Strategische Erdogan schikt zich naar ultranationalistische bondgenoot aan vooravond referendum

De Turkse bevolking stemt zondag over een eventuele machtsuitbreiding van president Recep Tayyip Erdogan. Die heeft vrijdag onder druk van de extreemrechtse, Turkse Partij van de Nationalistische Beweging (MHP) ontkend dat hij Turkije wil omvormen tot een federale staat. Erdogan doet dat om de ultranationalistische kiezer achter zich te krijgen. Ondertussen wordt de oppositie van Erdogan monddood gemaakt, worden journalisten gevangengezet en stijgen de spanningen met het Westen.

De Turkse president Recep Tayyip Erdogan werd onder druk gezet door Devlet Bahceli, voorzitter van de extreemrechtse Partij van de Nationalistische Beweging (MHP). Bahceli steunt Erdogan in zijn streven naar meer macht als president en is dan ook een bondgenoot van Erdogan in de verkiezingscampagne voor het referendum dat daar zondag over beslist. Voor die eventuele uitbreiding van de presidentiële bevoegdheden is een grondwetshervorming nodig.

Bahceli was ongerust nadat een adviseur van Erdogan gezegd zou hebben dat een federaal bestuurssysteem een optie is in Turkije. De MHP wil namelijk dat Turkije een eenheidsstaat blijft met één centrale regering in de hoofdstad Ankara. Op een bijeenkomst in de Turkse stad Konya zei Erdogan dat “niets daarvan op zijn agenda staat en dat ook nooit zo zal zijn”.

Voorsprong “ja”-kamp

Daartegenover staan de Koerdische nationalisten en een resem linkse groeperingen in Turkije die voorstanders zijn van federalisme. Turkije telt ongeveer 80 miljoen inwoners en verschillende etnische groepen.

Hoewel Erdogan steun krijgt van Bahceli, gaan sommige prominente leden van de MHP “nee” stemmen in het referendum. Volgens de peilingen heeft het “ja”-kamp een lichte voorsprong. De MHP is sinds vorig jaar de derde partij van het land.

Oppositie monddood

In diezelfde toespraak in Konya heeft Erdogan uitgehaald naar de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). Michael Link, de voorzitter van de verkiezingswaarnemingsmissie van de OVSE had gezegd dat de tegenstanders van de machtsuitbreiding geïntimideerd worden als ze campagnevoeren.

Maar dat pikt Erdogan niet. “Ken eerst je grenzen,” zei de president. “Zo een verslag kan je niet inleveren. Maar of je het nu inlevert of niet, op zondagavond zal het volk met gods hulp met een “ja” doen wat nodig is.”

De OVSE had 11 internationale experten en 24 internationale langetermijnwaarnemers naar Ankara gestuurd. Link liet woensdag in de Duitse krant Die Welt weten dat het “ja”-kamp veel meer media-aandacht krijgt en dat verschillende parlementsleden in de gevangenis zitten onder wie 13 leden van de Koerdische oppositiepartij HDP. Daarom is het voor de leden van de HDP, die tegen de machtsuitbreiding is, “onmogelijk om op een adequate manier campagne te voeren,” aldus Link.

Journalisten in de gevangenis

Verder benadrukte Link dat de kritische media in Turkije monddood gemaakt zijn. Zo zijn sinds juli al 158 media-huizen gesloten en zitten verschillende journalisten in de gevangenis.

Eén van hen is de Duits-Turkse journalist Deniz Yücel, correspondent bij Die Welt. Hij werd eind februari opgesloten op verdenking van het “verspreiden van terroristische propaganda” en van opruiing. Duitsland vindt de aanklachten absurd en eist dat Yücel wordt vrijgelaten of uitgeleverd wordt aan Duitsland. “Zolang ik president ben, is dat uitgesloten,” reageerde Erdogan op tv-zender TGRT.

Spanningen

Sinds de aanhouding van Yücel zijn er steeds meer spanningen tussen Turkije en het Westen. Zo heeft Duitsland Turkse politici verboden om campagne voor Erdogan te voeren. Daarop beschuldigde Erdogan de Duitse bondskanselier Merkel van “echte nazipraktijken”.

Turks minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu heeft vrijdag op de Turkse omroep A Haber gedreigd de migrantendeal met de EU te herevalueren of zelfs te schrappen als Europa de visumverplichtingen voor Turken niet versoepelt.

Meer
Lees meer...