Open Vld heeft een nieuwe voorzitter: Egbert Lachaert. De Merelbekenaar haalt het in één ronde overtuigend. Het voorzitterschap van de Vlaamse liberalen valt nu in heel andere handen dan de groep rond Gwendolyn Rutten.

In het nieuws: Hij was de favoriet, maar nu mag hij zich kronen tot opvolger van Gwendolyn Rutten (Open Vld).

De details: Daarmee komt er een einde aan zeven jaar voorzitterschap van Rutten.

• Lachaert vervult een oude droom: in 2012 was hij als jonge snaak al eens kandidaat, en hij verloor toen van diezelfde Rutten. Nu is het ‘tweede keer, goeie keer’ voor de fractieleider van Open Vld in de Kamer. Lachaert is meteen ook een extra kopstuk voor de liberalen in het druk bevolkte Oost-Vlaanderen, waar de Open Vld van oudsher sterk staat electoraal. Met 61 procent haalt hij bovendien een overtuigende score, om met een sterk mandaat te beginnen.
• Gracieus nam hij ook afscheid van Gwendolyn Rutten, die hij uitgebreid bedankte “voor haar fantastische prestatie al die jaren.” Hij vroeg ook applaus voor de medekandidaten, en kondigde aan dat hij verder wil met de andere kandidaten, “Ik zal verder gaan met iedereen, niet enkel met m’n eigen achterban.”
• Uitdager Bart Tommelein (Open Vld), de voormalige Vlaamse minister en huidig burgemeester van Oostende, zal zich nu terugplooien op z’n taken in de koningin der badsteden: hij is ook niet verkozen in het partijbureau, hij was geen kandidaat. Hij riep op tot een “breed volksliberalisme” en wenste hem veel succes toe.
• Met Lachaert blijft geen animositeit, beiden spraken op voorhand af elkaars overwinning te respecteren en loyaal aan de partij te blijven. Maar z’n score is toch minder dan hij zelf gehoopt had: meteen in de eerste ronde bijt hij in het stof.
• Els Ampe (Open Vld), de derde hond in het kegelspel, komt niet bepaald versterkt uit de race. Als Vlaams Parlementslid heeft ze uiteraard een mandaat om op terug te vallen, maar tijdens de race raakte ze meer en meer van de partijkoers en haar medeparlementsleden af. 7 procent is niet bepaald veel. Nu dreigt toch een beetje het isolement.

De praktische gevolgen: Een paar verschuivingen aan de top van Open Vld dringen zich op.

• Om te beginnen is er het fractieleiderschap in de Kamer, dat nu openvalt. Daar mag dus een nieuw gezicht verwacht worden. Meer dan vermoedelijk wordt dat Vincent Van Quickenborne (Open Vld), de burgemeester van Kortrijk, die een uitgesproken bondgenoot was van Lachaert in de race.
• Voor de federale regering en de onderhandelingen verandert er niet veel: ook Alexander De Croo, de vicepremier van Open Vld, was al heel uitgesproken een voorstander van Lachaert. Hij zal nu, in tandem met de nieuwe voorzitter, de federale onderhandelingen trekken. Hij is ook dé kandidaat om opnieuw in die regering de Open Vld-ploeg te leiden.
• Voor de Vlaamse regering ligt het anders. Bart Somers (Open Vld) zette zich manifest af van Lachaert, en haalde alles uit de kast om hem geen voorzitter te laten worden. Het wordt dus een behoorlijke opgave voor Somers om zich nu te schikken naar zijn nieuwe voorzitter. Tenzij men beslist om een reshuffle in die regering door te voeren.

The big picture: Hiermee schuift de Open Vld naar rechts op.

• Of men dat nu graag erkent of niet, het profiel van Lachaert zit eerder donkerblauw, met het accent op ‘terug naar de basis van het liberalisme’. Essentieel daarbij voor Lachaert is het heroveren van geloofwaardigheid voor de partij. Dat zit onder meer op het stevig verdedigen van de corebusiness: een kleinere staat en geen nieuwe belastingen in een land dat al bijzonder hoge tarieven van algemene taxatie kent.
• Voor de federale regeringsvorming heeft het stevige consequenties: elke puzzel die nu moet gelegd worden voor centrumlinkse coalities, zoals Vivaldi of paars-groen, wordt zeer moeilijk.