Er is een enorme controverse ontstaan op de Olympische Spelen. Reden daarvoor is de Algerijnse boksster Imane Khelif. Zij won donderdag eenvoudig haar kamp tegen de Italiaanse Angela Carini. Ondertussen was er echter bekendgemaakt dat Khelif door een gefaalde gendertest recent was uitgesloten van wedstrijden van de International Boxing Association (IBA). Het Internationaal Olympisch Comité hanteert echter andere regels waardoor Khelif wel mag meedoen.
De discussie over het vrouwenboksen op de Olympische Spelen in Parijs begon al woensdag. Toen raakte bekend dat de IBA voor het wereldkampioenschap boksen bij de amateurs in 2023 in New Delhi twee bokssters had uitgesloten. Zowel Lin Yu-ting uit Taiwan of Chinees Taipei en Imane Khelif uit Algerije waren toen niet geslaagd voor de geslachtstest van de IBA. Wat er tijdens die test precies fout was, is om privacyredenen niet bekendgemaakt.
Omdat de IBA al jaren geplaagd wordt door fraude en ook nauwe banden heeft met Vladimir Poetin wilde het IOC niet langer met hen samenwerken. Zij organiseren daarom in Parijs zelf de bokscompetitie en gaan op zoek naar een nieuwe boksbond voor de Spelen van 2028 in Los Angeles. Volgens hun regels mogen Imane Khelif en Lin Yu-ting wel deelnemen aan de Spelen.
Het IOC deelde daarover ook een statement waarin ze oproepen om respectvol om te gaan met Lin en Khelif. “De twee atleten waren het slachtoffer van een plotselinge en willekeurige beslissing van de IBA. Ze zijn plots gediskwalificeerd zonder enige vorm van eerlijk proces”, valt te lezen.
Veel misverstanden
Khelif kwam donderdag een eerste keer in actie tegen de onervaren Italiaanse Angela Carini. Zij moest meteen haar meerdere erkennen en gaf er na amper 46 seconden de brui aan. Dat zorgde voor nieuw ophef op sociale media. Heel wat conservatieve stemmen uitten hun verontwaardiging.
Dat commentaar zorgde ook voor heel wat ophef. Zo hadden velen – waaronder bekende podcaster Joe Rogan – het al snel over een transvrouw. Dat is Imane Khelif dus niet. Van geslacht veranderen, is in haar thuisland Algerije ook gewoon verboden. Khelif is als vrouw geboren en gaat al sinds haar geboorte als vrouw door het leven. Zij zou ook vrouwelijke geslachtskenmerken hebben. Het onderzoek van het IBA had ook niets te maken met te veel testosteron, iets wat eerder wel het probleem was bij de omstreden atlete Caster Semenya.
Heeft Khelif voordeel?
Hoewel de details van de geslachtstest van de IBA confidentieel is, heeft de omstreden president van die organisatie wel meer uitleg gegeven. Umar Kremlev zei dat Khelif een XY-chromosoon heeft. Dat wijst normaal op het feit dat iemand een man is, maar er zijn enkele aandoeningen waardoor ook vrouwen een XY-chromosoon kunnen hebben. Dat is bijvoorbeeld het geval met het Syndroom van Swyer.
De vraag daarbij is dan natuurlijk op welke manier zij daaruit eventueel een voordeel haalt. Zonder specifieke medische informatie valt die vraag heel moeilijk te beantwoorden. Een XY-chromosoon zonder testosteronreceptoren maakt voor een vrouw alvast geen verschil uit. Feit is dat ze in het verleden zeker niet onklopbaar was. Van de 51 amateurkampen die ze ooit bokste, won ze er maar 42. Amper 6 daarvan waren een knock-out, iets wat sowieso wel zeldzaam is in het amateurboksen.
Vier jaar geleden op de Olympische Spelen verloor Khelif in de halve finale van de latere kampioene Kellie Harrington. De Ierse sprak recent haar steun uit voor haar Algerijnse toenmalige tegenstander. Op het WK in 2022 stuitte Khelif in de finale opnieuw op een Ierse boksster.
Toch valt zeker niet uit te sluiten dat er een voordeel is door de aandoening van Khelif. Onderzoek tijdens vorige edities van de Olympische Spelen wees uit dat opvallend veel vrouwen een XY-chromosoon hebben. Onder olympische atleten gaat het om 0,2 procent, veel meer dan het gemiddelde onder de bevolking. Daaruit kunnen we dus mogelijk concluderen dat er voor sommigen een beperkt voordeel is. In welke mate je die vrouwen dan moet uitsluiten of niet, is natuurlijk nog een andere discussie.