De wereld zou al tegen 2050 de helft van haar beste land om koffie te telen kunnen verliezen bij een scenario van gematigde klimaatverandering. Brazilië, dat momenteel de grootste koffieproducent ter wereld is, zal zijn meest geschikte gebied om koffie te telen zien krimpen met 79 procent. Dat blijkt uit een nieuwe studie door wetenschappers in Zwitserland, die de mogelijke effecten van klimaatverandering op koffie, cashewnoten en avocado’s bekeken.

Koffie, cashewnoten en avocado’s zijn alledrie belangrijke, wereldwijd verhandelde gewassen die voornamelijk worden geproduceerd door kleinschalige boeren in de tropen. Koffie is verreweg de belangrijkste met een verwachte omzet van 415 miljard euro in 2022, voor avocado en cashew zal dat respectievelijk 11,6 miljard en 5,4 miljard bedragen. Terwijl koffie voornamelijk als stimulerende drank dient, zijn avocado’s en cashewnoten veel geconsumeerde voedselgewassen die rijk zijn aan enkelvoudig onverzadigde plantaardige oliën en andere heilzame voedingsstoffen.

De belangrijkste boodschap van de nieuwe studie is dat de voorspelde klimaatveranderingen waarschijnlijk zullen resulteren in een aanzienlijke afname van de hoeveelheid land die geschikt is voor het groeien van deze gewassen in enkele van de belangrijkste regio’s waar ze momenteel worden verbouwd.

Gematigd klimaat versus tropen

Tot op heden is het meeste onderzoek naar de toekomstige effecten van klimaatverandering op voedsel gericht op de belangrijkste basisgewassen zoals tarwe, maïs, aardappelen en oliezaden die in gematigde streken worden verbouwd. Dit weerspiegelt de neiging van klimaatwetenschappers om zich te concentreren op de potentieel ernstige effecten van klimaatverandering op gematigde ecosystemen, vooral als gevolg van veranderde temperatuur- en regenpatronen. Er is er minder werk verricht aan de tropische ecosystemen die ongeveer 40% van het wereldwijde landoppervlak uitmaken, en die meer dan 3 miljard mensen in hun levensonderhoud voorzien. Naar verwachting zal dat tegen 2050 maar liefst 4 miljard mensen zijn.

Een belangrijke innovatie in het onderzoek is het onderzoeken van land- en bodemparameters naast puur klimatologische factoren zoals temperatuur- en regenpatronen. Dit stelt de wetenschappers in staat om een ​​meer genuanceerd beeld te geven van toekomstige effecten die de geschiktheid van sommige tropische regio’s voor het telen van bepaalde gewassen aanzienlijk kunnen veranderen. Als gevolg van veranderingen in factoren zoals de pH of textuur van de bodem bijvoorbeeld.

Schaarser = duurder

Belangrijk is dat de effecten niet gelijkmatig worden verdeeld en dat sommige regio’s zelfs kunnen profiteren van klimaatverandering. Zo zullen delen van China, Argentinië en de VS waarschijnlijk geschikter worden voor de koffieteelt, terwijl dat niet het geval is in Brazilië en Colombia.

We zullen ons dus moeten aanpassen aan de voortdurende veranderingen in de tropen, bijvoorbeeld door de teelt van specifieke gewassen te verplaatsen naar verschillende regio’s waar de klimaateffecten gunstiger zullen zijn. Het lijkt echter waarschijnlijk dat, welke mitigerende maatregelen ook worden genomen, veel tropische gewassen in de toekomst schaarser en dus duurder zullen worden. Koffie kan zelfs veranderen van een goedkope alledaagse drank naar een gewaardeerde traktatie om bij speciale gelegenheden te proeven, zoals als een exclusieve wijn.

(kg)