De prijs van zalm is voor groothandelaars de jongste maanden spectaculair gestegen, met wel 50%. Dat komt omdat zalmkwekerijen van Schotland tot Noorwegen en tot Chili toe serieuze problemen met parasieten hebben zoals zeeluizen. Vorige week werd dan ontdekt dat Diphyllobothrium nihonkaiense, een lintworm, zich massaal heeft genesteld in zowel wilde als gekweekte zalmen.
Zalm zal daardoor ook duurder worden voor de consument. Het grootste probleem is Lepeophtheirus salmonis, een zeeluis die tot een centimeter groot wordt. momenteel teistert die zalmkwekerijen in Schotland en Noorwegen. Samen met een probleem met giftige algen in Chili – de meeste zalm op je bord komt van “Noorse” kwekerijen in Chili ondertussen – is de aanvoer daardoor al met 9% gezakt, en het wordt de volgende maanden nog erger volgens een analyse van de Noorse bank Nordea.
De vijf grootste Noorse bedrijven die in Noorwegen en Chili zalm kweken, moesten vorig jaar door de zeeluis en door een andere parasiet, Neoparamoeba perurans, 60.000 ton zalm weggooien.
In Schotland is de productie ondertussen ook al 4% gedaald.
De problemen begonnen eigenlijk al vijf jaar geleden en waren overigens voorspeld door mensen die bezorgd waren door de schaal en de manier waarop gekweekt wordt tegenwoordig. (Lees: Wat je niet wilde weten over de zalm op je bord)
Death by thermolicer
De parasieten zetten zich eerst op de huid van de zalm, vallen dan de vinnen aan en gaan uiteindelijk via de kieuwen om zichzelf een weg door de vis te eten.
Daar iets proberen tegen te doen, levert voorlopig weinig op. Integendeel: Marine Harvest, één van de grootste producenten van gekweekte zalm, zag in Schotland z’n productie dalen met 16% nadat experimenten met een “thermolicer” de vissen nog sneller bleken te doden.
Een thermolicer is een apparaat waarmee de besmette zalmen in een soort warmwaterbad moeten. Een andere manier, met een “hydroliter”, waarbij vissensoorten die de parasieten opeten bij de zalm wordt gezet, leveren ook amper iets op.
Het enige alternatief zijn pesticiden die of verboden zijn, of de vis oneetbaar maken.
Voor de consument is het momenteel nog niet echt zichtbaar: prijzen van gerookte zalm zijn met 17% gestegen. Maar vooral omdat de producenten en groothandelaars de meerkost hebben opgeslokt en omdat de contracten met de grote warenhuisketens een jaar op voorhand afgesloten worden.
Sommigen voorspellen dat zalm op termijn bijna dubbel zo duur zal worden in de winkel.
You like sushi?
Vorige week kwam er nog een probleem bij: wetenschappers hebben Diphyllobothrium nihonkaiense gevonden in wilde en gekweekte zalm uit de Stille Oceaan, tot in Alaska toe.
Dat is een lintworm, en in tegenstelling tot de parasieten hierboven, belandt die wel in de zalm op je bord.
Tot nu toe was die lintworm een zeldzaam probleem dat zich beperkte tot Japan. Ondertussen zijn de vier belangrijkste zalmsoorten in de Stille Oceaan ermee besmet: chumzalm, massouzalm, roze zalm en rode zalm (sockeye).
Het probleem is er vooral voor wie sushi eet, of sashimi. De zalm daarvoor is immers – als het goed is – nooit ingevroren geweest. Zo’n Diphyllobothrium nihonkaiense kan tot 10 meter lang worden in je darmen voor je er echt ernstig ziek van wordt.