De toekomst van de zalmvangsten in Alaska oogt bijzonder onzeker. Hittegolven op zee hebben de voorbije jaren een groot deel van de legendarische zalmtrek geëlimineerd, waardoor de lokale gemeenschappen al met noodhulp bevoorraad moesten worden. Wetenschappers zeggen echter te vrezen dat de hoogdagen van de traditionele oogsten wellicht definitief tot het verleden behoren.

In de Yukon, een rivier met een lengte van 3.200 kilometer, was vorig jaar nagenoeg geen zalm meer terug te vinden. Hoge temperaturen werden immers een groot deel van de populatie fataal voordat de dieren konden paaien.

Reserves

Een recente studie van Vanessa von Biela, biologe bij de United States Geological Survey, maakt daarbij gewag van een grote zalmsterfte op meer dan honderd zoetwaterlocaties rond Alaska.

De temperaturen waren nu wel minder dan vorig jaar, maar volgens wetenschappers was de zalmtrek ook nu nog zo beperkt dat zowel Alaska als Canada de vangst moesten afbreken om ervoor te zorgen dat er nog voldoende vissen overleefden om reserves voor de volgende jaren over te houden.

“De zalmvangst in Alaska wordt nu geconfronteerd met problemen die lange tijd op lagere breedtegraden werden opgetekend”, voert Vanessa von Biela aan.

De ingestorte zalmoogst in de Yukon betekende een zware financiële klap voor zowel de commerciële vissers als de inheemse gemeenschappen, die de vis traditioneel als voedsel voor het hele jaar opslaan.

De commerciële zalmvissers boekten twee jaar geleden, vooraleer de oogst werd gestopt, amper 51.480 dollar inkomsten. Drie jaar geleden was er nog sprake van 2,5 miljoen dollar omzet. Het jaar daarvoor werden zelfs 4,67 miljoen dollar inkomsten gegenereerd.

Het Amerikaanse ministerie van Handel verklaarde de mislukte zalmoogst op de Yukon vorige maand als een ramp voor de visserij. Daardoor konden federale hulpfondsen beschikbaar worden gesteld. Er werden ook zalmreserves van andere locaties aangevoerd om de ergste tekorten aan te vullen.

De reden voor de kritieke situatie moet volgens de wetenschappers worden gekoppeld aan de opwarming van de oceaan. Een reeks hittegolven in de Beringzee en noordelijke gebieden van de Stille Oceaan zouden een groot deel van het voorbije decennium immers de zalmpopulatie hebben getroffen vooraleer de dieren naar hun paaigronden konden terugkeren.

Hittestress

Daarnaast wordt echter ook gewezen op een mogelijke invloed van de klimaatverandering op het dieet van de zalm. “In de Beringzee wordt het zoöplankton, waarmee de vissen zich normaal voeden, door het warmere water zeldzaam”, verduidelijkt Brooke Woods, voorzitter van de Yukon River Inter-Tribal Fish Commission, het probleem.

“Daardoor moeten de jonge zalmen op een minder voedzaam dieet – zoals kwallen – overschakelen. Men kan stellen dat de zalmen door de klimaatverandering verhongeren.”

Maar ook de impact van de klimaatverandering op de zoetwaterbiotopen wordt onder de loep genomen. Uit eerder onderzoek van Vanessa von Biela bleek dat de Chinook-zalm bij temperaturen boven 18 graden Celsius hittestress vertoont. Temperaturen boven 20 graden Celsius worden vele vissen fataal.

Het water van de Yukon in Alaska liet in het verleden temperaturen tussen 12 graden Celsius en 16 graden Celsius optekenen. Canadese meetstations gaven nog koelere temperaturen aan. Maar drie jaar geleden werden in de Yukon in Alaska gedurende 44 opeenvolgende dagen temperaturen van meer dan 18 graden Celsius opgetekend.

De onderzoekers merken wel op dat de impact kan worden afgezwakt door het smelten van de gletsjers, die koeler water in de rivieren en beken stuwen. De wetenschappers vermoeden echter dat de zalm geleidelijk naar nieuwe gebieden in Alaska zal verhuizen.

“Dat kan ingrijpende gevolgen hebben voor de lokale gemeenschappen, die van de vis immers afhankelijk zijn voor hun levensonderhoud, dieet en cultuur”, luidt de waarschuwing.