Brussel is een stad met een complexe en uiteenlopende demografie. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest telt 1.222.637 inwoners en is nog nooit zo dicht bevolkt geweest, maar de demografische piek lijkt voorbij en de bevolkingsgroei in onze hoofdstad lijkt zich te stabiliseren. Er zijn weliswaar nog nooit zoveel mensen naar Wallonië of Vlaanderen vertrokken.

In het nieuws: Het Brussels Instituut voor Statistiek en Analyse (Ibsa) heeft voor zijn demografische barometer (2022) de toestand van de Brusselse bevolking onderzocht op basis van gegevens van Statbel. En het is duidelijk: de demografische piek in Brussel vervaagt, met slechts 2.667 nieuwe inwoners in 2021.

Een stad die zijn groeipiek heeft bereikt

• Sinds het einde van de jaren negentig is de bevolking van Brussel gestaag gegroeid, met een piek tussen 2007 en 2012. De bevolkingstoename in 2022 is waarschijnlijk uitsluitend te danken aan de instroom van Oekraïense vluchtelingen, van wie er ongeveer 60.000 in het land zijn, waarvan 7.000 tot 8.000 in Brussel.
• Ibsa en Statbel schatten dat de bevolking van Brussel haar groeipiek heeft bereikt en dat er tussen 2025 en 2050 bijna geen bevolkingstoename meer zal zijn in de hoofdstad. De inwoners van Brussel zijn steeds meer geneigd om te vertrekken, wat de instroom, meestal uit het buitenland, die de laatste 20 jaar vrij stabiel was, compenseert of zelfs overschrijdt.

Meer Brusselaars dan ooit tevoren verhuizen naar de twee andere gewesten van België: bijna 45.000 mensen kozen ervoor om in 2021 naar het noorden of het zuiden van het land te verhuizen.

Vertrekkende Brusselaars

• De exodus naar Vlaanderen en Wallonië is niets nieuws, maar het valt op dat die toeneemt, met 4.000 meer verhuizingen dan in 2010 en 2020. Dat is een stijging van 10 procent.
• De provincies Waals-Brabant en Vlaams-Brabant trekken de meeste vertrekkende Brusselaars aan, , maar de migratiebeweging is tot veel verder voelbaar. “Veel Brusselaars trekken ook naar de Dendervallei, Tienen, Antwerpen, Charleroi, La Louvière en, in mindere mate, naar de kustgemeenten en verschillende middelgrote steden in de rest van het land”, verklaart Jean-Pierre Hermia, de auteur van deze jaarlijkse barometer, tegenover de Franstalige nieuwssite Le Soir.

Een jonge stedelijke bevolking

• De meeste Brusselaars die vertrekken zijn volwassenen van 25 tot 39 jaar, die vaak een gezin hebben.
• In de andere richting zijn 23.854 personen vanuit de rest van België naar het Brussels Gewest verhuisd. Meer dan de helft van die groep (57 procent in 2021) is tussen 20 en 34 jaar oud. De leeftijdsgroep 25-29 jaar is goed voor meer dan een kwart van de nieuwkomers in Brussel. Het gaat om jongeren die naar Brussel komen voor de kansen die de hoofdstad biedt, met name op het gebied van werkgelegenheid en studies.

Hoewel deze demografische verschuivingen geen verrassing zijn, zijn er nog enkele onbekenden voor de toekomst: het effect van de energiecrisis, die zijn weerslag heeft op de begrotingen van de hele bevolking, en de evolutie van de oorlog in Oekraïne. Wat wel opvalt, is dat Brussel in het buitenland beter wordt gepercipieerd dan vroeger. Onze hoofdstad wordt onder meer als voorbeeld gesteld voor de ontwikkeling van haar mobiliteit, die vlotter verloopt en beter verbonden is met haar voorsteden.

(ns)