De NAVO-lidstaten hebben afgesproken hun defensie-uitgaven fors op te trekken. Tegen eind 2025 moet elk van de 32 landen minstens 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp) besteden aan defensie, maar er liggen al plannen op tafel om dat tegen 2035 op te trekken tot 5 procent.

De afspraak om minstens 2 procent van het bbp aan defensie te spenderen, werd in 2014 ingevoerd na de annexatie van de Krim door Rusland. Vooral landen zoals België, Canada, Spanje en Italië stelden de invoering lang uit. Toch neemt de druk toe, onder meer vanuit de Verenigde Staten en door de groeiende dreiging vanuit Moskou.

NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte waarschuwde recent dat Rusland binnen drie tot vijf jaar in staat kan zijn om een offensief in Europa te lanceren. Om dat scenario te vermijden, willen de NAVO-landen hun inspanningen opvoeren en de lat hoger leggen.

Nieuwe afspraken op NAVO-top

Tijdens de NAVO-top in Den Haag, in juni, spraken de lidstaten af dat de 2 procent-strikte defensie-uitgaven nog zullen stijgen naar 3,5 procent. Daarbovenop moet nog eens 1,5 procent naar bredere veiligheidsuitgaven gaan, zoals de versterking van infrastructuur en logistiek.

Samen zou dat dus neerkomen op een totale defensie-inspanning van 5 procent van het bbp. Voor alle NAVO-landen samen betekent dat een jaarlijkse kost van honderden miljarden extra, met een totale militaire uitgavenpost die in 2025 meer dan 1.500 miljard dollar (zo’n 1.290 miljard euro) kan bedragen.

Grote verschillen tussen lidstaten

Niet alle landen staan even enthousiast tegenover de verhoging. Spanje ondertekende wel de slotverklaring, maar benadrukt dat het zich enkel gebonden voelt aan de huidige doelstelling van 2 procent.

Polen daarentegen is de grootste stijger: het land besteedt momenteel al 4,48 procent van zijn bbp aan defensie en staat daarmee bovenaan de lijst. De Verenigde Staten volgen met 3,22 procent, een daling tegenover vorige jaren, maar nog altijd veruit de grootste bijdrage in absolute cijfers.