Zeven kandidaten zijn er nu, om straks op 6 december CD&V te gaan leiden als nieuwe voorzitter.

In het nieuws: Straks om 12 uur is er in de Wetstraat 89 een “kort persmoment met een toelichting van de interim-voorzitters van CD&V over de kandidaturen en de procedure voor de verkiezing van een algemeen voorzitter van de partij”. Maar vooral: “De kandidaten zullen daarbij aanwezig zijn.” Dus dat levert mooie beeldjes op van de zeven kandidaten in de race. Plus misschien wat vergelijkende quotes en oneliners.

Wat weten we zeker? Wel, CD&V krijgt op 6 december vast en zeker een nieuw en onbeschreven blad als voorzitter. Want geen van de zeven kandidaten heeft op dit moment een leidende rol binnen de christendemocratie. De zeven, nu al overal smalend ‘de Zeven dwergen’ genoemd, zijn dus allemaal relatieve nieuwkomers. De verwijzing naar de ‘Zeven dwergen’ is overigens een knipoog naar de race van 1988 bij de CVP, toen er ook 7 kandidaten waren en de CVP-top vervolgens Herman Van Rompuy naar voor schoof, de race lam legde, en Van Rompuy voorzitter werd. Toen was er dus wel een ‘sneeuwwitje’, vandaag is dat ondenkbaar.

De details: Gigantisch veel kan je nog niet zeggen over sommige kandidaten, anderen waren dan weer duidelijker in hun kandidatuur. Maar op basis van een aantal parameters kan je wel al iets zinnig proberen te distilleren.

Regionale spreiding: Toch wel van belang bij CD&V. Want daar durft men nog al eens ‘en bloc’ in een regio voor één kandidaat te gaan stemmen: een beetje een tribale, of regionale reflex. Zeker in West-Vlaanderen en Limburg geldt die. Zo is het toch niet uit te sluiten dat Raf Terwingen een mooi deel van de Limburgse afdelingen achter zich krijgt, en zich van daaruit perfect lanceert. Want is het opgevallen dat bijvoorbeeld Wouter Beke, de afscheidnemende voorzitter, zich nu achter Terwingen schaart? Beiden waren niet de beste vrienden, “maar de Limburgse maffia kiest altijd voor mekaar”, zo is lachend in de partij te horen. Eveneens ‘gezegend’ met een regionaal voordeel: Joachim Coens. Want hij is de enige West-Vlaming, en geniet daar ook steun van de top. In Oost-Vlaanderen is er niet zo’n “alleen samen”-gevoel, maar Vincent Van Peteghem zal er wel z’n stemmen halen. De Gentse kandidaat, Christophe Vermeulen, zal weinig wegkapen. Vlaams-Brabant is dan weer hopeloos verdeeld: met Katrien Partyka én Sammy Mahdi én Walter De Donder hebben ze drie kandidaten in de achtertuin van Koen Geens.

De ‘soort’ kandidaat: Allen zeggen ze dat de vernieuwing nodig is, allen pleiten ze voor ‘meer inspraak’ van de leden, allen zijn ze voor ‘betere communicatie’. Maar er zijn verschillende profielen:

• Hope & change: Sammy Mahdi wil duidelijk een ‘electroshock’, en kan als jongste van de hoop ook geloofwaardig het thema ‘change’ zetten. Hij heeft een atypisch, verfrissend CD&V-profiel, en kan zich helemaal als kandidaat van de verandering lanceren. Ook Christophe Vermeulen probeert het zo, met een pak minder charisma dan.

• Macron-gewijs, “En Marche”: Dat is wat Joachim Coens wil doen, op de wijze van de Franse president, het ‘midden’ heruitvinden. Als bedrijfsleider heeft hij meer dat profiel, zakelijker, serieuzer, degelijk.

• Mr. Smith goes to Washington: De eerlijke, wat naïeve outsider, die naar de tentakels van de macht komt, om de zaak van onderuit te veranderen. De legendarische film uit 1939 geldt als de template van die figuur. Walter De Donder speelt de rol tot nu toe perfect.

• Who runs the world? : Katrien Partyka heeft één duidelijk voordeel, het is de enige vrouw in de race. Ze is daarmee al opvallend, ze beantwoordde aan de oproep van onder meer streekgenoot Geens die graag “een vrouwelijke kandidate” zag. Krijgt CD&V eindelijk wat female power?

• Doel in het midden van het veld: Vincent Van Peteghem had niet meteen een duidelijke template voor z’n campagne. Hij studeerde wel al één mooie oneliner in, die er wat hakkelend uitkwam: “Het doet er niet toe of we van links of rechts scoren, het doel staat in het midden van het veld.” Helemaal CD&V. Old school dan wel.

• ‘Een iPhone’: De partij moet van alles zijn, een huis met vele kamers, of “een iPhone met allerlei apps”. Die wollige uitleg kwam van Raf Terwingen, en werd meteen vakkundig afgekraakt op Twitter door toonaangevende journalisten.

De grote vraag? Tot welke zuil of strekking behoren ze? Trekken ze de partij naar rechts of links? Of blijft het hoe het is/was.

• Aan de linkerkant: Er zitten drie ACW’ers in de race, die duidelijk stambomen hebben binnen de christelijke zuil. Die willen de koers liefst houden zoals ze is, maar zeker niet naar rechts opschuiven. Daarbij rekenen we Vincent Van Peteghem, Katrien Partyka en ook wel Raf Terwingen. Al is die laatste misschien nog het minst echt ‘ACW’ pur sang. Al heeft Partyka met haar partner, Koen Van den Heuvel, de rechtervleugel van de partij ook meteen naast haar. Maar alle drie, Van Peteghem, Partyka en Terwingen, hebben natuurlijk hun roots in de ‘beweging’ en zullen die nooit lossen.
• Centrumkandidaten: Ook Joachim Coens is ACW, maar net als Hilde Crevits is de West-Vlaamse versie van CD&V toch een tikje rechtser. Coens is bovendien ook de baas van de haven van Zeebrugge, wat z’n profiel iets ‘zakelijker’, en rechtser maakt. Hetzelfde geldt voor Walter De Donder, van wie niet meteen geweten is tot welke ‘vleugel’ hij zou moeten behoren: hij focust vooral op de lokale input. Verwacht wordt dat hij zich, eens het stof is gaan liggen, schaart achter de kandidaat die het meeste oren heeft naar zijn verzuchtingen.
• Aan de rechterkant: Twee namen zijn eerder rechts te situeren. Christophe Vermeulen is de enige die een pleidooi houdt zoals Pieter De Crem en Hendrik Bogaert, die beiden zich niet waagden aan een kandidaatstelling: “Weg met alle zuilen en standen”, zeggen beide heren en ook Vermeulen. Mahdi is ook duidelijk rechtervleugel, met strenge ideeën over onder meer migratie. Vreemd is dat hij in de media die perceptie niet krijgt: het past natuurlijk niet in de template van nieuwe Vlamingen met een migratieachtergrond, om als ‘rechts’ gecatalogeerd te worden.

De essentie: Een compleet onvoorspelbare race volgt. Op 18 november weten we wie naar de tweede ronde gaat. Maar met een veld van 7 deelnemers is het koffiedik kijken. Pas daarna, tussen 18 november en 6 december, valt de beslissing. Tenzij de verrassing compleet is, en één iemand nu al boven de 50 procent sprint.