Laatste dans van de superkern: krijgt regering Wilmès II nog een keer iets groots gedaan?

Het einde van een (kort) tijdperk: vandaag is de laatste keer dat de vreemde constructie rond de regering Wilmès II, de superkern, bijeenkomt. De verwachtingen zijn niet meteen superhoog: de oppositie is het beu om telkens financieel zware dobbers te slikken, en zelfs binnen de meerderheid klinkt gemor. Eens de bladzijde omgeslagen, komt de regeringsvorming volgende week vol op tafel.

In het nieuws: Straks verzamelen de partijvoorzitters en de regering op het Egmontpaleis.

De details: Het is de laatste, ongemakkelijke, oefening van een formule die gewoon nooit echt werkte.

Premier Sophie Wilmès (MR) overlegde deze week erg veel in bilaterales: bedoeling was af te tasten wat vandaag allemaal kan goedgekeurd worden aan maatregelen. De vraag is daarbij of het om echte ‘relancemaatregelen’ gaat, of eerder gewoon tijdelijke steun. Voor dat laatste is er wel bereidheid bij de oppositie, voor dat eerste, een echt ‘herstelbeleid’, is er veel minder appetijt.
In de Kamer gaf Wilmès gisteren weinig concrete uitleg: daarvoor wacht ze liever de vergadering van de negen voorzitters, plus N-VA-fractieleider Peter De Roover en de uitgebreide kern van de regering af. Ze sprak wel haar hoop uit om “een consensus te vinden die de eerdere beslissingen kan aanvullen“. Plus, ze drukte haar ambitie uit om een “samenhang in visie” te vinden: een hele opgave met tien partijen.
Veel enthousiasme is er alvast niet bij de N-VA, de grootste oppositiepartij op rechts, die mee de volmachten steunt. “Het vat is af, het verhaal van de superkern is op”, zo stelde De Roover voor de camera’s van Villa Politica in de Kamer. “Het was altijd een goed idee om de volmachten, toch een niet zo democratisch mechanisme, wat extra controle te geven. Maar dit is geen forum om een echt relancebeleid vorm te geven, hoogstens om tijdelijke steunmaatregelen te bespreken”, zo zei de N-VA-fractieleider.
De N-VA legde een lijstje maatregelen op tafel om de arbeidsmarkt een pak flexibeler te maken, tot afgrijzen van de linkse oppositie van socialisten en groenen. De kans is onbestaande dat dat erdoor komt.
Het wordt hoe dan ook een pakket dat veel minder met toeters en bellen zal bekleed zijn: de vorige superkern, die het idee deed ontstaan dat iedereen wat lekkers kreeg, laat een kater. Verschillende partijen opperden ondertussen al om onder meer de tien gratis ritten bij de NMBS, een symbool voor de groenen, te laten vallen of in te knippen. Waarschijnlijk komen er voorwaarden, waardoor die railpassen niet meer al te gretig gebruikt zullen worden.
Maar toch leeft ook bij de oppositie, ook op links, nog steeds het gevoel dat “de regering nog wat cadeaus aan het uitdelen is“. “Het pakket dat Alexander De Croo (Open Vld) erdoor wil krijgen, is niet min, met een taxshelter en verdere investeringsaftrek. Dat kost zodanig veel, dat het meteen de zaken bemoeilijkt voor wie straks de regering moet gaan vormen”, zo is bij de Vlaamse socialisten te noteren. “Waarom zouden we nu compromissen maken over zaken die we niet zelf kunnen uitvoeren?”
Ook Nathalie Muylle (CD&V), de minister van Werk, heeft een pakket maatregelen klaar, die vooral de linkse oppositie kunnen bekoren: arbeidsduurvermindering en tijdskrediet. Vraag is of dat er helemaal door geraakt. Binnen het minderheidskabinet waren zowel MR als Open Vld al koele minnaars, maar ze gingen in een compromis akkoord. De N-VA ziet heel dit pakket niet zitten.
De liberalen hebben dus ook hun eisen: vorige week al lag een stukje maatregelen op tafel om bedrijven aan te moedigen hun personeel op tijdelijke werkloosheid opnieuw te activeren. Zo is er het plan om een stuk van de bedrijfsvoorheffing niet te laten doorstorten. Maar dat, en nu de bijkomende taxshelter en de investeringsaftrek kosten dus handenvol geld.
Die analyse zit overigens niet alleen bij de oppositie. Opvallend was dat uitgerekend Open Vld-Kamerlid Christian Leysen die “sinterklaaspolitiek“, zoals hij het noemde, bekritiseerde. Maar ook elders in de partij heeft men vragen bij nog eens een rondje “cadeautjes uitdelen”.
“Naar die superkern gaan, is ermee instemmen, de zaak goedkeuren. Maar het is allerminst duidelijk of iedereen dat zomaar gaat slikken, de laatste keer”, zo weet een insider.
Overigens: zelfs de partij van de premier, de MR, wil vandaag geen ‘groot relanceplan’. “Een akkoord over de relance gaat hand in hand met een regeerakkoord, die moeten samen starten”, zo stelt Georges-Louis Bouchez (MR) in een interview met Sud Press. Hij mikt daarbij “eerder op juli dan op september”, zo stelt hij. Of dat oprecht is, is zeer de vraag: de afgelopen tijd gaven de liberalen niet het signaal het gaspedaal in te duwen.
“We kunnen geen groot relanceplan maken zonder meerderheid om het uit te voeren. En de deelstaten moeten betrokken zijn, anders verliezen we efficiëntie. We gaan drie jaar op dat plan werken, het zal dus tot het einde van de legislatuur zijn”, zegt Bouchez, die mikt “op een grote coalitie met zeven of acht.”

The big picture: Met het einde van de volmachten, verdwijnt wel de illusie dat er een werkende regering was. Nu komt de druk dus op regeringsvorming.

Het informele duo van socialistische voorzitters, dat de afgelopen weken de zaken aftastte, is op vraag van de premier op de rem gaan staan: eerst moeten nog een aantal maatregelen door de superkern, zo vroeg Sophie Wilmès aan Paul Magnette (PS) en Conner Rousseau (sp.a).
Die tijd is nu op. “Bovendien kan de regering nu echt niet meer doen alsof ze bestuurt. In realiteit was het altijd een zootje. Neem nu die gratis tickets van de NMBS: een cadeautje voor de groenen. Maar hoe slaag je erin zelfs dat niet door te praten in de regering, én met dat betrokken bedrijf zelf?”, zo is bij de oppositie te horen.
“Het zal vooral premier Wilmès zijn die nu wel moet bougeren. De druk zal van verschillende kanten opgevoerd worden. Daarna kan ze niet anders dan het initiatief oppakken. Ze blijft zeggen dat ze dat niet wil, maar ze zal toch iets moeten doen“, zo stelt een bevoorrechte bron.
“Nu de volmachten op hun einde lopen, gaan we toch een richting moeten kiezen. We kunnen niet zomaar op het gemakje deze regering verderzetten, stilzwijgend de zaak verlengen, waar sommigen blijkbaar van dromen. We moeten weten waar we naartoe gaan, eind deze maand moet dat toch duidelijk zijn”, zo is op het CD&V-hoofdkwartier te horen. Daar ligt één formule nog steeds meest voor de hand: een stabiele coalitie, die een afspiegeling van de deelstaatregeringen zou kunnen zijn.
Eenzelfde signaal bij de Vlaamse socialisten, qua timing: “Eind juni moet het duidelijk worden, of we gaan naar verkiezingen. Het heeft lang genoeg geduurd”, valt daar op te tekenen.

Maar met wie? Die vraag blijft de betrokken voorzitters bezighouden.

Of Vivaldi nu echt dood is? Paul Magnette ontweek woensdagavond op RTL-TVI de vraag heel handig, door te antwoorden “dat die in 1741 in Wenen overleden was”. De componist uiteraard. Want hoewel het op het partijbureau van de PS dus zo wel min of meer gezegd is, zijn er te veel andere signalen.
Op Villa Politica deed Kristof Calvo alvast grote moeite om te onderstrepen dat in het Parlement “de progressieve partijen elkaar steeds weer inhoudelijk vinden“. Bij Groen hopen ze op de superkern vandaag nog eens goed te kunnen aantonen dat zij wél op de inhoudelijke lijn van de socialisten zitten, en dat N-VA “de onmogelijke partner is”. Zeker in de Kamerfractie leeft de hoop dat de groenen alsnog in een regering raken.
Grappig was dat De Roover net het tegenovergestelde beweerde. “De linkerzijde duwt heel regelmatig de regering in de minderheid, in de Kamer. Er is gewoon heel weinig liefde verloren gegaan tussen die regering en de linkerzijde”, zo stelde die.
Maar tegelijk acht men ook bij N-VA een Vivaldi-scenario toch niet helemaal uitgesloten: “Sommigen hebben gedacht over de superkern dat die het begin van een Vivaldi-regering zou zijn, maar die partijen zijn alleen maar uit elkaar gegroeid. Maar politiek is een heel rare stiel, iets kan altijd uit de dood herrijzen in ons vak.”
Overigens stelde diezelfde N-VA-fractieleider gisteren in de Kamer dat zowel Brussels burgemeester Philippe Close (PS),”wegens incompetentie”, als Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS), “wegens liegen”, best de eer aan zichzelf zouden houden. “De N-VA is echt bezig om vrienden te worden met ons“, zo stelde een PS’er cynisch.
Dat via meerdere bronnen aan de Open Vld-top vanuit de PS werd duidelijk gemaakt dat de Vlaamse liberalen “dan maar in oppositie zouden vallen, nu ze geen Vivaldi wilden“, deed dan weer de geloofwaardigheid van de uitspraken van Magnette, dat hij nu met de N-VA een coalitie wil, geen deugd: het leek een laatste keer het mes op de keel van Egbert Lachaert (Open Vld) en co.
Hoe dan ook: niets is al uitgemaakt. Maar de twee rode voorzitters werken aan een slotnota, met daarin een aantal scenario’s. Ze zouden vijf à zes mogelijke formules voor een coalitie naar voren schuiven. Daarbij zeker één waarbij Open Vld uit de boot valt, in een paars-geel scenario. Voor de PS is dat de logische pasmunt, om een coalitie met de N-VA te aanvaarden.
Maar voor de N-VA ligt dat aartsmoeilijk: dan moeten die op hun rechterflank nog een oppositiepartij toestaan. En ook voor de MR is dit zeer lastig: waarom zouden die hun zusterpartij moeten opgeven?
Het ziet er niet naar uit dat Magnette en Rousseau die knopen gaan doorhakken: eerder presenteren ze het rapport, met die mogelijke scenario’s erin.
Bij de andere klinkt al dagen hetzelfde: “Ze zitten compleet vast, daar bij de socialisten.”

Lastige vragen: De aanbesteding van de mondmaskers, die de federale overheid gratis zou uitdelen, krijgt een onderzoek van het Rekenhof.

Wie heeft ondertussen nog geen mondmasker? Die vraag kan men zich oprecht stellen, maar ondertussen zijn nog steeds “gratis mondmaskers” onderweg naar een apotheker in uw buurt. Meer dan een maand geleden beloofde de federale regering er twee aan elke burger.
De aanbesteding van die aankoop kwam bij Defensie terecht, dat een klein deeltje in België bestelde en de overgrote meerderheid van de maskers bij Avrox, een Luxemburgse postbusmaatschappij met toch wel omstreden eigenaars.
Andere producenten, die niet mochten leveren, reageerden al woest. Het lastenboek was toch vreemd opgesteld, en zij werden om twijfelachtige redenen geweigerd, zo stelden ze. Omdat in de pers de vragen maar blijven komen, vraagt de Kamer nu, onder impuls van N-VA, dat er een onderzoek bij het Rekenhof komt.

Zwalpend optreden: Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld) werkt zichzelf danig in de nesten, met een vlucht in privéjet van welgeteld 40 kilometer.

De Limburgse liberaal, minister Peeters, is in woelig water terechtgekomen over een vlucht met een privétoestel van Brussel naar Antwerpen. Die vlucht was bedoeld als “steun” om de heropening van de lokale luchthavens te onderstrepen. En het was meteen het moment van de Limburgse zakenman Philippe Bodson van ASL Fly, die initiatiefnemer was, om zichzelf “met steun van z’n gouwgenoot de minister” in de kijker te spelen.
Die Bodson begint immers met z’n privéjets in te zetten om deze zomer vluchten naar Ibiza te organiseren. En dat verdiende dus een vlucht van welgeteld 40 kilometer. De verontwaardiging over dergelijke onnodige uitstoot van CO2 was zeer groot: van Bond Beter Leefmilieu, over Greenpeace tot WWF, iedereen uit de groene beweging reageerde bijzonder gecrispeerd.
Ook de oppositie in het Vlaams Parlement hakte genadeloos in op Peeters. Zowel Groen, sp.a als PVDA reageerden verontwaardigd. Maar ook binnen de meerderheid was er nauwelijks iemand die Peeters wenste te verdedigen.
Zelf organiseerde ze haar defensie exact zoals je dat best niet doet: door eerst met een flauwe uitleg aan te komen draven. “Ik ben ingegaan op het voorstel om deel te nemen aan een persvlucht omdat zakenvluchten een essentiële pijler zijn van onze regionale luchthavens. Ik wou extra media-aandacht krijgen voor de heropstart van die luchthavens.”
Die uitleg, waarbij toch moeilijk uit te leggen valt waarom zakenvluchten dan precies richting Ibiza gaan, pakte niet. In een tweede reactie kwam dan de knieval: “Mobiliteit en duurzaamheid zullen hand in hand moeten gaan. Ik heb dan ook begrip voor de kritiek op de persvlucht van afgelopen dinsdag. Mijn aanwezigheid op de persconferentie zelf had moeten volstaan.”

Beetje pijnlijk om volgen: Zijn het nu praktijktesten dat de Vlaamse meerderheid heeft ingevoerd, of niet?

Open Vld maakte de afgelopen week een bochtje, door naar aanleiding van het protest tegen racisme in de VS, en later ook in Europa, plots toch een pleidooi voor praktijktesten te gaan houden. Eerst Alexander De Croo (Open Vld), en daarna Egbert Lachaert (Open Vld) bevestigden dat ze, onder omstandigheden, wel gewonnen waren voor dergelijke tests.
Dat tot grote vreugde van Sihame El Kaouakibi, die zich binnen Open Vld erg onafhankelijk opstelt, maar een groot voorvechter is van die testen.
Maar in het Vlaams Parlement is er natuurlijk nog altijd een meerderheid, van niet enkel Open Vld. Toen de oppositiepartijen Groen, sp.a en PVDA een voorstel voor praktijktesten neerlegden, moesten de andere kleur bekennen. En stemden die uiteindelijk een andere resolutie, waar na veel overleg en hoogspanning in de meerderheid het woord praktijktesten toch sneuvelde. Meteen kreeg El Kaouakibi de volle laag vanuit links, onder meer PVDA pakte haar hard aan.
Dat had ze een stukje over zichzelf afgeroepen, door fel het voorstel van de meerderheid te verdedigen. “We gaan exact doen wat die praktijktesten doen. Als ik mijn ego moet opzijzetten om te krijgen wat we allemaal willen, geen probleem”, zo verklaarde ze op Radio 1. Op Twitter stelde ze ook “uiteindelijk zijn het praktijktesten”.
Daarop haalde de N-VA hard uit, met minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA). Die zette de puntjes op de i op Terzake: “Ik vrees dat de collega zich vergist. We hebben geen praktijktesten aanvaard. Meer zelfs, we hebben ze verworpen. Twee voorstellen van de oppositie waarin die voorstellen voorlagen, zijn weggestemd. Een overheid mag niet liegen tegen haar burgers. Mensen in de val lokken en ze iets voorspiegelen, dat doen wij niet.” Auch.

Interessant: Belfius en Proximus richten samen digitale bank op.

Een nieuw initiatief, dat de markt toch zal verrassen: Belfius, 100 procent eigendom van de Belgische staat, en ‘staatsoperator’ Proximus, waar de Belgische overheid grootaandeelhouder is, slaan de handen in elkaar om samen een compleet digitale bank te ontwikkelen, onder de vleugels van Proximus. Dat nieuws brengt LN24.
Het gaat om een “cashless” bank, die zich in de eerste plaats richt op families als klanten. Die evolutie van digitale, cashloze banken is niet nieuw, integendeel. Steeds meer mensen nemen een rekening bij dat soort financiële instellingen, die erg efficiënt werken.
De twee bedrijven onderhandelden zes maanden over de deal. De raad van bestuur van beide zette donderdagavond het licht op groen.
In ruil neemt Belfius een deel van de producten van Proximus op in haar digitale platformen, met name de app van de bank, die erg veel gebruikt wordt door haar klanten. Belfius en hun CEO Marc Raisière volgen zo de strategie van ‘beyond banking‘, door meer te doen dan bankieren, maar strategische allianties te bouwen.

Te verwachten: Koning Filip gaat meer dan waarschijnlijk niet naar Kinshasa eind deze maand.

Congo viert z’n onafhankelijkheid. Straks is het zestig jaar geleden dat het land zich losmaakte van België, en dat moet gevierd worden. Toen premier Sophie Wilmès (MR) begin dit jaar drie dagen op bezoek ging bij de nieuwe president Félix Tshisekedi, kreeg die prompt een uitnodiging mee voor de koning, die voor de zestigste verjaardag mocht komen.
Het was een goede manier om de diplomatieke spanningen tussen België en Congo wat weg te gommen. De Belgische regering was bijzonder kritisch geweest voor de manier waarop de Congolese verkiezingen waren verlopen. Daarbij won oppositiekandidaat Martin Fayulu, maar werden de resultaten door de clan rond ex-president Joseph Kabila vervalst. Die duwde dan maar ‘derde hond in het kegelspel’ Tshisekedi op de presidentsstoel.
Na de ontdooiing in januari, zou in juni dan de 60-jarige viering alles goedmaken.
Dat leek normaal gezien wel door te gaan, Congo maakte zich op voor een grootse viering. Maar corona verpest nu dat feestje: heel de viering is een pak beperkter, er zijn eigenlijk geen buitenlandse gasten. Dus meteen geen Belgen, op het einde van de maand, in de Congolese hoofdstad, zo schrijft De Morgen.