Vandaag komt Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) met zijn septemberverklaring. Daarin zal hij een evenwicht aankondigden voor de begroting 2015. Nu al lekten een hele reeks besparingsmaatregelen die dat evenwicht mogelijk maken. Het inschrijvingsgeld voor hoger onderwijs stijgt naar een bedrag tussen de 900 en 950 euro per jaar.

Een begroting in evenwicht, daar is het de Vlaamse regering om te doen. Na een weekendje hard bikkelen zijn, komen ze vanmorgen een laatste keer bijeen om door de definitieve cijfers te gaan. Maar dan mag Bourgeois naar het parlement om een sluitende begroting voor 2015 in te dienen. En ook 2014 wordt in evenwicht afgesloten.

Toch een evenwicht

Dat is op zich straf, want afgelopen week gonsde het van de geruchten als zou Bourgeois I het evenwicht lossen en in het rood gaan. Maar N-VA en Open Vld zetten zich schrap, minister van Begroting Annemie Turtelboom (Open VLD) wilde niet debuteren met rode cijfers. En toen vielen ook nog betere inkomsten van de gewestbelastingen uit de kast, en bleek dat de scholenbouw vertraging oploopt: meteen was toch een evenwicht mogelijk. 

De besparingen die nodig waren om tot een evenwicht te komen, zijn niet min: zo’n 1,4 miljard euro in totaal voor volgend jaar. De Vlaamse regering sprak ook de verhouding af: 70 procent besparingen en 30 procent nieuwe inkomsten. 

Het lijstje van besparingen

Het is niet duidelijk of Bourgeois al veel details gaat vrijgeven straks. Maar een pak besparingen zijn nu al duidelijk. Wat springt daarbij in het oog? 

• Het inschrijvingsgeld voor hoger onderwijs stijgt tot 950 euro (of net daaronder, maar zeker meer dan 900 euro). Dat is een forse stijging van het huidige bedrag van 619 euro, maar toch onder de 1000 euro of meer, die eerst op tafel lag. Het levert zo’n 80 miljoen op. De studenten zijn hierover niet te spreken en betogen op 2 oktober daarover.
• Een van de grootste maatregelen, financieel dan, is de verlaging van de woonbonus, goed voor een besparing van 680 miljoen euro.
• De prijs van een ticket voor De Lijn gaat omhoog. 65-plussers zullen opnieuw moeten betalen voor de bus of tram. En De Lijn moet ook niet meer overal in Vlaanderen op 750 meter van elke voordeur een halte zetten. Want de openbare vervoersmaatschappij moet zo’n 6 procent van haar budget schrappen.
• Kinderopvang wordt duurder.
• De zorgpremie stijgt. 
• Een pak subsidies voor sociale organisaties en culturele instellingen sneuvelen.
• Er moeten zo’n 2.000 Vlaamse ambtenaren weg. 

Protest langs alle kanten

Er is ondertussen al flink wat protest gekomen tegen al die besparingen. De nieuwste actie heet Hart tegen Hard, dat zo’n 340 organisaties bundelt die allemaal getroffen dreigen te worden door verlies van subsidies. Ze komen met een ‘alternatieve septemberverklaring’, maar een financieel plan hebben ze niet, enkel eisen.

Tegelijk is er morgen meteen ook al een meeting van de vakbonden in Brussel, omdat die vinden dat de Zweedse partijen (vooral federaal dan) niet genoeg luisteren naar hun eisen. De politie protesteert ook, omdat ze niet meer vanaf 56 jaar met pensioen kunnen.