Het Verenigd Koninkrijk heeft zijn laatste steenkoolcentrale gesloten en is daarmee het eerste G7-land dat volledig stopt met het gebruik van steenkool voor elektriciteitsopwekking. Dit markeert een belangrijke mijlpaal in de wereldwijde strijd tegen klimaatverandering en benadrukt de rol van het VK als pionier in de energietransitie.

Met de sluiting van de Ratcliffe-on-Soar centrale heeft het Verenigd Koninkrijk officieel afscheid genomen van steenkool. Deze centrale, die sinds 1968 operationeel was, voorzag bijna zes decennia lang miljoenen huishoudens van elektriciteit. De installatie, herkenbaar aan zijn 199 meter hoge schoorsteen en acht gigantische koeltorens, was een symbool van de Britse industriële macht.

De sluiting van Ratcliffe-on-Soar volgt op die van de Kilroot centrale in Noord-Ierland, die in september 2023 als laatste in dat deel van het VK de steenkoolproductie stopte. Het einde van de steenkoolcentrales is een symbolische stap in de transitie van het VK naar een koolstofvrije energievoorziening, waarin hernieuwbare energiebronnen zoals wind- en zonne-energie nu een steeds grotere rol spelen.

Een lange weg naar verduurzaming

De weg naar deze historische gebeurtenis begon meer dan een eeuw geleden, toen de eerste kolencentrale van het land in 1882 in Londen in gebruik werd genomen. Gedurende de 20e eeuw was steenkool de ruggengraat van de Britse elektriciteitsvoorziening. In 1990 leverde steenkool nog ongeveer 80 procent van de elektriciteit. De laatste jaren is die afhankelijkheid echter drastisch afgenomen. In 2022 was dit nog slechts 1 procent, dankzij de snelle groei van hernieuwbare energiebronnen.

De transitie naar hernieuwbare energie in het VK is een schoolvoorbeeld van hoe doortastend klimaatbeleid de energie-infrastructuur radicaal kan veranderen. Waar tien jaar geleden steenkool nog een derde van de elektriciteit in het VK leverde, domineren nu wind- en zonne-energie de energiemix.

Hernieuwbare energie in de hoofdrol in toekomst

Het VK zet vol in op zijn doel om tegen 2030 een netto-nul uitstoot voor elektriciteitsopwekking te realiseren. Dit doel wordt ondersteund door een breed scala aan maatregelen, waaronder het opheffen van beperkingen op windenergieprojecten op land en aanzienlijke investeringen in nieuwe groene energieprojecten.

Met deze stappen loopt het VK voor op andere G7-landen. Frankrijk heeft zijn uitfasering van steenkool gepland tegen 2027, terwijl Canada en Duitsland respectievelijk tegen 2030 en 2038 hun steenkoolcentrales willen sluiten.

Wereldwijde implicaties

De sluiting van de laatste steenkoolcentrale in het VK onderstreept een bredere wereldwijde verschuiving naar hernieuwbare energie, hoewel steenkool wereldwijd nog altijd een belangrijke rol speelt. China, de grootste gebruiker van steenkool ter wereld, heeft bijvoorbeeld zijn verbruik in 2023 licht verhoogd. Tegelijkertijd investeert het land fors in hernieuwbare energiebronnen.