Al 17 maanden leeft een wilde orka in een heel kleine tank van een dierenpark in Hawaï. Het arme dier kan er niet eens deftig duiken, want daarvoor is het er niet diep genoeg. Maar het verhaal van Kina is nog veel schrijnender dan dat, want ooit werkte ze voor de Amerikaanse marine. Reden te meer dat ze op haar oude dag veel beter verdient dan een basin dat niet groter zou zijn dan het zwembad van een hotel. En de vraag is: waarom doet het park er alles aan om de orka te verstoppen?

Het verhaal van Kina werd verspreid door The Dodo. “Ze ziet echt af in dat park – de gasten weten niet eens dat ze er is. En ze is zo goed als altijd alleen, de hele dag, iedere dag”, zegt Natalie Parra, één van de oprichters van Keiko Conservation. De naam Keiko doet waarschijnlijk een belletje rinkelen, want zo heette de orka die in de Free Willy-films meespeelde. Kina zou doorgaans gewoon bewegingsloos aan het oppervlak van haar basin hangen. En dat is voor een wild dier uiteraard helemaal niet normaal.

Al 30 jaar gevangen

Het is het volgende hoofdstuk in een opmerkelijk verhaal, want Kina is al 40 jaar en werd in 1987 door jagers gevangen. Ze bracht dus eerst zo’n tien jaar in het wild door, maar toen werd ze nabij Iki-eiland in Japan van haar vrijheid beroofd. In die tijd was dat eiland vergelijkbaar met wat er nu jaarlijks in de baai van Taiji gebeurt. Dolfijnen worden er in de baai gedreven door vissers, waarna ze ofwel worden gevangen ofwel zeer bloederig worden afgeslacht. Ieder jaar worden beelden uit Taiji verspreid, en daarop zie je hoe het water in de hele baai bloedrood kleurt.

Het enige verschil met Taiji was het motief voor de jacht. Op Iki-eiland zouden de dieren nooit als voedsel hebben moeten dienen. Vissers wilden volgens getuigenissen in The Dodo vooral roofdieren uit de weg ruimen, aangezien zij concurrenten waren voor hun vangst. Eind jaren 80 zou de visvangst nabij het eiland gestopt zijn, al weet niemand waarom dat precies gebeurd is. “Mogelijk hebben ze alle dolfijnen daar volledig uitgeroeid. Of misschien hebben de dolfijnen geleerd om de plaats te vermijden. Een derde reden, de meest logische, is dat de prooien verhuisd zijn door de stijgende watertemperatuur”, zegt Hardy Jones van Blue Voice.

Kina overleefde de slachting dus wel, en ze werd gevangen genomen. Vervolgens vervoerden ze haar naar Ocean Park in Hongkong, waar helaas ook regelmatig dieren sterven. Eind 1987 kocht de Amerikaanse marine Kina, en ze brachten haar naar een basis in Kaneohe Bay in Hawaï. Ze leefde er samen met twee dolfijnen, BJ en Boris. De dieren werden gebruikt voor onderzoek, al is niet duidelijk wat de marine precies met hen deed.

Onderzoek

In 1993 verhuisde Kina opnieuw, want samen met BJ en Boris werd ze naar een koraalrif bij Coconut Island gebracht. Ook daar voerden ze onderzoek op haar uit, dit keer door de universiteit van Hawaï. Eigenlijk was dit het beste moment van haar leven in gevangenschap, want ze had er veel plaats om te zwemmen, ze leefde er in een stuk zee waar ze op vis kon jagen, en ze had het gezelschap van twee andere dieren. Maar in augustus 2015 veranderde haar situatie opnieuw.

Het kostte volgens Parra zo’n 900.000 dollar per jaar aan de universiteit van Hawaï om de dieren te houden, dus besloten ze hen van de hand te doen. Sea Life Park zou toen hebben aangeklopt en de drie dieren hebben overgenomen. Maar Parra vertelt The Dodo dat Sea Life Park eigenlijk de hoogste bieder was, en de universiteit dus geen rekening heeft gehouden met de beste oplossing voor Kina en haar lotgenoten. De nieuwe thuis van Kina is vooral bekend omdat gasten er met dolfijnen en zeeleeuwen kunnen zwemmen.

Maar de meeste gasten weten niet dat Kina in het park zit. Al 17 maanden wordt ze er voor het publiek verborgen gehouden. Parra maakt zich dan ook zorgen, want waarom zou een dierenpark betalen voor een orka die ze dan niet aan hun gasten willen tonen? Officieel zouden ze Kina houden om er nog meer onderzoek op uit te voeren, maar Parra vreest iets anders. De twee dolfijnen hebben ze overgekocht voor de shows die ze opvoeren, dus misschien was Kina enkel een onderdeel van de deal en waren ze verplicht om haar een plaats te geven in ruil voor de dolfijnen.

Voorts ontbreekt ook een vergunning om Kina van Coconut Island naar het dierenpark te verhuizen, iets wat volgens de wetgeving van Hawaï wel noodzakelijk is. Het leven van Kina is er in elk geval nog meer op achteruit gegaan, want nu heeft ze een tank die niet groter is dan een gemiddeld zwembad dat je op vakantie tegenkomt. Er is geen bescherming tegen de zon en Kina kan er amper duiken, waardoor ze brandwonden kan oplopen.

Verborgen voor de buitenwereld

Beelden die een drone gemaakt heeft, tonen ook dat het water in de tank van Kina veel vuiler is dan dat van andere basins. Het doet vermoeden dat Kina er grotendeels wordt verwaarloosd en ze niet echt bezig zijn met haar gezondheid. Het park kreeg wel al waarschuwingen, maar lijkt die te negeren. Ze proberen Kina zo goed mogelijk te verstoppen. Zelfs het personeel zou gevraagd zijn om geen foto’s van Kina te verspreiden als ze met haar in contact zouden komen. De beelden die je bij dit artikel ziet zijn gemaakt door leden van ‘Empty The Tanks Hawaii’.

Ze piepten hiervoor over de omheining, en sinds de release van de foto’s heeft Sea Life Park het zo goed als onmogelijk gemaakt om nog een glimp van Kina op te vangen. Toch blijven ze hopen dat er vlug iets zal veranderen. Kina heeft vermoedelijk niet veel tijd meer, ook omdat ze dus al 40 jaar oud is. In het wild zal ze nooit meer kunnen leven, maar ze verdient een comfortabele oude dag. Ric O’Barry, de voormalige trainer van de dolfijnen uit Flipper, verzet zich tegenwoordig tegen het vangen van dit soort wilde dieren. Hij ziet een toekomst voor Kina in een reservaat in Japan.

“Op een plaats zoals Mikura-eiland waar dolfijnen gerespecteerd en beschermd worden”, zegt hij aan The Dodo. “Kina’s verhaal moet verteld worden. En de beste plaats is toch een reservaat in Japan? De waarheid kan niet in een dolfinarium worden verteld.” Hij vraagt mensen om de curator van Sea Life Park te mailen en vriendelijk te vragen om Kina een beter leven te geven. O’Barry is overigens ook de oprichter van Dolphin Project. Met een donatie aan die organisatie kan je nog andere dieren dan Kina steunen. Hopelijk krijgt dit schrijnende verhaal nog enigszins een happy ending voor Kina.