bolsonaro noemde de reactie van mensen een “hysterie”. Hij toonde zich ook al meermaals als een fervent tegenstander van de lockdownmaatregelen. Zelf blijft hij ook consequent massabijeenkomsten opzoeken en handen geven. Ook ontsloeg zijn minister van Volksgezondheid omdat die zijn beleid in vraag stelde.

Maar ook Brazilië ontsnapt uiteraard niet aan de zware gevolgen van het nieuwe coronavirus. Iedere dag loopt het aantal besmettingen verder op en vallen er meer dodelijke slachtoffers. In totaal zijn nu bijna 80.000 besmettingen vastgesteld en stierven er al meer dan 5.000 mensen aan Covid-19.

Massagraven

De werkelijke aantallen liggen zo goed als zeker nog heel wat hoger, want Brazilië rapporteert maar een fractie van alle coronaslachtoffers. Dat blijkt uit cijfers van de oversterfte in vergelijking met de voorbije jaren. Ook verschijnen er regelmatig foto’s van massagraven om alle doden te kunnen begraven.

Het dodental zal ongetwijfeld ook nog zwaar oplopen, want de gezondheidszorg in het Latijns-Amerikaanse land is in veel regio’s compleet overbelast. Vooral de steden Rio de Janeiro, São Paulo, Recife en Manaus zijn zwaar getroffen.

“Wat wil je dat ik doe?”

Ondanks die steeds zwaardere tol van het coronavirus blijft Bolsonaro de epidemie minimaliseren. Toen er dinsdag maar liefst een recordaantal van 474 nieuwe doden waren en een journalist hem daarnaar vroeg, reageerde hij compleet onverschillig. “En dan? Sorry, maar wat wil je dat doe?”, klonk het. “Mijn naam is dan wel Messias (zijn tweede naam, red.), maar ik kan geen mirakels verrichten.”

De reactie van de president zorgde voor heel wat verontwaardigde reacties in Brazilië. De toonaangevende krant Estado de Minas kopte de dag nadien in het groot “E daí?” met het aantal doden en een foto van Bolsonaro op een verder volledig zware voorpagina.

Corruptie en machtsmisbruik

Te midden van deze gigantische gezondheidscrisis stevenen Brazilië en Jair Bolsonaro ook af op een politieke crisis. Het Hooggerechtshof voert namelijk een onderzoek naar machtsmisbruik door de president.

Bolsonaro zou namelijk het onderzoek naar corruptie door zijn twee zonen, eveneens politici, hebben willen belemmeren. Om het onderzoek naar zichzelf tegen te werken, ontsloeg Bolsonaro vorige week al de hoogste polilitiechef die dat onderzoek leidt. Daarop diende de populaire minister van Justitie Sergio Moro zelf zijn ontslag in.

Trouwe fans

Volgens hem had Bolsonaro gezegd op zoek te gaan naar een nieuwe politiechef die hij kan bellen als hij informatie wil over het onderzoek naar hem en zijn zonen. Die vond hij ondertussen want recent benoemde hij een van de beste vrienden van een van zijn zonen als politiechef.

Ondanks de steeds groter wordende druk is het allerminst zeker dat Jair Bolsonaro ook deze crisis niet overleeft. Om hem af te zetten, is er namelijk een tweederdemeerderheid nodig in het parlement. En daar kan Bolsonaro nog altijd rekenen op heel wat steun. Ook onder het volk heeft bij trouwens een trouwe groep fans die in hem nog altijd de politicus zien die het systeem wil veranderen.