Obesitas heeft ondergewicht ingehaald als de meest voorkomende vorm van ondervoeding bij kinderen en jongeren wereldwijd. Dat blijkt uit een nieuw rapport van UNICEF met de titel “Feeding Profit: How Food Environments are Failing Children”. De organisatie analyseerde gegevens uit meer dan 190 landen en stelt vast dat meer dan 188 miljoen kinderen vandaag kampen met ernstig overgewicht. Terwijl het aantal kinderen met ondergewicht sinds 2000 afneemt, stijgt de obesitascurve alarmerend snel.
Vooral in landen met lage tot middeninkomens is de toename opvallend. Eilandstaten in de Stille Oceaan, zoals Nauru, de Cookeilanden en Niue, noteren extreem hoge cijfers. Daar heeft meer dan een derde van de jongeren obesitas. Maar ook in rijke landen zoals de Verenigde Staten, Chili en de Verenigde Arabische Emiraten lopen de cijfers hoog op.
Volgens UNICEF is die evolutie vooral het gevolg van een verschuiving in eetgewoonten: traditionele, voedzame maaltijden worden vervangen door goedkope, ultrabewerkte producten die rijk zijn aan suiker, zout en vet.
Obesitas als vorm van ondervoeding
Het rapport wijst op de rol van agressieve marketingcampagnes die zich specifiek richten op kinderen en jongeren. Die producten worden niet alleen overal verkocht, maar ook massaal gepromoot, waardoor kinderen nauwelijks de kans krijgen om gezondere keuzes te maken. UNICEF waarschuwt dat dit soort voedselomgevingen een grote invloed hebben op het eetgedrag van kinderen, zonder dat ze zich daarvan bewust zijn.
Volgens UNICEF-directeur Catherine Russell moeten we stoppen met te denken dat ondervoeding alleen betekent dat kinderen te weinig eten. Obesitas is even goed een vorm van ondervoeding, maar dan van ongezonde, lege calorieën. De gevolgen voor de volksgezondheid zijn ernstig, met verhoogde risico’s op hart- en vaatziekten, diabetes en mentale gezondheidsproblemen.
Actie
UNICEF roept overheden op om dringend actie te ondernemen. Dat betekent onder andere strengere regels rond reclame, duidelijke etikettering, belastingen op ongezonde producten en het verbannen van junkfood uit scholen. Daarnaast moeten gezinnen beter ondersteund worden om voedzame keuzes te kunnen maken. Sociale beschermingsprogramma’s, subsidies en educatie zijn essentieel om de ongelijkheid in toegang tot gezond eten te verkleinen.
Als er niets verandert, zullen de gezondheids- en economische gevolgen in de komende decennia enorm zijn, waarschuwt UNICEF. Alleen met een stevige en internationale aanpak kunnen we de obesitasepidemie onder kinderen stoppen.