Een overkill aan politieke boodschappen, dat leverde een weekend nieuwjaarsrecepties op. Maar de cruciale vragen voor elke partij bleven onbeantwoord: Open Vld-voorzitter Ebgert Lachaert gaat op zoek naar een offensief profiel, uit de schaduw van premier Alexander De Croo, die plots ook geen ondervoorzitter meer is. Met ‘liberaal vuur’ wil Lachaert weer donkerblauwe geloofwaardigheid voor zijn partij. Bij CD&V een even opvallende ‘herbronning’: Joachim Coens wil “de lijm in de ontrafelde samenleving zijn”. Achter de schermen was vooral z’n teen in het water over een nieuwe termijn als voorzitter toch een signaal: ooit moet CD&V toch eens uitmaken wat en wie ze wil aan de top. Vanuit N-VA lanceerde Bart De Wever dan weer een snoeiharde aanval op de Vivaldi-coalitie, maar tegelijk is het maar moeilijk om de problemen van de Vlaamse regering nog af te dekken. Quid Jan Jambon (N-VA)?

In het nieuws: Een kakofonie aan speeches in de Wetstraat.

De details: Onderhuids liggen grotere vragen op tafel.

• Doorgaans zijn nieuwjaarsrecepties de ideale gelegenheid om de onderbuik van een partij te lezen, de achterban eens te horen, de temperatuur te voelen, en het optreden van de voorzitter (en de commentaren daarop) te beoordelen: kortom een perfect moment om eens op een andere manier de politiek te lezen, en een breder plaatje te krijgen dan enkel dat van de kleine stolp rond de machthebbers in Wetstraat.
• Alleen, 2022 is alweer een editie waarbij corona roet in het eten gooit. Alle partijen, met uitzondering van Vlaams Belang, beperkten zich tot een “digitale boodschap”, die varieert van een live moment op Facebook, over een opgenomen show, tot een simpele videoboodschap. Maar in essentie wordt de zaak telkens herleidt tot hetzelfde: het gaat om strak gescripte unilaterale communicatie.
• Daaruit valt weinig te leren. Tegelijk liggen in de Wetstraat een aantal pertinente vragen op tafel, voor elk van de partijen die dit weekend had moeten samenkomen:
  • Voor N-VA: hoe zit het met Jan Jambon en zijn Vlaamse regering? Is er nog vertrouwen van de Vlaams-nationale achterban, die hem ooit op handen droeg? Of wat moet hij (en in extenso voorzitter Bart De Wever) doen om het tij te keren? Een stap opzij zetten?
  • Voor Open Vld: hoe geloofwaardig is het om nu ‘liberaal vuur’ te lanceren, samen met vier herbronningsmomenten, om terug (donker)blauwe accenten in Open Vld te leggen? Herinnert de rechts liberale achterban (die grotendeels voor Lachaert en tegen Bart Tommelein en het establishment koos) zich dan de slogan ‘puur blauw’ niet meer, wat hield die dan precies in? En moet Lachaert überhaupt loskomen van premier Alexander De Croo (Open Vld) eerder dan vol achter de eerste minister te gaan staan?
  • Voor CD&V: hoe zit het nu eigenlijk aan de top, met een voorzitter wiens mandaat eind dit jaar afloopt? De afgelopen maanden was er volop kritiek op voorzitter Coens, maar die duwde zijn partij wel mooi in het offensief vorige week. Alleen, volstaat één goede week om opnieuw geloofwaardig kandidaat-voorzitter te zijn?
• Die vragen zijn niet min. Elk van de drie voorzitters, De Wever, Coens en Lachaert, probeerde op zijn manier een antwoord te geven.

De uitdagingen voor N-VA: De focus enkel leggen op de mislukking van Vivaldi, volstaat niet meer.

• “Welke regering functioneert nu het minst op dit moment? Niet zo evident om dat te zeggen. Maar ik vrees toch de Vlaamse.” De woorden van een partijvoorzitter vorige week, na een hallucinant moment in het Vlaams Parlement, woensdag in het actualiteitsdebat over de sociale woningen. Een debat waarop de N-VA tactisch beslist had om de minister-president Jambon thuis te laten, “om zo niet het beeld van crisis te creëren”. Het tegendeel bleek waar.
• In zijn opvallend korte nieuwjaarsspeech raakte De Wever als eerste onderwerp de Vlaamse regering aan, om dat alvast uit de weg te hebben:
  • “De Vlaamse Regering en onze minister-president hebben het vaak erg moeilijk gehad.”
  • “Niet alle beslissingen waren de beslissingen van ons hart, en sommige beslissingen bleken achteraf ook niet de juiste. Hoe kan het ook anders in zo’n ongeziene crisis.”
  • “Maar anders dan België bleef men Vlaanderen wel besturen. De Vlaamse begroting kreeg een dreun, maar is kordaat weer op pad gezet naar een evenwicht.”
• Daarmee probeerde hij het contrast met het federale niveau te zetten, om daarna snoeihard uit te halen:
  • “De Vivaldi-regering staat roerloos terwijl de afgrond nadert. Broodnodige hervormingen van onze arbeidsmarkt en onze sociale zekerheid komen er niet. Belastingen werden met 2 miljard euro verhoogd, dat geld ging naar niet-werkenden. De inflatie is torenhoog en er worden alleen maar verder putten gegraven. We gaan naar het hoogste begrotingstekort van heel Europa.”
  • “We betalen het merendeel van de belastingen en realiseren 83 procent van de export. We transfereren miljarden en houden volstrekt failliete landsdelen overeind, maar we krijgen geen respect. Het is genoeg geweest.”
  • “Ronald Reagan zei: ‘When you can’t make them see the light, make them feel the heat.‘ Vivaldi moet verdwijnen. De Vlaamse partijen die er aan meewerken, verdienen geen stemmen. Want ze zullen zonder schroom Vlaanderen opnieuw opzijschuiven.”
• Tekenend waren de vragen die De Wever achteraf kreeg van VTM over zijn speech: “Is Jan Jambon minister-president laten dan wél de juiste beslissing?“, kwam er zonder schroom op het bord van de N-VA-voorzitter. Die ging zonder verpinken in het defensief: “Jan wordt veel te hard beoordeeld, in de pandemie heeft hij gedaan wat hij kon, zijn regering neemt wél beslissingen, ik vind dat het contrast met Vivaldi echt niet groter kan zijn.”
• Meteen gaf De Wever ook mee dat “de Vlaamse regering voor een paar belangrijke dossiers staat“, “met name het stikstofdossier”. Zoals nu al dagen gefluisterd wordt: Jambon werkt dus aan een groot akkoord, ten laatste tegen de krokusvakantie, om zijn ploeg terug op de sporen te krijgen. “Make or break“, klinkt het in de wandelgangen.
• De hardste noot om kraken is daarbij de relatie met CD&V, die resoluut het standpunt van de boeren in de stikstofdiscussie verdedigt. Veel optimisme is daar niet te horen. “De minister-president had toch perfect de luwte van de afgelopen weken kunnen gebruiken om iets te doen?”, zo stelt men aan de top van CD&V.
• “Maar daarbij moet je vooral kijken naar de verhoudingen binnen N-VA. Wat krijgt Jambon gedaan van zijn partijgenote Zuhal Demir (N-VA), krijgt hij haar mee in het compromis? Want wat heeft haar profilering nu al opgeleverd, behalve een sisser in de vorm van de PFOS-commissie“, zo is bij de christendemocratische partijtop te horen.

De uitdagingen voor Open Vld: Is het nu bouwen rond de premier, of rond de partij? Dat laatste, zo lijkt.

• Het is op papier maar de vervanging van een ondervoorzitter, door twee nieuwe figuren. Maar in praktijk is het vooral erg symbolisch: Alexander De Croo, de premier, moet een stap opzij.
• Dat was het grote nieuws van Lachaert, die als voorzitter nu al maanden worstelt met dat dilemma: moet zijn partij vooral het verlengstuk van de premier zijn, en proberen mee te surfen op diens imago en immense populariteit, of moet Open Vld juist uit de schaduw treden? Op de fractiedagen vorig jaar in september kwam de zaak open en bloot ter discussie, en daarbij schoot Lachaert helemaal in een kramp: hij zou niet de laatste voorzitter zijn van Open Vld “die het licht zou uitdoen”.
• De nieuwjaarsreceptie moet die keuze voluit bestendigen. Exit De Croo dus (die veruit het meeste stemmen haalde voor het partijbureau en zo statutair recht heeft op dat ondervoorzitterschap), enter Stephanie D’Hose, de Senaatsvoorzitter en Jasper Pillen, gewaardeerd Kamerlid dat onder meer Defensie volgt. “Zij zullen de vernieuwing trekken samen met onze duizenden leden”, zo stelde Lachaert. Geen evidente opdracht.
• Die operatie ‘liberaal vuur’ doet wat denken aan het even vage ‘puur blauw’, de slogan die Lachaert lanceerde om verkozen te raken. Ook toen beloofde hij expliciet een bocht naar rechts, richting het herstel van de geloofwaardigheid van Open Vld op haar kerndomeinen, met name fiscaliteit.
• De vraag is of die vlieger deze keer wel opgaat. Want de dualiteit van die strategie blijft huizenhoog: hoe kan je tegelijk je partij meer ‘smoel’ geven, én de kanseliersbonus oogsten? Die vraag legden meerdere kopstukken bij de fractiedagen in september vorig jaar op tafel, en die blijft onbeantwoord.
• In de praktijk blijkt dat onder meer in de discussie rond energie: terwijl de middenklasse kreunt onder de loodzware stijgingen van de energiefactuur, wierpen CD&V en Vooruit zich op als de kampioenen van een verlaging van de btw. Maar die maatregel werd ruw afgeschoten door Open Vld, dat sprak van ‘boerenbedrog’ en vooral de begroting wil beschermen.
• Zowel bij Vooruit als CD&V klinkt vandaag aan de top opnieuw onbegrip daarover. “Wil men dan niet dat de premier scoort, en écht iets doet aan de factuur van de mensen? Het is onbegrijpelijk dat men niet snapt dat dit dossier niet kan blijven aanmodderen, dat de premier initiatief moet nemen en tonen dat Vivaldi ingrijpt, om vervolgens ook de Vlaamse regering onder druk te zetten iets te doen”, zo is bij een Vivaldi-voorzitter te horen.
• Ander pijnpunt: die geloofwaardigheid op vlak van fiscaliteit. Lachaert kwam dit weekend met een helder voorstel: “Vandaag ziet 97 procent van de werkenden een stuk van hun loon voor meer dan de helft wegvloeien naar de staat. Wij willen dat limiteren op maximaal 50 procent. Dat is voor ons de inzet van de fiscale hervorming.”
• Dat klinkt mooi, maar tegelijk is België stevig derde op de lijst met landen met meeste fiscale druk ter wereld (enkel Frankrijk en Denemarken doen beter). Een vergelijking met de andere OESO-landen leert dat een maximum van 50 procent ons niet meteen uit het kop van dat peloton brengt: de meeste EU-landen zitten een pak lager.
• En in de praktijk is het de MR, met Georges-Louis Bouchez op kop, die telkens in het fiscaal offensief gaat, tot ergernis van de overige regeringspartners. Nu contesteert Bouchez opnieuw de vliegtaks, zoals die voorligt, zo weet De Morgen. Weer gênant voor Vivaldi, want opnieuw zijn er losse eindjes aan een begrotingsakkoord dat al in oktober vorig jaar werd gesloten. En Open Vld is niet te horen in dat fiscaal dossier.
• Want kan Open Vld wat MR doet: telkens opnieuw de cohesie van de ploeg ondermijnen? Dat lijkt ondenkbaar. Meteen is het dus de vraag of dat ‘liberale vuur’ straks niet de eigen tenen, of minstens die van de premier, schroeit.

De uitdagingen van CD&V: Hoe zit het nu met het voorzitterschap?

• “Het is coronatijd, ik ben coronavoorzitter. Ik zou graag ook ook wel eens een andere periode voorzitter willen zijn. Ik zou graag die ontrafeling die voor iedereen moeilijk is, opgelost zien, en dat als voorzitter meemaken.” Met die woorden fietste Joachim Coens wat om de vraag heen, op de Zevende Dag, of hij eind 2022 opnieuw kandidaat-voorzitter is om zijn partij te leiden. “Een perfect antwoord van een tsjeef”, zo is vanmorgen lachend te horen binnen de partij.
• Want het moet gezegd, CD&V beleefde, onder impuls van Coens, een goede start van 2022.
  • De partij is erg gelukkig met hoe vicepremier Vincent Van Peteghem (CD&V) zich profileert in het energiedossier, met name als behoeder van de middenklasse. Ook dit weekend kwam hij verrassend scherp voor de dag. Op VTM reageerde hij op Groen, die eventueel minder korting wil geven op de btw-tarieven op gas. “Als je gascentrales subsidieert, dan ook het gas op de factuur van de mensen.” Als quote was dat er niet naast.
  • Tegelijk was er Vlaams hommeles over de sociale woningen. Daar voelde het debat in het Vlaams Parlement ook aan als een “overwinning” voor de christendemocraten: viceminister-president Hilde Crevits (CD&V) had duidelijk de rug gerecht.
  • En op beide dossiers communiceert Coens voor één keer zuiver, zelfs offensief. Sommigen zien er de hand in van Felix De Clerck, die vanuit het kabinet Crevits werd gestuurd om de voorzitter communicatief bij te staan. In elk geval, uithalen zoals deze van Coens vallen op: “Ik word kwaad als ik dan sommige uitspraken van collega’s hoor. Ik hoor hen een sociale woning een win for life noemen, terwijl ze champagne drinken op hun congres. Ik durf hen te zeggen dat geen enkele win for life-winnaar op de eindeloze wachtlijst staat”, zo sneerde hij richting Lachaert.
  • Anderzijds: de speech zelf blonk nu ook weer niet uit omwille van dynamisme of retorisch vuurwerk.
• Greep Coens nu dat momentum aan om door te duwen? Hijzelf blijft bewust op de vlakte, meer dan zijn wat vaag antwoord op televisie wil hij niet kwijt. Maar sommigen lachen toch wat groen. Want evident is die verlenging van Coens zijn mandaat allerminst.
• Al meermaals werd aan de top van de partij de vaststelling gedaan “dat de voorzitter het niet kan“, wat ook al naar menig journalist in de Wetstraat doorlekte. De meeste schakers bij CD&V, en dat zijn er nogal wat, gingen ervan uit dat Coens wel zelf conclusies zou trekken. Op een aantal donkere momenten eind 2021 leek hij dat ook aan te geven aan sommige van zijn ministers. Dat zou dan alvast de meest elegante oplossing worden, om de fakkel door te geven.
• Omdat voormalige tegenkandidaat Sammy Mahdi (CD&V) met zijn boek “Van Hol naar Vol” een hele analyse maakte over waar de partij naartoe moet, wakkerde hij, al dan niet bewust, de fluistercampagne nog aan. Mahdi werd al meermaals genoemd als mogelijke opvolger, maar evengoed circuleert de naam van Benjamin Dalle (CD&V), de huidige minister van Media en Jeugd.
• Alleen, als Coens beslist om wél te gaan voor een nieuw mandaat, en daarvoor steekt hij nu zijn teen in het water, dan verandert dat uiteraard heel het schaakspel. Want dan is het veel agressiever om een gooi te doen naar het voorzitterschap, voor zowel Mahdi als Dalle, twee zittende beleidsmakers.
• Achter de schermen belooft het zo in elk geval een stevige strijd te worden bij CD&V, de komende maanden: velen kijken naar Hilde Crevits, die een belangrijke machtsfactor blijft. Maar Crevits heeft niet meer de macht van in 2019, toen ze onder meer Koen Geens de weg naar het voorzitterschap barreerde. Het lijkt sterk dat haar oordeel deze keer opnieuw doorslaggevend zou kunnen zijn, als zij bijvoorbeeld Coens zou steunen. De voorzichtige openingszet van die laatste is nu bekend, afwachten wat de tegenzetten worden.

Genoteerd: Conner Rousseau steelt de show, door gewoon te blijven in Sint-Niklaas.

• Het was een persconferentie met “persoonlijk nieuws”, maar eigenlijk was er niet veel nieuws: de Vooruit-voorzitter gooit zich volop in de strijd, in 2024, om zijn geboortestad Sint-Niklaas. Daar is vandaag een opvallende coalitie van N-VA, Open Vld en Groen aan de macht.
• Dat de groenen er destijds zijn Vooruit hebben mee buitengezet, is Rousseau ondertussen niet licht vergeten. Hij wil dus lokaal de strijd aangaan, en veegt daarmee ook alle geruchten over een mogelijke verhuis van tafel. Want na zijn studies in Gent bleef hij ook vasthouden aan het idee om naar de Arteveldestad te verhuizen.
• “Gent is in goede handen, Sint-Niklaas niet”, zo vatte hij het wel ongeveer samen. Straks is hij dus kandidaat-burgemeester. En hij gaf een heel duidelijk signaal over Gent.

Belangrijk om te weten daarbij: Meteen gaat de regel van cumuls op de schop bij Vooruit.

• Interessanter nog dan het ‘nieuws’ van Sint-Niklaas, is het feit dat Rousseau af wil van de regel bij de Vlaamse socialisten om geen lokale mandaten te combineren met nationale. Dat was de grote vernieuwing van de partij onder John Crombez, die zo de macht van een aantal baronieën binnen de sp.a wilde breken.
• Maar de regel ontplofte in het gezicht van de socialisten, die zo lokale boegbeelden verloren en electoraal een enorme prijs betaalden. Straks wil Rousseau onder meer de Leuvense burgemeester Mohamed Ridouani en de Antwerpse schepen Jinnih Beels kunnen uitspelen nationaal.
• Ook hijzelf kan zo beide wegen bewandelen: lokaal in Sint-Niklaas voor de sjerp gaan, en nationaal voorzitter blijven. Onder meer Bart De Wever (N-VA), maar ook Paul Magnette (PS) combineren al jaren die beide functies in Antwerpen en Charleroi.

Eigenlijk het nieuws: Een kartel tussen De Clercq en de socialisten in Gent komt zo veel dichterbij.

• In Gent kijkt men net een heel andere kant op dan nationaal, bij de liberalen. Want terwijl Open Vld nationaal dus op zoek gaat naar “eigen liberale accenten”, en men daarbij fiscialiteit als groot strijdpunt opwerpt, schrijft burgemeester Mathias De Clercq (Open Vld) een breed centrumverhaal.
• Het is geen geheim dat hij daarbij zijn ruim profiel als burgemeester, die de coalitie samenhoudt, wil uitspelen. Hij zoekt dus een brede stadslijst, waarvoor CD&V al heeft toegezegd.
• Maar het heeft er alle schijn van dat ook Vooruit in dat project gaat stappen. De vraag of Rousseau al dan niet naar Gent kwam, speelde daarbij ook een rol: het versterkte alvast de onderhandelingspositie van de socialisten in de studentenstad stevig. Met zijn keuze voor Sint-Niklaas, is dus ook de knoop in Gent doorgehakt, zo gebiedt de onderhandelingslogica.
• De afgelopen dagen waren er dus intensieve contacten, en hoewel niemand iets officieel wil zeggen, wijst alles op een brede stadslijst rond De Clercq, waarin zowel blauwe, als rode, als oranje elementen zullen zitten.
• Dat is vooral slecht nieuws voor Filip Watteeuw, de groene kopman in Gent, die zelf ook ambities had om in 2024 de sjerp te omgorden. Want het nieuwe gemeentedecreet maakt dat diegene met de meeste stemmen van de grootste lijst in de coalitie automatisch burgemeester wordt. Een kartel tussen rood en groen, wat jaren in Gent de traditie was, lijkt nu al uitgesloten: de relaties tussen beiden zijn niet meer wat ze geweest zijn. 

Om mee te geven: Met 50.000 betogers was het een meer dan stevige betoging tegen de Covid-maatregelen, maar geweld overheerst het beeld.

• De organisatoren, die met meer dan 500 bewegingen waren, hadden op voorhand “een van de grootste betogingen ooit in Brussel” aangekondigd. Dat werd het met 50.000 personen, geteld door de politie, niet helemaal. Al sprak de organisatie zelf van 500.000 man: die kloof tussen beide cijfers is wel erg groot. Maar het aantal blijft, zelfs met de politiecijfers in de hand, wel indrukwekkend, voor een manifestatie los van zuilen of grote vakbewegingen.
• Het was ook een ‘Europese’ betoging, in die zin dat onder de 500 bewegingen erg veel buitenlandse organisaties hadden opgeroepen om naar Brussel af te zakken. De focus lag daarbij op de vrijheid, waarbij de manifestanten vooral eisten dat de verschillende Europese en Belgische overheden de maatregelen terugdraaien die de vrijheid nog langer beperkten.
• De betogers kregen alvast de wind in de zeilen vanuit officiële hoek, met de Europees directeur van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) Hans Kluge die dit weekend stelde dat het einde van de pandemie stilaan in zicht is. De Omikron-variant heeft volgens Kluge een nieuwe fase in de pandemie geluid in Europa. Dat sluit netjes aan bij de eis om de vrijheidsbeperkende maatregelen op te heffen.
• Maar het waren de grote rellen, en vooral de vijandelijkheden met de politie, die heel de manifestatie overschaduwden in de media. Onder meer een schokkend filmpje, waarop te zien is hoe relschoppers nadarhekken gooien op een politieman die meters lager staat aan de ingang van metrostation Merode, zindert na. Verschillende gebouwen van de Europese Unie werden ook zwaar beschadigd door relschoppers. 230 mensen werden opgepakt.
• Een voor een haalden politici uit om het geweld te veroordelen.
  • Premier Alexander De Croo: “Vrijheid van meningsuiting is een van de fundamenten van onze samenleving. Iedereen is vrij om zijn mening te geven. Maar onze samenleving zal blind geweld nooit aanvaarden, zeker niet tegen onze ordediensten. De betrokkenen van vandaag zullen vervolgd worden.”
  • Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V): “Het is ronduit schandalig dat politiemensen die anderen proberen te beschermen, zelf het mikpunt van geweld worden. Dit is geen manifestatie meer, dit is bruut geweld.”
  • Brussels burgemeester Philippe Close (PS): “De fysieke aanvallen waar de politiediensten slachtoffer van zijn geweest, zijn onaanvaardbaar. In samenspraak met de procureur des Konings zullen we er alles aan doen om de daders te identificeren.”

Opvallend: Michel Hofman, de stafchef van het Belgische leger, waarschuwt over mogelijke oorlog.

• Het is niet elke dag dat de baas van het leger, admiraal Michel Hofman, een mediaoffensief inzet. Maar vanmorgen is hij onder meer te lezen in De Standaard, La Libre Belgique en Le Soir en was hij ook te horen op de VRT-radio.
• Hofman vindt het nodig te waarschuwen voor een conflict dat er mogelijk zit aan te komen, en waar België in meegezogen kan worden: tussen Rusland en Oekraïne. Al weken verzamelt de Russische dictator Vladimir Poetin een indrukwekkende troepenmacht aan de grens met Oekraïne, om dat land te kunnen binnenvallen.  
• “Aangezien Oekraïne geen lid is van de NAVO, is het niet automatisch zo dat de NAVO in actie komt als Rusland Oekraïne zou aanvallen. Maar dat kan wel als andere landen betrokken zouden raken”, zo duidt Hofman. Daarbij waarschuwt hij voor de Russische militaire capaciteit. “Ze hebben hun oude systemen vervangen door modern materiaal. Ze hebben systemen die ons ongerust maken. Ze beschikken over anti-luchtrakketten die ons serieus zouden hinderen in een eerste fase van het conflict. En als zij het offensief inzetten, kunnen ze hun doelwitten kiezen.”
• Op dit moment heeft het Belgische leger troepen in de Baltische staten, die mee in het conflict zouden kunnen gezogen worden. En er zijn al veel langer Belgische F-16’s bezig in de Baltische staten om het luchtruim daar te bewaken.
• Tegelijk overwegen de VS om extra troepen naar Europa te sturen. En de NAVO is bezig met de mobilisatie van extra materiaal. Daarbij speelt ook de discussie van de bewapening van Oekraïne: onder meer de VS en het VK zijn wapensystemen aan het leveren, maar Duitsland, met een coalitie van socialisten en groenen, weigert voorlopig dat te doen.
• Tegelijk is onder meer in Polen en de Baltische staten wel enorme bereidheid om Oekraïne te hulp te komen. Zij willen zelfs grondtroepen sturen, naar dat land. Zo zou heel de NAVO kunnen meegesleurd worden in het conflict.
• In België wil Hofman dus het leger klaar maken: “We hebben troepen die zich daarop voorbereiden. Maar het is veel te vroeg om te zeggen: waar, hoe of in welke vorm. Dat is totaal onduidelijk momenteel”, zo vertelde Hofman op Radio 1.