Aan Franstalige kant laat men er geen gras over groeien. Zowel Elio Di Rupo (PS) als Jean-Marc Nollet (Ecolo) dringen aan op de vorming van een zogenaamde Vlinder-coalitie. Dat is een brede ploeg, moet zowat iedereen behalve Vlaams Belang, N-VA en de communisten erin. Het is die combinatie die in 2011 ook de zesde staatshervorming besliste.

Een bonte coalitie van PS en sp.a, MR en Open Vld, CD&V en cdH, plus Groen en Ecolo, dat is waar PS-voorzitter Elio Di Rupo op aanstuurt. Diezelfde groep partijen keurde samen de zesde staatshervorming goed in 2011, het zogenaamde Vlinder-akkoord. Dit kan je dus de Vlinder-regering noemen.

Elio Di Rupo was destijds premier van een klassieke tripartiete, deze keer wil hij die dus aanvullen met de groenen. En die staan daar niet afkering van, zo liet Ecolo al verstaan.

Di Rupo heeft ambities. Die zijn gestoeld op simpele mathematische logica: hij heeft met zijn 20 zetels de grootste partij in zo’n coalitie. Logischerwijze levert de PS dus de premier. Aan de poorten van het paleis leverde hij ook duidelijke commentaar: “PS en sp.a zijn de grootste familie  samen”.  Met andere woorden: wij hebben het initiatiefrecht, en wij leveren straks de premier.

Di Rupo wil meteen linkse regering

Opvallend is daarbij dat de PS snel gaat: ze willen niet bepaald wachten tot de wonden aan Vlaamse kant gelikt zijn, of Vlaams Belang een zegerondje heeft mogen lopen. Neen, over tot de orde van de dag: een linkse regering, gesteund op Franstalige zetels en met Vlaamse aanvulling.

Het valt te betwijfelen of aan Vlaamse kant de partijen meteen gaan happen op deze uitgestoken hand van Di Rupo.  Hij richtte zich op de RTBF ook rechtstreeks aan hen: “Hebben zij de kracht en de politieke wil om zonder meerderheid van de Vlaamse parlementsleden in zo’n coalitie te stappen?”, zo stelde Di Rupo.

Immers, zelfs met de combinatie van CD&V, Open Vld, sp.a en Groen samen zijn er niet genoeg zetels om aan Vlaamse kant een meerderheid te hebben. Dit is grondwettelijk ook niet nodig: de regering Michel deed het 4,5 jaar zonder een meerderheid aan Vlaamse kant. Maar N-VA zette meteen al de avond van de verkiezingen druk: “Een regering zonder Vlaamse meerderheid is een ‘majeur probleem'”, zo stelde Bart De Wever.

Voor Groen is dergelijke bekommernis klein. Zij zitten comfortabel samen met Ecolo in één fractie en hebben geen probleem met discussies over ‘meerderheden’ in welke taalgroep ook. Voor hen gaat het over de inhoud van het regeerakkoord. Ook sp.a zal niet moeilijk te overtuigen zijn: de Vlaamse socialisten willen graag weer besturen. Voor de Vlaamse regering liggen de kaarten moeilijk, federaal is dan een goede optie.

Slikt CD&V zo’n coalitie? En Open Vld?

De klepel hangt op rechts en centrumrechts in Vlaanderen. Mentaal wordt het wel bijzonder zwaar voor CD&V en Open Vld: zij moeten dan in een linkse, door Franstaligen gedomineerde regering stappen, met Elio Di Rupo als premier. Dat wordt een zeer bittere pil om te slikken. Vraag is of dat ook helemaal nodig is: een combinatie van een Vlinderregering, met PS, sp.a, Ecolo, Groen, CD&V en cdH, maar met MR en zonder Open Vld kan ook.

Hoe dan ook gaat Di Rupo niet wachten op de federale regering om in Wallonië en Brussel een regering te vormen. Hij is en blijft in beide deelstaten immers de grootste partij, en heeft initiatiefrecht. ‘Ik wil de temperatuur nemen, en de echte reële situatie zien van iedereen. Maar we kunnen niet oneindig blijven wachten om regeringen te vormen in Brussel en Wallonië.”

Op het federale niveau sprak Di Rupo van “een crisis”.  “Ja, er is een crisis, want de N-VA wil opnieuw het confederalisme, en dat is niets minder dan de splitsing van het land. En ten tweede, de N-VA heeft zich zeer antisociaal getoond, dat is het tegenovergestelde van de PS.”