Het liefdesleven van iemand die autisme heeft en doorgaans niet op de juiste manier contact legt met meisjes. Het hoofdpersonage van deze serie heeft niet gemakkelijk. Voor de makers van Atypical was het vermoedelijk even moeilijk om een komische reeks over autisme te maken, zonder dat die als smaakloos of onrespectvol zou worden bestempeld. En toch waren we aangenaam verrast, want deze Netflix-reeks maakt het mogelijk te lachen met iets waarmee we eigenlijk niet mogen lachen.
Autisme is een populair woord geworden. De ene heeft er al meer last van dan de andere, maar feit is dat het leven van iemand met autisme helemaal niet zo eenvoudig is. Ook niet voor de entourage die voortdurend bezorgd is over dingen die anders doodnormaal zouden zijn. Zeker bij het hoofdpersonage van deze reeks, de 18-jarige Sam Gardner. Hij heeft een ernstige vorm van autisme, waarbij de symptomen eigenlijk voortdurend aan de oppervlakte komen. Dat maakt dat hij van heel wat ontwikkelingsstoornissen last heeft.
Atypical is een serie over een tiener die stilaan volwassen wordt. Alleen maakt dat autisme het nog wat moeilijker dan voor de gemiddelde puber. Ook de ouders en zus van Sam hebben hun handen vol met hem. Zeker als hij op een dag een belangrijke beslissing neemt: hij wil beginnen daten. “Op een bepaald moment hoop ik echt, echt dat ik borsten kan zien”, zegt Sam tegen z’n moeder. Je begrijpt al snel dat het niet simpel wordt om een meisje te vinden.
Verliefd op z’n therapeute
Daar komt nog eens bij dat Sam eigenlijk verliefd is op Julia, zijn 26-jarige therapeute. Zij heeft aanvankelijk niets door, en Sam weet z’n gevoelens ook voor de wereld verborgen te houden. Behalve voor zijn vader Doug, die hem duidelijk maakt dat hij een vriendin van zijn eigen leeftijd moet zoeken. Bovendien heeft Julia een relatie en dat is een harde noot om te kraken voor Sam. Gelukkig duwt Doug hem in de goede richting. Nou ja, de ‘goede’ richting is misschien veel gezegd. Hij zorgt er althans voor dat Sam de eerste stappen van het daten durft te zetten.
Uiteindelijk besluit Sam dat hij dan maar eerst een vriendin nodig heeft om te oefenen voor hij het bij z’n therapeute probeert. Gelukkig heeft hij ook nog de hulp van zijn zus Casey. Maar wat z’n omgeving ook doet, het liefdesleven van Sam is gedoemd om voor problemen te zorgen. Niet alleen bij hemzelf, maar zeker ook bij de mensen om hem heen. En zoals je zal merken is z’n therapeute Julia één van de belangrijkste slachtoffers.
Autisme-experts
Lachen mag dus, het moet zelfs. En je zal dat ook zeker regelmatig doen. Om geloofwaardig te blijven en het onderwerp van de serie bespreekbaar te maken, hebben de bedenkers bij het schrijven beroep gedaan op een expert. Michelle Dean is een professor Bijzonder Onderwijs aan de California State University. Ze heeft ook gewerkt voor het departement dat autisme onderzoekt en behandelt. Zij moest ervoor zorgen dat het script een correct beeld van autisme schetst, en dat we deze stoornis niet gaan belachelijk maken.
Het project is meteen succes gebleken. Niet alleen krijgt de serie goede kritieken, Netflix heeft al snel beslist dat het eerste seizoen, bestaande uit acht afleveringen, een vervolg zou krijgen. Het tweede zal tien afleveringen tellen, en we hebben het gevoel dat ze hier nog wel even mee kunnen doorgaan. Humor en Netflix, het is een combinatie die we steeds beter kunnen smaken.
3 personages om te zien:
1. Sam Gardner (Keir Gilchrist)
De serie draait uiteraard vooral rond het hoofdpersonage Sam. Alle andere personages hebben ook hun eigen verhaallijnen, maar uiteindelijk komen die altijd wel ergens in aanraking met het autisme van Sam. Zo zou het er in het echte leven van zo’n gezin ook aan toe gaan, al wordt het hier natuurlijk voor de komische toets wel overdreven. Sam is geobsedeerd door Antarctica, en dat was ook de werktitel van de serie voor ze met Atypical op de proppen kwamen.
Antarctica blijkt al snel niet de juiste manier om het ijs te breken tijdens een date – ja, we zijn trots op deze woordspeling. Verrassend genoeg komt Sam toch al snel een meisje tegen dat seks met hem wil hebben, maar dat komt uiteraard niet goed. Sam weet totaal niet wat hij moet doen, en voor hij het beseft is hij weer de freak waarvoor veel mensen hem aanzien. Ze is uiteindelijk ook maar een oefenvriendin, remember …
Extra moedig zou het zijn als de makers voor deze rol een acteur met autisme hadden gezocht. Maar Keir Gilchrist is niet autistisch. Daarom las hij er een boek over, eentje dat ook in de serie zelf wordt genoemd. En hij liet zich dus begeleiden door experts. Hoe dan ook een sterke prestatie om deze rol zo overtuigend neer te zetten.
2. Elsa Gardner (Jennifer Jason Leigh)
De moeder van Sam heeft het misschien nog het moeilijkste van allemaal. Elsa is het uiteraard gewend om voor haar zoon te zorgen, en ze vreest dan ook constant de invloeden van buitenaf die het leven van Sam kunnen verstoren. Dat hij wil daten is een nieuw probleem waarmee ze te maken krijgt. Uiteraard is ze op dat vlak zoals iedere moeder: ze is heeft het moeilijk om hem los te laten wanneer hij interesse krijgt in meisjes. Maar bij Sam is dat allemaal nog veel extremer.
Elsa heeft ook haar eigen verhaallijn. Ze heeft afleiding nodig, omdat ze plots meer tijd voor zichzelf heeft en ze besluit een hobby te zoeken. Wanneer ze met vrienden een avondje uitgaat, ontmoet ze een barman en al snel begint ze een affaire. Intussen zit haar echtgenoot gewoon thuis. Doug is ook één van de redenen waarom ze zich schuldig voelt tegenover Sam. Het lijkt alsof zij al het zware werk moet doen en hij gewoon graag gezien wordt door z’n kinderen.
Netflix slaagt er steeds meer in gevierde acteurs te overtuigen om mee te spelen in series. De volgende is Jennifer Jason Leigh, de inmiddels 55-jarige actrice die als tiener in de jaren 70 al haar eerste rollen versierde. Recent was ze nog te zien in The Hateful Eight van Quentin Tarantino.
3. Casey Gardner (Brigette Lundy-Paine)
Wanneer z’n moeder er niet is, kan Sam altijd rekenen op z’n jongere zus Casey. Zij doet soms wel alsof hij een weirdo is, maar ze ligt als een goede zus altijd op de loer om hem te beschermen. Zeker op school zorgt ze ervoor dat niemand Sam kan raken. Ze is ook een getalenteerd loper en zou naar een prestigieuze, maar verre sportschool kunnen gaan. Ze wil dat heel graag doen, maar ze beseft dat haar vertrek een grote impact op Sam kan hebben.
Intussen wordt ook zij stilaan een volwassen vrouw, en beginnen jongens haar op te merken. Ze houdt zichzelf aanvankelijk voor dat ze geen tijd heeft voor een vriendje en dat ze zich eerst op andere zaken wil focussen. Maar de liefde hou je natuurlijk niet tegen. En zo krijg je op de achtergrond van Sams zoektocht naar een lief ook het verhaal van zijn zus. Uiteindelijk is het voor niemand een gemakkelijk proces, toch?
Actrice Brigette Lundy-Paine is nog aan haar doorbraak bezig, en daar zal deze Netflix-serie haar zeker bij helpen. Ze is ook te zien in The Glass Castle, de meest recente film met Brie Larson in de hoofdrol.
Waarom kijken?
Netflix maakt steeds betere (tragi)komische reeksen en dat wekte toch wat onze nieuwsgierigheid op. Het is geen humor die probeert te scoren door te schokken, en er hangt tegenwoordig ook een verhaal aan vast. Zo bespraken we een tijdje geleden ook You Me Her, een serie waarin de zender zelfs een driehoeksrelatie bespreekbaar maakte. Zonder dat we daarbij overdreven, stomende seksscènes te zien krijgen, de makers brengen gewoon het verhaal en halen daar grappige momenten uit.
Hetzelfde doen ze in Atypical. Ze vertellen hoe een puberende tiener met autisme plots aandacht krijgt voor meisjes. Maar in plaats van de dramatische elementen, die er ook in zitten, te overdrijven, vergroten ze bepaalde situaties waardoor ze grappig worden. Natuurlijk is Atypical misschien iets minder als komische reeks bedoeld dan andere Netflix-series. De nadruk ligt hoe dan ook op het autisme van Sam, en voor ons als kijker is het vlot om het verhaal te volgen en zelfs te herkennen.
Zelf is de serie dus zeker niet ‘atypisch’ en daarom raden we aan om ze te proberen. Elke aflevering duurt een kleine 40 minuten, toch iets langer dan de gemiddelde reeks in dezelfde categorie. Maar de tijd vliegt voorbij en dat is doorgaans een goed teken. Met acht afleveringen ben je er dit weekend zo doorheen. Tenzij je liever nog wat van de laatste stuiptrekking van de zomer wil genieten, maar zet deze reeks dan zeker op je lijstje voor de eerste koude winteravonden.
