Het personeel van de dierentuin Planckendael is in rouw. De driejarige Aziatische olifant Qiyo is afgelopen nacht heel onverwacht gestorven. Een uitgebreide autopsie zal de doodsoorzaak moeten vaststellen. Er wordt gevreesd voor olifantenherpes.

De Aziatische olifant Qiyo zou volgende maand drie jaar geworden zijn. Ze is de dochter van de bekende olifantenmama Phyo Phyo en zag op 16 juni 2015 het levenslicht. De verzorgers van de dierentuin hadden tot gisteren niet door dat er iets mis was met Qiyo. “Ze was loom en had geen eetlust”, staat er in het persbericht van Planckendael.

De dierenarts werd erbij gehaald, maar die kon niet meteen een oorzaak vinden voor het ongewone gedrag van Qiyo. Haar vitale functies leken in orde en er waren geen uiterlijke tekenen dat er iets grondig mis was. De verzorgers bleven bij de jonge olifant waken. Rond half zes vanmorgen kon Qiyo niet meer rechtstaan en om zes uur is ze overleden.

Wellicht olifantenherpes

Bij Planckendael zijn ze niet helemaal zeker wat de doodsoorzaak is. Dat zal de autopsie moeten uitwijzen en er zullen verschillende stalen genomen worden, die onder meer naar specialisten in het Verenigd Koninkrijk gestuurd worden om zekerheid te scheppen over het plotse sterfgeval.

Omdat Qiyo zo snel stierf, wordt er aan olifantenherpes gedacht. Jonge olifanten tussen twee en acht jaar zijn extra gevoelig voor dat virus. Er bestaan nog geen vaccin tegen. Veel dierentuinen in Europa hebben al vroegtijdig afscheid moeten nemen van olifanten door het virus. Ook in de natuur komt het virus voor. Er zijn geen cijfers over bekend. De universiteiten van Gent en Rotterdam hebben in samenwerking een onderzoeksprogramma opgezet om een vaccin te ontwikkelen.

Afscheid door te voelen

Aan het hoofd van de olifantenkudde in Planckendael staan vijf volwassen vrouwtjes die allemaal ouder dan acht zijn en dus de gevarenzone voorbij zijn: Dumbo, Yu Yu Yin, Phyo Phyo, May Tagu en Kai-Mook. De drie laatsten hebben allemaal een baby. Suki van zes maanden, Tun Kai van vijf maanden en Tarzen, het broertje van Qiyo, van net geen twee maanden.

Vanmorgen namen de olifanten afscheid van Qiyo door te ruiken en te voelen met hun slurf. De olifantentempel is vandaag niet toegankelijk voor het publiek om de dieren en de verzorgers tijd te geven om afscheid te nemen.

“Bij het ontbreken van duidelijke symptomen en bij zo’n snel overlijden voel je je als dokter machteloos. Vreselijk is het”, reageert de dierenarts van Planckendael nog.

Ook personeel in rouw

“We hebben vannacht bij haar gewaakt en haar veel laten drinken om haar vochtgehalte op peil te houden, maar het was tevergeefs”, gaat coördinator Ben verder. “Haar plotse overlijden doet me vreselijk pijn. Ik zal haar ontzettend missen. Ik heb haar geboren zien worden. Iedereen is er van aangedaan.”

De Aziatische olifant is een bedreigde diersoort. De levensverwachting van een Aziatische olifant in Europees gevangenis is gemiddeld 48 jaar.