Het heeft lang geduurd, maar Ferrari doet weer mee aan de top van de Formule 1 dit seizoen. Er is tegenwoordig een andere Ferrari die sowieso altijd op het podium staat: Ferrari Trento-bubbels zijn een begrip in Italië maar minder bekend in de rest van de wereld. Hoewel dat, met de huidige hype rond de F1, wellicht snel zal veranderen.
De meesten van ons beschouwen Prosecco als synoniem voor Italiaanse mousserende wijn, maar Ferrari Trento maakt schuimwijn met dezelfde druiven en methoden die worden gebruikt bij het maken van champagne. Het is beslist geen Prosecco. Voor de F1 maakte het huis een speciale editie: de F1 Podium Jeroboam, een monster van drie liter dat gelijk staat aan vier standaardflessen bubbels. Het is gemaakt met 100 procent Chardonnay uit de jaargang 2015, dus in de termen van Champagne is het een blanc de blancs, en hij heeft meer dan vier en een half jaar op zijn droesem gerijpt.
Het bedrijf, dat in 1902 werd opgericht door Giulio Ferrari, produceert nu meer dan vijf miljoen flessen mousserende wijn per jaar, vergelijkbaar met Dom Pérignon, dat gemiddeld ook zo’n vijf miljoen flessen per jaar produceert. Het portfolio van Ferrari loopt van flessen die je voor 25 euro kan kopen tot riserva’s die 200 euro per fles kunnen kosten. De Giulio Ferrari Riserva del Fondatore is de top van de lijn en wordt alleen in kwaliteitsjaren wordt gemaakt. Ferrari heeft er al vele prijzen mee gewonnen sinds zijn eerste jaargang in 1972. Die wijn brengt 10 jaar door op de droesem. Zoals de meeste van de beste wijnen ter wereld, worden de druiven met de hand geoogst en de gisten die bij het rijpen worden gebruikt, zijn inheems in het pand, in plaats van commerciële gisten te gebruiken.
Na Moët, Mumm en Carbon: de new deal
De eerste druiven die door de oprichter werden geplant, waren Chardonnay, en ze lijken dol te zijn op de hellingen van de bergen in de Italiaanse regio Trentino, landinwaarts vanaf Venetië en ten noorden van Verona.
Ferrari Trento nam het in 2021 over als F1’s “Official Toast”. Na tientallen jaren van het gebruik van Moet- en Mumm-champagne na races, werd mousserende wijnproducent Chandon vanaf begin 2016 gebruikt voor de podiumvieringen. Halverwege het seizoen 2017 kondigde F1 een officiële samenwerking aan met champagneproducent Carbon – een deal die liep tot en met 2020.
Toen hem werd gevraagd waarom de sport met tradities had gebroken en zich verplichtte tot een nieuwe deal voor mousserende wijn in plaats van champagne, zei F1 CEO Stefano Domenicali: “Het antwoord is heel eenvoudig: het is de kwaliteit van het product en de kwaliteit van het bedrijf. Dit is de reden waarom onze relatie zich heeft ontwikkeld.” De realiteit: Ferrari was gewoon bereid om veel meer geld te leggen dan de anderen.
Lucratief is het alleszins. Ferrari Trento verpatste meer dan 30.000 flessen brut en brut rosé bijvoorbeeld tijdens de onlangs gereden Grote prijs van Miami. Nochtans leek dat het eerste jaar na het sluiten van de driejarige deal met F1 niet echt het geval. Door de pandemie waren de racecircuits maar met beperkte capaciteit actief.
Van 9.000 flessen per jaar naar 9.000 per uur
Het verhaal van het wijnhuis Ferrari begint in 1902. Giulio Ferrari, de oprichter, was sinds de oprichting van het huis in 1902 geobsedeerd door kwaliteit. Aangezien hij geen kinderen had, ging Giulio Ferrari op zoek naar een opvolger die de achtervolging zou voortzetten van zijn grote droom: in Trentino een wijn maken die kan wedijveren met de beste Franse champagnes.
Onder de vele kandidaten koos hij Bruno Lunelli, de eigenaar van een plaatselijke wijnwinkel in Trento. Onder de Lunelli’s – Marcello Lunelli, de derde generatie van de familie staat momenteel aan het roer – ging het wijnhuis van ongeveer 9.000 flessen per jaar tot 9.000 per uur vandaag de dag. In 2019 verkocht het landgoed 5,6 miljoen flessen mousserende wijnen.
Naast een pak poen te steken in de Formule 1, is er onlangs flink geïnvesteerd om dat cijfer naar zeven miljoen te brengen. Ferrari exporteert slechts 20% van zijn totale productie en heeft daarom een enorm potentieel voor wereldwijde groei. De uitbreiding van het wijnhuis is geen klein project: het zal leiden tot de verplaatsing van de openbare hoofdweg langs de rivier de Adige.
Hoger in de heuvels
De familie Lunelli beheert het landgoed sinds 1952 en bezit momenteel 100 hectare wijngaarden. Maar de druiven zijn afkomstig van in totaal 600 ha die eigendom is van 600 verschillende telers. Het gemiddelde grondbezit in Trentino is 1 ha, vandaar het grote aantal telers.
De wijngaarden van Ferrari liggen op zowel de oost- als de westhelling van de Adige-vallei, evenals op de zijdalen die uit Trento vertakken en profiteren van de noord- en zuidexpositie. Eigenaardige percelen zoals die zijn geplant in de porfidische bodems van Val di Cembra bieden intrigerende componenten voor reserva-wijnen.
Nieuwe investeringen zijn onder meer de recente aankoop van 20 ha in de Brenta-subregio. Ferrari wil proberen de gemiddelde hoogte van hun wijngaarden te verhogen door percelen te vergroten tot ongeveer 700 meter boven zeeniveau. In de afgelopen 30 jaar zijn de gemiddelde temperaturen in Trentino immers met 1°C gestegen. Vandaag de dag ligt 20 tot 30% van de wijngaarden boven de 500 meter, met fruit dat alleen voor de grote reserve-wijnen wordt gebruikt.
De Riserva del Fondatore
De Giulio Ferrari Riserva del Fondatore is een van die wijnen, geproduceerd met fruit van Maso Pianizza, een hooggelegen wijngaard met uitzicht op de wijnmakerij aan de oostkant van de Adige. De 15 ha zijn beplant met door Guyot-gesnoeide Chardonnay-wijnstokken, die 550 tot 700 meter boven de zeespiegel liggen op voornamelijk kalkrijke bodems.
Een deel van de stille wijn (15%) wordt gefermenteerd in grote eikenhouten vaten en vervolgens 10 tot 11 jaar op fles gerijpt voordat hij wordt gedegorgeerd. De eerste editie van Riserva del Fondatore werd uitgebracht in 1972 en de wijn is sindsdien elk jaar geproduceerd met uitzondering van 1973, 1977, 1981, 1984 (vanwege de sneeuw), 1998 (vanwege zware hagel) en 2003 (te warm).
Deze Riserva del Fondatore wordt jaar na jaar consequent beschouwd als de beste mousserende wijn van Trento en als een van de beste in Italië.
Maar ook de brut voor de massamarkt mag er wezen
De zoektocht naar een eersteklas langrijpende wijn, gelanceerd in 1972 door Mauro Lunelli met de Giulio Ferrari Riserva del Fondatore, is nog extremer gemaakt door de Giulio Ferrari Collezione, de enige echte Italiaanse mousserende wijn die minstens 18 jaar op zijn droesem rijpt. jaar.
Eerst gebotteld na de oogst van 1995, voegt 2001 zich bij 1995 en 1997 als de derde wijnoogst die in staat wordt geacht zich volledig te uiten na zo’n langdurige veroudering op de droesem.
Als het echter waar is dat een goed landgoed moet worden beoordeeld op zijn huiswijn, moet ook worden gezegd dat Ferrari een van de beste Italiaanse mousserende wijnen op traditionele wijze produceert in termen van prijs-kwaliteitverhouding. Strak en citrusachtig: het ontbreekt niet aan de typische complexiteit van het huis. De blend bevat 2% stille wijn gerijpt op eikenhout en 20% reserve-wijnen. Ferrari Brut Maison wordt op de Italiaanse massamarkt verkocht voor iets meer dan 15 euro.
(jvdh)