We worden zo overspoeld door series dat het moeilijker en moeilijker wordt om op te vallen in die hutsepot. Tot je met een poppenreeks afkomt, natuurlijk. Netflix sloeg de handen in elkaar met The Jim Henson Company – die van The Muppets die ook de originele film uit 1982 hadden gemaakt – en besloot om een prequelserie van The Dark Crystal te maken en de voorgeschiedenis van de film te vertellen. Dat is dus belangrijk om van bij het begin mee te hebben: voorkennis is niet nodig, deze reeks speelt zich af voor de gebeurtenissen in de film.
The Dark Crystal speelt zich af in een andere wereld, op een andere planeet, in een andere tijd. Op de planeet Thra staat, in het hart ervan, het Kristal van de Waarheid. Het Kristal is de bron van al het leven op Thra en de bron die alle wezens op de planeet verbindt. De beschermer van het Kristal is sinds vanouds Aughra.
Milennia lang gaat alles goed op Thra en is de planeet perfect in balans, tot de Skeksis komen, wezens van een andere wereld. Omdat die wezens duidelijk meer weten van de wereld dan Aughra, vertrouwt ze hen het Kristal en dus de macht over Thra toe. Maar – je voelt me al komen – de bedoelingen van de Skeksis zijn niet zuiver. Ze willen het Kristal gebruiken om het eeuwige leven te verkrijgen, waardoor ze de kracht van het Kristal en dus het leven op heel Thra, in gevaar brengen.
Gelflingen zijn de dienaars en beschermers van hun heren, van de Skeksis in dit geval. Maar wanneer de Gelflingen de snode plannen van de Skeksis vernemen, plannen ze een opstand.
110 poppen
En als ze het deden, moest het meteen goed zijn: al in 2016 werden er tests gedaan met CGI-Gelflings om nadien te besluiten dat dat niet goed genoeg was. Begin 2017 werden de poppen ontworpen door de Jim Henson Company om vervolgens ook de originele vormgevers van de film – Brian Froud en Muppets-veteraan Dave Goelz mee aan boord te trekken. Om deze wereld geloofwaardig te maken, moest alles wat je op het scherm ziet met de hand gemaakt zijn. Alles in poppenformaat, de poppen én dus ook alles daarbuiten. Elke lepel, elke grasspriet. Elke stoel.
Voor de tien afleveringen werden maar liefst 110 poppen gemaakt en 80 sets gebouwd. Het gebruik van CGI is tot een absoluut minimum beperkt en werd voornamelijk gebruikt om de poppenspelers uit beeld te halen. Daarnaast werden ook de fans heel erg betrokken: hoe zagen zij de wereld waar ze zich zo in verdiept hadden? De makers gingen naar de fan fiction kijken die doorheen de jaren was verschenen. Het waren immers zij die de wereld verder vorm hadden gegeven. Andere inspiratiebronnen waren Game Of Thrones en Avatar: The Last Airbender, want sinds 1982 is er uiteraard veel veranderd en ligt de lat visueel gezien toch een paar niveautjes hoger.
Die technologische vernieuwing zet zich ook door in de wereld van de poppenspelers: waar vroeger de poppen met kabels waren vastgemaakt en wel zes poppenspelers nodig waren voor één Skeksis, zijn er anno 2019 nog maar twee poppenspelers nodig en worden de poppen meer vanop afstand bestuurd met een gemodificeerde Wii-controller.
Waarom kijken?
Hoe vaak krijg je de kans om een geheel nieuwe wereld te ontdekken? De originele film The Dark Crystal dateert van 1982, zevendertig jaar geleden. Hoewel we wel van het bestaan van de film afwisten, hadden we ‘m tot hiertoe nog nooit bekeken. Voor ons is de kennismaking met de wereld van The Dark Crystal, de wereld geregeerd door Skeksis en beschermd door Gelflingen een eerste kennismaking met een nieuwe wereld. Vergelijkbaar met toen we The Neverending Story voor het eerst begonnen lezen, Star Wars voor het eerst bekeken of de eerste pagina van Harry Potter & De Steen Der Wijzen lazen: het opengaan van een geheel nieuwe wereld.
The Dark Crystal: Age Of Resistance is één grote ode aan vakmanschap. De serie ziet er magnifiek uit, je ziet de tijd en moeite die hierin gekropen is. Het was duidelijk dat alle partijen hier op dezelfde lijn zaten: als we ’t doen, moet het goed zijn.
Niet pamperen
Het verhaal is best duister, maar Jim Henson geloofde dan ook dat kinderen te beschermd opgroeien en dat enge dingen, zoals de oorspronkelijke sprookjes van de gebroerders Grimm, goed waren voor de ontwikkeling van kinderen. Je moet ze niet te zeer pamperen.
De nieuwe reeks werkt als escapisme en is daarom zeer welkom in een jaar waarin, volgens The Guardian, toch vooral gefocust wordt op “feel-bad TV”: waargebeurde tragische verhalen zoals in Chernobyl of When They See Us.
Dat heeft The Dark Crystal niet. Het schotelt ons een wereld voor die niet de onze is en waarin we dus kunnen vluchten. Het is een wereld waarin het even niet goed gaat, maar waar alles nog wel goed kan komen. Een wereld waarin Gelflingen kunnen droomverbinden, drankjes kunnen doen vergeten en slotslangen kostbaarheden kunnen bewaren. Daarbovenop zit er ook een vleugje humor in de reeks, zoals de Wetenschapper die bijna argeloos opwerpt dat briljante geesten nooit gewaardeerd worden in hun eigen tijd. En dat er zoiets bestaat als de vijf Oculaire Kastijdingen, daar zien we ook wel de humor van in.
Tweede seizoen?
De Gelflingen zijn dan weer van een pure schoonheid. Er is Rian die zijn dapperheid wil bewijzen. De jonge en speelse Brea die ontzettend hongerig is naar kennis en droomt van een eindeloze bibliotheek, maar ook een groot rechtvaardigheidsgevoel heeft. En – onze favoriet – Deet. Zij houdt letterlijk van elk wezen dat in de Grot leeft waar ze is opgegroeid en wanneer ze met al haar naïviteit de bovenwereld intrekt, is ze oprecht verbaasd dat mensen, wezens en soorten elkaar niet kunnen luchten omdat ze er anders uitzien. Deet houdt van iedereen is goed voor iedereen en straalt pure goedheid uit. Alle drie komen ze, elk op hun eigen manier, op voor hun planeet. En die Pondling Hup, die is hartverwarmend en grappig tegelijkertijd.
De karakters zijn uitvergroot – Goed versus Kwaad, de sluwe Kamerheer en de Generaal die vooral tanden wil uitslaan, maar de wereld in de reeks vertoont uiteraard ook parallellen met onze wereld. De Grote Bomen die de wereld niet meer in evenwicht kunnen houden en niet anders kunnen dan de Verduistering toelaten. Het doet ergens belletjes rinkelen, toch? The Dark Crystal: Age Of Resistance lijkt ons mensen hier en daar een waarschuwing mee te geven. Dat de wereld van Thra bestaat uit zeven clans van Gelflings met aan het hoofd van elke Gelfling-clan een vrouwelijke leider is ook eentje om over na te denken.
Voor de fans: het zou best kunnen dat dit nog niet het einde is. Lisa Henson, dochter van Jim en executive producer van deze reeks heeft al bevestigd dat het team achter de reeks zeker nog ideeën heeft voor een tweede seizoen. En iets zegt ons dat met Disney+ dat op de loer ligt Netflix hier ook niet huiverachtig tegenover zal staan. Het is alleen nog wachten op de officiële bevestiging.
The Dark Crystal: Age Of Resistance is nu te bekijken via Netflix.