Terwijl de Belgische inflatie in 2023 is afgezwakt, schoten de voedselprijzen verder de hoogte in. Meer zelfs, in geen enkel buurland was de voedselinflatie forser dan in ons land. Dat blijkt uit het jaarverslag van het Prijzenobservatorium van de federale overheidsdienst Economie.

Waarom is dit belangrijk?

In 2022 lagen de opgelopen gas- en elektriciteitsprijzen aan de basis van de hoge inflatie. Daar kwam in 2023 verandering in. De energie-inflatie moest plaatsmaken voor een voedselinflatie.

In het nieuws: Volgens het Prijzenobservatorium zijn de Belgische consumentenprijzen vorig jaar met gemiddeld 2,3 procent gestegen. De overheidsinstelling baseert zich daarbij op de zogenaamde Geharmoniseerde consumptieprijsindex (GICP).

• De Belgische inflatie was vorig jaar minder fors dan in de buurlanden. De gemiddelde prijsstijging bedroeg in Duitsland 6 procent, in Frankrijk 5,7 procent en in Nederland 4,1 procent.

Details: Het Prijzenobservatorium merkt op dat de inflatiecijfers zo fors uiteenlopen door het verschillende verloop van de energieprijzen in elk land.

• In België zijn de energieprijzen sinds begin 2023 gedaald en die prijsdaling is in de daaropvolgende kwartalen nog versterkt. Over heel 2023 bedroeg de prijsdaling voor energie op jaarbasis gemiddeld 28,4 procent. In 2022 was er nog sprake van een energie-inflatie van 57,9 procent, een record.
  • Ook in de buurlanden daalde de energie-inflatie in 2023, met name in Nederland, waar de jaar-op-jaar daling van de energieprijzen -23,7 procent bedroeg.
  • In Duitsland en Frankrijk is de energie-inflatie vertraagd ten opzichte van 2022, maar blijft positief met respectievelijk 5,1 en 5,7 procent.
• “De snellere stijging en daling van de energieprijzen in België, vergeleken met Frankrijk en Duitsland, is voornamelijk te wijten aan de verschillende organisatie van de markt”, verduidelijkt de overheidsorganisatie. “In België is de energiemarkt meer geliberaliseerd, met een groter aandeel aan contracten met variabele prijzen voor elektriciteit en gas, waardoor de groothandelsprijzen voor energie een grotere impact hebben op de consumentenprijzen in ons land, zowel naar boven als naar beneden.”
  • In Duitsland is de energiemarkt minder geliberaliseerd en profiteren consumenten van vaste prijzen gedurende een jaar, onderhandeld door hun gemeente.
  • In Frankrijk verklaren gereguleerde prijzen en een tariefschild de trend in gas- en elektriciteitsprijzen.

Forse stijging voedselprijzen

Opgemerkt: De voedselprijzen daarentegen schoten vorig jaar de hoogte in. Het Prijzenobservatorium tekende een voedselinflatie van 12,7 procent op.

• De inflatie voor levensmiddelen bereikte een piek van 16,9 procent in het eerste kwartaal. Vanaf het tweede kwartaal is die voortdurend afgenomen, tot 8,3 procent in het vierde kwartaal.
• Ook in onze buurlanden zaten de voedselprijzen in de lift, maar die stijgingen waren minder sterk dan in België.
  • In Nederland zijn die prijzen met gemiddeld 11,3 procent gestegen en in Frankrijk met 11,4 procent. In Duitsland klokte de voedselinflatie af op 11,7 procent.
• Ook bij de diensten ligt het Belgische inflatiecijfer (6,3%) in 2023 hoger dan in de buurlanden. Die hogere inflatie in België is voornamelijk te wijten aan sectoren zoals restaurants, huisvesting en ziekenhuisdiensten. (cv)