In het kort
- Ernstige trauma’s kunnen epigenetische sporen op het DNA achterlaten.
- Blootstelling aan geweld tijdens de zwangerschap kan leiden tot snellere veroudering op cellulair niveau.
- Het onderzoek analyseerde het DNA van 48 Syrische families over drie generaties.
De impact van trauma reikt verder dan directe gevolgen zoals hoofdpijn of slaapproblemen. Uit een studie blijkt dat ernstige trauma’s, zoals oorlogservaringen, blijvende epigenetische sporen op het DNA kunnen nalaten. Deze veranderingen kunnen zelfs generaties lang doorgegeven worden.
Intergenerationeel trauma
Het idee dat trauma van generatie op generatie kan worden doorgegeven, is niet nieuw. Eerder onderzoek toonde al aan dat nakomelingen van mensen die traumatische gebeurtenissen meemaakten, een hoger risico lopen op depressie en andere mentale gezondheidsproblemen. Deze nieuwe studie, geleid door antropologe Catherine Panter-Brick van Yale University, biedt nu concreet bewijs.
Het onderzoek richtte zich op 48 Syrische families over drie generaties. Het team analyseerde het DNA van vrouwen die zwanger waren tijdens gewelddadige conflicten in Syrië in de jaren 1980 en 2011.
Methode en resultaten
De onderzoekers vergeleken DNA-monsters van families die tijdens de conflicten in Syrië bleven, met die van families die het land vóór 1980 verlieten. Dit om te voorkomen dat decennia van onrust de resultaten zouden beïnvloeden. In totaal werden wangslijmvliesmonsters verzameld van 131 personen, waaronder kinderen, moeders en grootmoeders.
Het team onderzocht 850.000 plekken op het DNA waar methylgroepen, kleine chemische markeringen, de genexpressie kunnen beïnvloeden zonder de onderliggende DNA-sequentie te veranderen. Er werden significante verschillen gevonden op 21 DNA-locaties bij moeders en kinderen die direct met geweld te maken hadden gehad. Bij kleinkinderen van vrouwen die het conflict in de jaren 80 overleefden, werden veranderingen in 14 genoomgebieden vastgesteld.
De langetermijneffecten
Opvallend was dat mensen die in de baarmoeder aan geweld waren blootgesteld, op cellulair niveau sneller leken te verouderen. Hoewel de langetermijneffecten van deze veranderingen nog onduidelijk zijn, benadrukken de onderzoekers het belang van verder onderzoek naar de blijvende impact van geweld. Dit geldt niet alleen voor oorlogsgeweld, maar ook voor huiselijk geweld, seksueel geweld en geweld met vuurwapens.
Oproep tot actie
De bevindingen hebben verstrekkende gevolgen. Ze vragen om meer empathie, beleidsaandacht voor geweld en een beter begrip van de cyclische patronen van misbruik, armoede en trauma die generaties lang kunnen aanhouden.