Grote technologiebedrijven zoals Google, Meta, Microsoft en TikTok schieten ernstig tekort in hun aanpak van desinformatie. Dat blijkt uit een nieuw rapport van de European Digital Media Observatory (EDMO), die de inspanningen van de platforms tussen januari en juni 2024 onder de loep nam. Ondanks eerdere beloften blijven transparantie en meetbare resultaten uit.
De techgiganten ondertekenden in 2018 een vrijwillige EU-gedragscode om desinformatie tegen te gaan, maar volgens EDMO blijven de beloofde maatregelen grotendeels dode letter. Het rapport toont aan dat er een duidelijke kloof bestaat tussen wat de bedrijven beloven en wat ze daadwerkelijk realiseren.
Gebrek aan meetbare impact
Zo ontbreken onafhankelijke controles en zijn de resultaten moeilijk meetbaar. Initiatieven van Meta en Google, zoals verificatielabels en programma’s rond politieke advertenties, worden door EDMO bestempeld als “oppervlakkig”. Volgens de onderzoekers blijven cijfers over de effectiviteit en het gebruik door gebruikers vaag of volledig afwezig.
Hoewel sommige projecten op papier positief lijken, ontbreekt het volgens EDMO aan harde bewijzen van hun impact. Zonder concrete data is het moeilijk te bepalen of de initiatieven echt een verschil maken. Daardoor groeit de twijfel over de werkelijke waarde van de maatregelen die techbedrijven nemen.
Onderzoekers botsen op muur van beperkingen
Ook op vlak van transparantie richting onderzoekers is er volgens EDMO veel ruimte voor verbetering. Techbedrijven voorzien wel informatietags en factchecks, maar geven amper extra toelichting over de werking daarvan.
TikTok scoorde relatief goed voor de toegang tot zijn onderzoeksdatabase via een speciale Research API, maar ook daar blijkt het goedkeuringsproces weinig transparant. Andere platforms blijven bovendien erg terughoudend in het delen van gegevens met onderzoekers, vaak onder strenge voorwaarden.
EDMO baseerde zijn rapport op transparantierapporten van de platforms, een bevraging van experts en intern onderzoek. De organisatie roept de techbedrijven op om hun inspanningen fors op te voeren.