Oezbeek die aanslag Stockholm pleegde, chatte voor én na met IS

De 39-jarige Oezbeek die vrijdag met een vrachtwagen in Stockholm een aanslag pleegde waarbij vier mensen omkwamen, had voor en na zijn daad contact met Islamitische Staat. Hij kreeg onder meer instructies over hoe hij een explosief moest maken voor zijn aanslag. Dat liep goed fout: hij morste aceton over zichzelf en liep daarbij brandwonden op.

Door de aanslag verloren vier mensen het leven, onder wie een 11-jarig meisje, een Belgische vrouw en een Brit. Behalve de doden waren er vijftien gewonden.

Rakhmat Akilov (39) zat achter het stuur van de vrachtwagen waarmee de aanslag vrijdag werd gepleegd. Hij stelde voor de aanslag via WhatsApp vragen over de productie van explosieven. Ongeveer een halfuur na de aanslag had hij opnieuw contact met een volgeling van IS uit Tadzjikistan.

Akilov had in Zweden een verblijfsvergunning aangevraagd. Die was afgewezen. Zaterdag werd bekend dat de naam van de Oezbeek was opgedoken in informatie die de Zweedse veiligheidspolitie had verzameld. Volgens een Zweedse politiefunctionaris was bekend dat de verdachte sympathieën had voor extremistische organisaties zoals IS.

Morsen

Ondertussen is gebleken dat Akilov via een Russische chatservice gesprekken had met verschillende IS-aanhangers in Tadzjikistan. Daarin krijg hij instructies van hoe hij het explosief moest maken.

Maar dat liep mis: tijdens de fabricatie morste hij met aceton en liep daarbij brandwonden op aan zijn armen en benen, waardoor hij ook hevig bloedde. Dat bloedspoor leidde de politie uiteindelijk naar hem toen hij werd gepakt aan de Arlanda-luchthaven. Hij had de trein daarnaartoe genomen vanuit het Centraal Station in Stockholm na de aanslag.

“Ik heb er tien overhoop gereden”

“Ik heb er tien overhoop gereden” schreef Akilov op de chat een half uur na de aanslag aan iemand die het pseudoniem Abu Fatyma gebruikt. “Maar je moet me nu helpen om weg te geraken.” het antwoord: “Allahu Akbar, mijn broer, ik ween van vreugde, ik hou van je, broeder, hou vol? Stuur me een korte video.”

Russische media hebben screenshots van de conversatie gepost. Nog een half uur later meldt Akilov dat “het is misgegaan, ik heb er wel een paar geraakt, maar de vrachtwagen deed het niet. Ik ben nu op de luchthaven, ik kan nu geen kant meer op.”

Ook de chat van voor de aanslag is duidelijk. Het IS-contact in Tadzjikistan maant Akilov aan “geen tijd te verliezen, treuzel nu niet meer”. Daarop antwoordt Akilov “Inshallah, ik zal proberen.”

Hij meldt via de chat aan zijn contact ook dat hij “alles heeft”: aceton, een aansteker, en nog een hoop andere “ingrediënten”. Daarna vraagt hij instructies. En voegt daar aan toe “morgen ga ik mij een goeie auto zoeken en daarmee in een mensenmassa rijden”.