Boven Antarctica heeft het gat in de ozonlaag het grootste en diepste peil bereikt in vijftien jaar. Elk jaar groeit het gat boven de Zuidpool in augustus, aan het begin van de Antarctische lente. In oktober is het gat altijd op zijn grootst. Eén van de oorzaken is wellicht de klimaatopwarming. Ook het vele zonlicht en de opvallend lage temperaturen op de Zuidpool hebben mee gespeeld.
Onderzoekers bestuderen het gat in de ozonlaag boven Antarctica dagelijks. Vorig jaar was het, vooral door bijzondere weersomstandigheden, uitzonderlijk klein. Dit jaar is het ozongat er echter een stuk groter dan tijdens de oktobermaanden dan de voorbije jaren. Er is sprake van een recordgrootte, die in geen 15 jaar geëvenaard werd. Dat meldt de Amerikaanse omroep CNN.
Zonlicht en lage temperaturen
De vergroting van de ozonlaag is gedeeltelijk een seizoensfenomeen. Dat heeft te maken met het einde van de winter op het zuidelijk halfrond. Twee belangrijke elementen zorgen namelijk voor ozonafbraak: zonlicht en zeer lage temperaturen.
Die omstandigheden gebeuren aan het einde van de winter, vlak na de lange poolnacht. Dan komt de zon weer tevoorschijn op de Zuidpool, maar zijn de temperaturen nog steeds enorm laag.
Beschermend deken
De ozonlaag vormt in feite een beschermend deken in de stratosfeer, zo’n 10 tot 50 kilometer boven de grond. Het deken beschermt de aarde tegen ultraviolette straling van de zon. De ozonlaag wordt echter aangetast door chemische stoffen zoals chloor en broom.
Klimaatopwarming en chemische stoffen
De uitstoot van schadelijke chemische stoffen is sinds de jaren ’90 sterk teruggedrongen door internationale samenwerking, maar de gassen blijven echter zeer lang in de atmosfeer. Hierdoor daalt de concentratie erg langzaam. Het herstel van de ozonlaag zal dus vele tientallen jaren duren.
Ook de wereldwijde klimaat opwarming kan de ozonafbraak verder in de hand werken. Broeikasgassen zoals CO2 en methaan hopen zich namelijk op in het onderste deel van de atmosfeer. Die wordt daardoor langzaam steeds warmer. De ozonlaag bevindt zich boven deze opwarmende luchtlaag, waar warmte vanaf de aarde minder goed weet door te dringen. Die koelt daarom juist af. Ook dat zorgt voor ozonafbraak.