De essentie: De nucleaire veiligheidswaakhond van de VN probeert al maanden een akkoord te bereiken over een veiligheidszone rond de kerncentrale van Zaporizja, die momenteel door Russische troepen wordt bezet.

• “Hoewel de fabriek de afgelopen weken in relatieve rust kon opereren, nadat ze ongeveer een maand geleden geregeld zwaar werd beschoten, vinden in de omgeving rondom het complex nog steeds gevechten plaats”, aldus het IAEA. 
• Directeur-generaal Grossi had om die reden vorige week in Moskou een urenlange ontmoeting met het hoofd van het Russische Rosatom, dat de exploitatie van de kerncentrale in Oekraïne heeft overgenomen sinds de Russische inval.
• “De diplomatieke inspanningen om een beschermingszone voor nucleaire veiligheid in te stellen rond de centrale maakt serieuze vooruitgang”, aldus het agentschap in een verklaring. Het IAEA hoopt daarnaast op korte termijn deze veiligheidszone in te kunnen stellen. 
• Grossi waarschuwde tijdens zijn bezoek aan Moskou ook voor de sterk toegenomen werkdruk voor het personeel in de centrale, “met mogelijke gevolgen voor de nucleaire veiligheid en beveiliging van de reactoren”.

Grootste kerncentrale van Europa: De centrale van Zaporizja produceert momenteel geen elektriciteit voor het Oekraïense net.

• Externe verbindingen voorzien het complex van elektriciteit voor “essentiële nucleaire veiligheids- en beveiligingsfuncties”. Ook staan er negen mobiele dieselgeneratoren paraat die in geval van nood voor noodstroom zorgen. 
• In september waarschuwde Grossi al voor de situatie rondom de centrale: “We spelen met vuur. We kunnen niet doorgaan met deze situatie waarin we één stap verwijderd zijn van een nucleair ongeval. De veiligheid van de centrale hangt aan een zijden draadje”.
• De kerncentrale van Zaporizja werd in maart, aan het begin van de oorlog, door Russische troepen overgenomen. De centrale wordt echter nog steeds door Oekraïens personeel geëxploiteerd.

(evb)