Al met je hoofd bij de zomervakantie, maar de portemonnee nog niet opengedaan? Wel, wie op tijd zijn vliegtuigticket boekt, is wel degelijk vaak goedkoper uit, blijkt uit een nieuw onderzoek. Het allergoedkoopst vlieg je als je al tussen oktober en december voor het jaar erop boekt. En 28 januari blijkt de datum te zijn waarna je meer gaat betalen dan gemiddeld.

Vergelijkingssite Tix.nl onderzocht de prijzen van vliegtickets in de zomervakantie in de afgelopen drie jaar. Om zakelijke reizigers uit de test te filteren, werd gekeken naar tickets voor een periode langer dan vijf dagen met minstens twee personen. Blijkt dat als je voor 28 januari boekt, je waarschijnlijk minder betaalt dan gemiddeld. Na 28 januari gaan de prijzen voor tickets in de zomervakantie meestal omhoog.

De tarieven van vliegtickets veranderen continu. Dit komt vooral doordat vliegtuigmaatschappijen doorlopend berekenen wat de meest winstgevende manier is om een vliegtuig vol te krijgen. Bij te hoge tarieven stappen passagiers over naar een andere maatschappij, en bij te lage tarieven laat de airline geld liggen. Hierdoor kan het zo zijn dat een vliegticket morgen duurder is dan vandaag, maar een dag later weer goedkoper is geworden. Maar als je alle dagen naast elkaar legt, hebben de onderzoekers ontdekt, en de tarieven en verschillen van meerdere jaren vergelijkt, komen er wel degelijk duidelijke trends naar voren.

Lege stoelen, de ultieme nachtmerrie

Vliegtickets naar de populairste bestemmingen in Azië, Europa en Noord-Amerika laten een verschillende trendlijn zien, maar hebben wel één duidelijke overeenkomst: in alle gevallen boek je gemiddeld vóór 28 januari het goedkoopste vliegticket. Bij vliegtickets binnen Europa zijn de prijsverschillen verhoudingsgewijs het grootst, bij vliegtickets naar Noord-Amerika zijn de fluctuaties aanzienlijk kleiner.

Of: voor vluchten binnen Europa kan je relatief gezien (nog) meer profijt doen door er snel bij te zijn. De reden ligt in de manier waarop vliegmaatschappijen hun prijs bepalen. Bij vliegtuigmaatschappijen is alles erop gericht om met zo min mogelijk lege stoelen te vliegen, oftewel een zo hoog mogelijke bezettingsgraad, om zo veel mogelijk omzet te halen.

Vliegtuigmaatschappijen proberen daarom te voorspellen wanneer hun vliegtuigen vol zitten en als dit het geval is, mensen te laten vliegen op dagen die minder druk zijn. Stel dat voorspeld wordt dat de vrijdag vol zit, dan proberen ze mensen te verleiden om op zaterdag of donderdag te vliegen door hen een lagere prijs te bieden. Op die manier verdienen ze op die dagen ook. Anders blijven ze met lege stoelen zitten.

Op dagen dat er sowieso veel gevlogen wordt, bijvoorbeeld in de zomervakanties, is de prijs hoger, omdat er veel vraag is. En dat kan flink schelen. Neem dat een maatschappij 50 euro winst maakt op een ticket van 100 euro. Als je dat ticket kan verkopen voor 105 euro, is dat niet alleen 5% omzetstijging, maar een stijging van 10% van de winst. Omgekeerd kosten lege stoelen de vliegmaatschappij dus veel geld.

In het algemeen betaal je als je op het laatste moment boekt de volle pot. Ver van te voren geven maatschappijen wel korting, om alvast een deel van de tickets te verkopen en het risico op die gevreesde lege stoelen te beperken. Maar hoe korter de periode voor de vlucht, hoe minder prijsgevoelig mensen blijken te zijn en hoe hoger de prijs dan ook kan worden gezet.

Last-minutes?

Als er erg dicht bij de vluchtdatum nog plaatsen vrij zijn, wordt wel eens aan dumpingprijzen verkocht, want het vliegtuig vliegt sowieso met de al geboekte reizigers aan boord en elke bijdrage op de rest van de stoelen is dan beter dan een lege stoel. Maar dat wil niet zeggen dat de laatste stoelen aan boord automatisch goedkoop zijn: wat de prijs is van de laatste stoelen aan boord hangt af van het feit of het er veel of juist weinig zijn. De laatste plaatsen kunnen zelfs net duurder uitvallen, zeker als er niet veel meer zijn.

De regel is hier: hoe leger het vliegtuig, hoe groter de kans op een goedkope last-minute. De realiteit, zeker in Europa, is dat de bezettingsgraad van vliegtuigen erg hoog is, en dat, mede doordat vluchten ook steeds vaker gebruikt worden als connectie met een andere, de kans op goedkope last-minutes eigenlijk is geslonken de jongste jaren.

Bij het boeken van niet-lijnvluchten, charters dus of vluchten die ingelegd worden door reisorganisaties, speelt het verschil overigens minder. Dat komt omdat die zich vooral laten leiden door een balans tussen vraag en aanbod en de kosten minder zwaar laten doorwegen in het hele proces.

Voor bepaalde data weten die touroperators al dat er veel vraag is, dus dan zijn de prijzen automatisch al hoger. Denk bijvoorbeeld aan schoolvakanties. Omgekeerd werkt het net zo; impopulaire vertrekdata in bijvoorbeeld juni of november worden voor lagere prijzen aangeboden. Dat kan de vraag dan weer laten aantrekken. Een reisaanbieder kijkt zo naar een heel jaar, waarin de veelgevraagde periodes en bijbehorende prijzen, de minder populaire vertrekdata compenseren.

Cookies?

De meeste luchtvaartmaatschappijen ontkennen trouwens dat ze je surfgedrag gebruiken om je prijs te zetten. De prijs wordt gebaseerd op de vraag en de boekingen, zeggen ze, of je nu één keer of 100 keer op de site de prijzen bekijkt.

De afdelingen die proberen zo veel mogelijk stoelen tegen een zo’n hoog mogelijke prijs te verkopen, hebben doorgaans geen inzage in individuele klantgegevens, zoals hoe vaak iemand een bestemming heeft bekeken of hoe vaak de klant al met welke maatschappij heeft gevlogen en tegen welke prijs.