“Nog tien dagen hebben we om tastbare resultaten te halen of heel het systeem stort in.” Met die dramatische woorden waarschuwt EU-Commissaris voor Migratie Dimitris Avramopoulos na de EU-top over migratie. Maar het waren Griekenland en Oostenrijk die in de spotlight stonden, door een fikse ruzie. De Grieken staan onder zware druk, met ‘dank’ aan prikkeldraad in Macedonië.

De lente staat voor de deur. Dat betekent dat een gigantische mensenmassa aan vluchtelingen en immigranten uit Syrië, maar ook uit Irak, Afghanistan en een hele reeks andere landen zich klaar maakt om de tocht naar West-Europa te wagen, op zoek naar een beter leven.

Binnen de EU zorgt dat voor grote zorgen: het sociaal systeem in vele landen kan zo’n toevloed nauwelijks aan. En dat leidt tot gigantische politieke spanningen, waarbij Griekenland voor de zoveelste keer quasi alleen staat tegen de rest van Europa.

De EU-top over migratie de afgelopen dagen in Brussel was één lange clash tussen aan de ene kant landen als Oostenrijk, maar ook het Oost-Europese blok van Polen, Hongarije en Slovenië en aan de andere kant Griekenland, zachtjes gesteund door Duitsland.

Binnen tien dagen zit de EU samen met Turkije, het land waaruit de meeste vluchtelingen vertrekken om de EU te bereiken, in Griekenland. Dan wil de EU-Commissie dus dat de EU-landen terug op één lijn zitten. Maar of de verdeeldheid tegen dan is weggewerkt, valt te betwijfelen.

Griekenland tegen de rest: wie plooit eerst?

De facto is er een vertrouwensbreuk tussen Griekenland, en een pak landen van de EU die niet meer geloven dat de Grieken de buitengrenzen deftig bewaken.

De afgelopen maanden is er heel wat bewogen, in een soort kettingreactie die Oostenrijk in gang zette. Daar begonnen ze de grens opnieuw te controleren, en vluchtelingen worden maar met mondjesmaat doorgelaten. Hongarije was daar al langer mee bezig, net als Polen en Bulgarije vinden ze de grens met Griekenland afsluiten het simpelste idee.

Macedonië, het buurland van de Grieken waar de meeste vluchtelingen tot nu toe gewoon doorreisden, staat sinds een paar weken aan de kant van de Hongaren, Polen en Oostenrijkers. Ze hebben prikkeldraad getrokken, en aan de grens stevige controles georganiseerd. Het gevolg is dat Griekenland zelf nu de vluchtelingen moet opvangen.

De Griekse regering van het extreemlinkse Syriza voelt nu plots de gigantische druk en reageert fel. Vorige week riep het z’n ambassadeur uit Wenen terug, en omschreef het de acties als “manoeuvres die hun wortels hebben in de 19de eeuw”.

Volgens Politico was de spanning op de top in Brussel zeer voelbaar. “De Oostenrijkse minister clashte zeer fel met z’n Griekse collega”, zo bevestigen verschillende bronnen. “Als Griekenland niet in staat is om de buitengrenzen van de EU te bewaken, moeten we ons afvragen of de Schengengrens wel nog daar moet lopen”, zo stelde de Oostenrijkse minister van Binnenlandse zaken Johanna Mikl-Leitner.

Ioannis Mouzalas, de Griekse minister van Migratie, beet van zich af en stelde dat Griekenland wel degelijk z’n best doet. Maar ook de Oost-Europese landen waren hard voor de Grieken. Alleen Duitsland verdedigde hen. Maar Angela Merkel raakt zo steeds meer geïsoleerd.

De prikkeldraad in Macedonië zet de Grieken ondertussen het mes op de keel. Mouzalas begrijpt dat goed: “Wij willen niet het Libanon van Europa worden”. In dat land van 4,5 miljoen inwoners worden 1,5 miljoen Syrische vluchtelingen opgevangen.

De Wever zit op de lijn-Oostenrijk

Gisteren duidde N-VA-voorzitter Bart De Wever in Terzake nog even de situatie. Hij voorspelt “dat de Grieken gaan plooien”. De N-VA-voorzitter kantte zich ook fel tegen de Duitse kanselier Angela Merkel. Zij probeerde de afgelopen maanden een compromis met Griekenland en Turkije te zoeken, met toegevingen aan beiden in ruil voor beloften over strakkere controles. Alleen, de Oostenrijkers en de Oost-Europese landen geloven er dus, net als de N-VA, geen snars van. Maar CD&V blijft uiteraard in België wel fel de koers van Merkel, ook een christendemocraat verdedigen.

Overigens vocht België z’n eigen robbertje uit met de Franse regering. De socialistische minister van Binnenlandse Zaken in Frankrijk, Bernard Cazeneuve, verklaarde dat er “geen enkel overleg is geweest met ons”, over Belgische politiecontroles in West-Vlaanderen. Die zijn door Jan Jambon (N-VA), de Belgische minister van Binnenlandse Zaken georganiseerd om een stroom vluchtelingen uit Calais, waar ze het kamp opbreken, tegen te houden. Premier Charles Michel, een liberaal die niet meteen bevriend is met de socialistische regering in Frankrijk, sloeg al fel terug: “De Franse regering is weken geleden al geïnformeerd over die acties.”