Na maandenlang afwezig geweest te zijn, willen de Franstalige christendemocraten van cdH plots opnieuw praten.

Wat gebeurt er? Het was een stevige verrassing, dat het paleis gisteren snel en kordaat handelde. Daarbij bracht het Paul Magnette (PS) als nieuwe informateur: hij moet de komende weken een regenboogcoalitie (socialisten, groenen, christendemocraten, liberalen) gaan aftoetsen. Het was wel te verwachten dat niemand van de kleinere partijen op dat moment graag aan zet wilde komen: allen wezen ze naar N-VA en PS als diegenen die de verantwoordelijkheid moeten dragen. De N-VA wilde absoluut niet nu een opdracht krijgen, enkel om te mislukken. En dus was het aan de PS

Het echte nieuws: Dat zat misschien niet meteen bij Magnette, maar wel bij Maxime Prévot. De voorzitter van de Franstalige christendemocraten bracht zichzelf gisterenavond immers terug in het spel, met volgende tweet:

De details: Prévot had zichzelf en zijn partij in de dagen na de verkiezingen van 26 mei aan de kant gezet. Het cdH “koos voor oppositie”, na een forse nederlaag. In de Kamer verloren ze immers 3 van hun 8 zetels, vandaag hebben ze nog vijf zeteltjes over. Ze waren meteen ook niet bereid om in Wallonië een regering te vormen met groenen en socialisten, wat mathematisch wél gekund had. Het zette de MR van Charles Michel daar in een zetel om uiteindelijk een paars-groene regering te vormen voor het Waals gewest.

Tussen de regels: Nu keert Prévot z’n kar. Hij wil “mee aan de kant van de oplossing staan, niet aan de kant van het probleem”. Het cdH heeft ingezien dat, in geval van een federaal scenario met een regenboogcoalitie, ze misschien beter niet aan de kant blijven staan. Of minstens zich “constructief willen opstellen”.

Waarom dit van tel is: Politiek is ook zetels tellen. In dit geval zijn de vijf stuks van het cdH niet onbelangrijk. Reken even mee met informateur Paul Magnette om een regenboogcoalitie te maken:

• De socialistische familie doet hoe dan ook mee in dergelijk project. Dat zijn 20 zetels van de PS en 9 zetels van de sp.a.
• De groenen, die ook één fractie vormen federaal, willen mee “oplossingen zoeken”. Dat zijn 13 zetels van Ecolo en 8 zetels van Groen.
• De MR heeft 14 zetels en is zeker ook bereid om, net als in Wallonië, met de groenen en de socialisten iets op te zetten.
• De christendemocraten worden plots dus ook component van de regenboog, die als één familie aan tafel kunnen. Dat zal CD&V, voor wie een dergelijke coalitie zeer moeilijk ligt, een zeker comfort kunnen geven. Meteen springt het aantal christendemocratische zetels naar 17 stuks: 12 van CD&V en 5 van cdH.
• Wil Open Vld er ook bij, dan springt de liberale familie naar 26 stuks, en worden ze tweede grootst: 14 zetels voor MR en 12 voor Open Vld.
• Zelfs zonder ofwel Open Vld ofwel CD&V erbij, blijft Magnette dankzij het cdH met een ruim werkbare meerderheid zitten: ze hebben dan telkens 5 zetels over.

The big picture? Het is echt de vraag hoe Open Vld en CD&V gaan reageren op dit alles. Tot nu toe kwamen zowel kopstukken van Open Vld zoals Gwendolyn Rutten en Alexander De Croo voor paars-geel pleiten. En vicepremier Koen Geens deed voor zijn CD&V de deur naar iets anders dan paars-geel wel zeer fors dicht. Te fors wellicht: binnen beide partijen is de discussie absoluut niet zwart-wit over een regenboogcoalitie. Uiteraard beseft iedereen de moeilijkheid van een coalitie zonder N-VA en zonder Vlaamse meerderheid. Maar het is een risico dat sommigen binnen Open Vld en ook CD&V wel degelijk bereid zijn te nemen. “Op een dag moet je uit het wiel van N-VA komen, en de sprong wagen”, zo valt op te tekenen.

De harde cijfers: Magnette heeft als informateur dus wel degelijk speelkaarten in handen. Zowel bij CD&V als Open Vld zou wel eens stress kunnen ontstaan over de vraag of ze niet dreigen uit de boot te vallen. Want een regenboogcoalitie met christendemocraten en enkel de MR aan liberale kant, dat kan dankzij het cdH nu perfect. En het omgekeerde is ook waar: met de liberale familie er integraal bij, en enkel het cdH aan Franstalige kant voor de christendemocraten, dat is een mathematisch comfortabele coalitie.

En nu? Het zal aan Magnette zijn om heel grondig te gaan masseren. Het probleem daarbij is dat CD&V zonder leiding zit: pas in december is er een nieuwe voorzitter. De PS voorziet nu al dat het tot dan wachten zal zijn: Magnette moet wel vroeger terug naar de koning, maar kan het zeker tot december wachten. Bij Open Vld zit Gwendolyn Rutten nog met een mandaat tot maart: zij kan wel haar partij naar een regenboog loodsen. Maar dan moet ze meer rugdekking krijgen uit haar partij dan vandaag het geval is: kopstukken als Egbert Lachaert spraken zich al fel uit tegen dergelijk scenario.