Tussen een derde en de helft van ’s werelds boomsoorten wordt met uitsterven bedreigd

door Mick Van Loon
gepubliceerd op woensdag 01 september 2021 om 15:32 •
3 min lezen

Zeker een derde en misschien zelfs de helft van ’s werelds boomsoorten wordt nu al met uitsterven bedreigd. Dat blijkt uit de meest uitgebreide wereldwijde inventarisatie tot nu toe. Dat vormt een groot risico vormt voor een bredere ineenstorting van het ecosysteem. Het kappen van bossen voor de landbouw is verreweg de grootste oorzaak, volgens het State of the World’s Trees-rapport.

Waarom is dit belangrijk?

Botanici beschrijven bomen als "de ruggengraat van het natuurlijke ecosysteem". Hoewel tot nu toe slechts 0,2 procent van de soorten is uitgestorven, zeggen de auteurs van de studie dat een versnelde achteruitgang ernstige gevolgen kan hebben.

Het vijfjarige internationale onderzoek wees uit dat 17.510 soorten bomen worden bedreigd, wat twee keer zoveel is als het aantal bedreigde zoogdieren, vogels, amfibieën en reptielen samen. Het komt neer op 29,9 procent van de 58.497 bekende boomsoorten ter wereld. Maar het percentage ligt waarschijnlijk hoger, aangezien nog eens 7,1 procent als “mogelijk bedreigd” wordt beschouwd en 21,6 procent onvoldoende werd geëvalueerd. Slechts 41,5 procent van de boomsoorten wordt als veilig bevestigd.

Het probleem speelt zich af over de hele wereld. Brazilië – de thuisbasis van het meest diverse bos ter wereld, het Amazonewoud – heeft de meeste bedreigde boomsoorten (1.788 soorten). In China, de op zes na meest biodiverse natie ter wereld, zijn 890 soorten bedreigd. Tropische eilandstaten, met name Madagaskar, worden onevenredig zwaar getroffen. Maar zelfs in Europa – dat relatief arm is in termen van natuurlijke diversiteit – is er een alarmerende afname en in Noord-Amerika veroorzaken plagen en ziekten ernstige verliezen.

Landbouw en veeteelt belangrijkste bedreiging

Botanici beschrijven bomen als “de ruggengraat van het natuurlijke ecosysteem”. Hoewel tot nu toe slechts 0,2 procent van de soorten is uitgestorven, zeggen de auteurs van de studie dat een versnelde achteruitgang ernstige gevolgen kan hebben. Mensen worden rechtstreeks getroffen door het verlies aan koolstofopslag, zuurstofproductie, hout voor de bouw, brandstof voor branden, ingrediënten voor medicijnen en voedsel en buffers tegen stormen en erosie. Misschien nog belangrijker zijn de indirecte effecten op natuurlijke levensondersteunende systemen. In veel delen van de wereld zijn bomen de pijlers van een gezond ecosysteem. Zonder hen worstelen andere planten, insecten, vogels en zoogdieren om te overleven.

Het rapport identificeert de belangrijkste bedreigingen voor bomen. Landbouw staat bovenaan met verlies van bomen voor gewassen (29 procent) en veeteelt (14 procent), gevolgd door houtkap (27 procent), huisvesting en andere commerciële ontwikkeling (13 procent), brand (13 procent), mijnbouw (9 procent), pulpplantages (6 procent) en invasieve soorten (3 procent). Klimaatverandering (4 procent) staat onderaan de lijst, maar dat is exclusief de druk die ze uitoefent op brand en landbouw.