Duizenden gebruikers van Facebook Messenger en Instagram in ons land – maar ook op andere plaatsen in Europa en Noord-Amerika – rapporteerden gisteravond omstreeks half elf dat de apps niet langer toegankelijk waren. Er was dus sprake van een storing bij Facebook. Of deze storing iets te maken heeft met de vele veranderingen bij Facebook is onduidelijk.

In het buitenland zouden er ook problemen geweest zijn bij de Facebook-app zelf. De eerste berichten van de storing kwamen binnen rond half 11 ’s avonds op 15 juni en een klein uur later was de panne blijkbaar overal verholpen. Dat blijkt onder meer uit cijfers van de gespecialiseerde website Down Detector.

Het leeuwendeel van de klagende gebruikers kreeg een wit scherm op hun computer of smartphone te zien in de plaats van hun berichten op Facebook Messenger, anderen konden geen berichten ontvangen of versturen. Bij Instagram was er sprake van gelijkaardige problemen. Ook zou de news feed enige tijd ontoegankelijk geweest zijn. Sommige gebruikers ondervonden ook problemen met WhatsApp en met de app van Facebook zelf.

(4 op de 10 ouders deelt foto’s van hun kinderen online zonder toestemming te vragen.)

Veranderingen bij Facebook

Facebook heeft nog niet officieel gereageerd op de panne. Of die iets te maken heeft met de veranderingen binnen het sociale netwerkimperium is dan ook niet helemaal duidelijk. Zo zijn ze bij Facebook momenteel aan het nadenken over en experimenteren met een nieuwe rol voor links naar artikels van nieuwswebsites. Zo willen de Australische regering en de regeringen van verschillende Europese landen dat Facebook zijn inkomsten deelt met lokale nieuwsmedia. Dat meldt de Britse krant The Guardian. Facebook beweert nu dat het gemakkelijk kan stoppen met het opnemen van nieuwsberichten in zijn nieuwsoverzicht. Twee jaar geleden al krimpte Facebook al sterk de hoeveelheid links naar nieuwsartikels in.

Hoewel Facebook beweert geen nieuws nodig te hebben, kunnen nieuwsmedia wel ‘profiteren’ van links die ze op Facebook posten. The Guardian meldt dat er in de eerste maanden van 2020 vanop Facebook 2,3 miljard keer doorgeklikt werd naar websites van ­Australische nieuwsmedia. Ter vergelijking: in Australië wonen zo’n 25 miljoen mensen.

Het klassiek argument van Facebook en Google om nieuwswebsites niet te betalen: ze leveren verkeer dus waarom zouden ze dan extra reclame-inkomsten moeten delen met de nieuwsmedia?

Ook Europese eis

Ook de Europese Unie wil grote internetbedrijven laten betalen voor het gebruik van nieuws. In april 2019 kreeg de nieuwe Richtlijn op het Auteursrecht groen licht en die voert een nieuw ‘uitgeversrecht’ in, beter bekend als de linktaks.

In ons land is een meerderheid in de Kamer voorstander om grote technologiebedrijven, zoals Google en Amazon, een omzettaks aan te rekenen van 3 procent. Dat meldt de krant De Tijd. Deze technologiegiganten betalen namelijk amper belastingen in België, omdat ze hier geen hoofdkantoor hebben.

Bovendien experimenteert Facebook momenteel met een apart onderdeel ‘nieuws’ op zijn netwerk. Dat is enkel voor bepaalde bezoekers te zien, voornamelijk in Noord-Amerika.  Daarvoor worden een aantal nieuwsmedia wel betaald.