Jeugdwerkingen van over de hele wereld hebben er bij Facebookbaas Mark Zuckerberg op aangedrongen om de plannen voor een nieuw op kinderen gericht sociaal medium op te bergen. Experts wijzen op het nefaste effect van te veel schermtijd, en het te grabbel gooien van het privéleven, op de mentale gezondheid en het zelfbeeld van kinderen.
Instagram, een onderdeel van het Facebook-imperium van Mark Zuckerberg, verkent de mogelijkheid om een “kindvriendelijke versie van Instagram te maken”. Het zou gaan om een op foto’s gericht sociaal netwerk voor kinderen onder de 13 jaar, volgens het bedrijf met ouderlijk toezicht en zonder reclame. Momenteel kunnen kinderen onder de 13 jaar in principe geen profiel aanmaken op de populaire foto-app.
Cruciale ontwikkelingsfase
Een kleine 100 kinderorganisaties en professionelen uit de jeugdwerking vanuit alle windstreken hebben een open brief geschreven aan Zuckerberg. Daarin pleiten ze om het welzijn van de allerjongste bevolking voorop te stellen en de plannen te laten varen.
Instagram “maakt gebruik van de angst van jongeren om iets te missen en het verlangen naar de goedkeuring door hun gelijken”, volgens de brief.
“De niet aflatende focus van het platform op uiterlijk, zelfpresentatie en branding vormt al een uitdaging voor de privacy en het welzijn van adolescenten”, stellen de auteurs. “Jongere kinderen zijn zelfs nog minder ontwikkeld om met deze uitdagingen om te gaan, omdat ze tijdens deze cruciale fase in hun leven nog lerende zijn wat betreft sociale interacties, vriendschappen en hun innerlijke beleving van troeven en uitdagingen.”
Zo’n platform maakt volgens hen ook de weg vrij voor online kindermisbruik, pestgedrag en ongepaste inhoud.
“Om de kinderen te helpen”
Facebook verdedigt zich door te zeggen dat “de realiteit is dat kinderen nu al online zijn”. Woordvoerder Stephanie Otway verwijst daarmee naar het feit dat kinderen gewoon liegen over hun leeftijd bij het aanmaken van een profiel. Het bedrijf kan naar eigen zeggen niet iedereen tegenhouden die dat doet.
“Ze willen in contact komen met hun familie en vrienden, plezier hebben en leren. We willen ze helpen om dat te doen op een manier die veilig is en passend bij hun leeftijd”, zegt Otway in een reactie aan nieuwszender NBC. Volgens haar werkt Facebook samen met pedagogen en experten in mentale ontwikkeling om de veiligheid en de privacy te vrijwaren.
Nieuw segment aanboren
De kinderorganisaties erkennen het probleem van kinderen die nu al de ‘volwassen versie’ van Instagram gebruiken, maar blijven sceptisch over een “kindvriendelijke versie” als oplossing.
“Het is onwaarschijnlijk dat kinderen die een bestaande Instagram-account hebben, meestal tussen de 10 en 12 jaar oud, migreren naar een ‘babyachtige’ versie van het platform nadat ze het echte werk hebben ervaren”, staat te lezen in de brief.
Volgens de auteurs wil Facebook een compleet nieuw segment aanboren: nog jongere kinderen die momenteel nog geen profiel hebben, en ook nog niet klaar zijn voor eender welke vorm van Instagram.
“De lange staat van dienst van Facebook in de uitbuiting van jonge mensen en de neiging hen in gevaarlijke online situaties te brengen, maakt het bedrijf bijzonder ongeschikt als beheerder van een kindersite voor het delen van foto’s en berichten”, concluderen de kinderorganisaties en experten.
“Kortom, een Instagram-platform voor kinderen zal jonge kinderen blootstellen aan een aantal serieuze risico’s en weinig voordelen bieden voor gezinnen.” (mah)